درس سخت پیونگ‌یانگ به واشنگتن

تشدید تحرکات و مداخله‌گری مزمن آمریکا و متحدانش در شبه‌جزیره کره، منجر به واکنش صریح پیونگ یانگ و برگزاری یک مانور هسته‌ای بی‌سابقه از سوی کره شمالی شده است. چندی پیش مقامات کره شمالی صریح به آمریکا، ژاپن و کره جنوبی هشدار دادند که استمرار تحرکات سلبی آنها در شرق آسیا و شبه جزیره کره منجر به خلق بحران‌های جدید و پیچیده‌تر در این حوزه ژئواستراتژیک خواهد شد؛ اما این هشدار مورد توجه کاخ سفید و دو متحد آن یعنی توکیو و سئول قرار نگرفت.

مانوری که کاخ سفید را آشفته کرد
برگزاری مانور اخیر هسته‌ای از سوی کره شمالی، پیام مشخصی برای طرف‌های غربی دارد. رسانه‌های دولتی کره شمالی گزارش دادند که این کشور یک حمله اتمی شبیه‌سازی شده «زمین سوخته» برای اهدافی در سراسر کره جنوبی انجام داده است. راهبرد زمین سوخته، یک استراتژی نظامی به معنای از بین بردن تمام منابع در دسترس نیروی دشمن و زیرساخت‌ها است. کره شمالی می‌گوید این رزمایش در واکنش به رزمایش آمریکا و متحدانش و برنامه‌ای پیشگیرانه برای مقابله با حمله هسته‌ای احتمالی واشنگتن است. رسانه‌های دولتی کره شمالی بیان کردند که چگونه این کشور یک جنگ بالقوه از جمله مقابله با هرگونه حمله با سلاح‌های هسته‌ای و سپس اشغال قلمروی کره جنوبی را به تصویر کشیده است.

ستاد کل ارتش خلق کره شمالی در بیانیه‌ای گفت: «ارتش یک تمرین تاکتیکی حمله هسته‌ای را چهارشنبه‌شب با شبیه‌سازی راهبرد زمین سوخته در مراکز فرماندهی اصلی و فرودگاه‌های عملیاتی نظامی کره جنوبی برگزار کرد. مانور این کشور، دفع حمله ناگهانی و سپس راه‌اندازی یک ضدحمله برای اشغال «کل قلمروی نیمه جنوبی» را شبیه‌سازی کرده است.»

شبیه‌سازی اخیر شامل چه مواردی است؟
این شبیه‌سازی شامل نیرو‌های توپخانه خط مقدم و ذخیره استراتژیک، طرح‌هایی برای تشکیل جبهه در پشت خطوط دشمن، ایجاد اختلال در ورود «نیرو‌های مسلح خارجی» به درگیری و «حمله همزمان فوق شدید به مراکز فرماندهی نظامی محوری، بنادر نظامی، فروگاه‌های عملیاتی و دیگر اهداف مهم نظامی دشمن» بوده است.
وزارت اتحاد سئول که امور بین دو کره را رسیدگی می‌کند، بدون کمترین اشاره‌ای نسبت به برگزاری مانورهای تحریک‌آمیز اخیر آمریکا، کره جنوبی و ژاپن در اطراف کره شمالی در بیانیه‌ای گفت: «ما قویاً اقدامات کیم جونگ اون که صریحاً قصد حمله به کره جنوبی دارد را محکوم می‌کنیم.»
نکته مهم‌تر اینکه اقدامات اخیر کره شمالی صرفا محدود به مانور هسته‌ای نشده است! ارتش کره جنوبی چند ساعت پس از استقرار بمب‌افکن‌های B-۱B توسط آمریکا برای مانور‌های هوایی متحدین گفت که کره شمالی دو موشک بالستیک کوتاه‌برد نیز به سمت دریا شلیک کرده است.

هراس دو متحد آمریکا
وزارت دفاع ژاپن هم اعلام کرد که اولین موشک کره شمالی تا ارتفاع ۵۰ کیلومتر بالا رفته و تا مسافت ۳۵۰ کیلومتر پرواز کرده است. موشک دوم نیز با ارتفاع ۵۰ کیلومتری، تا برد ۴۰۰ کیلومتری به پرواز درآمده است.
دفتر ریاست جمهوری کره جنوبی پس از پرتاب موشک توسط کره شمالی، جلسه امنیتی تشکیل داد.
فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن هم به خبرنگاران گفت: «این رفتار‌ها تهدیدی برای صلح و ثبات نه‌تنها کشور ما، بلکه برای منطقه و جامعه بین‌المللی است و قابل تحمل نیست.»

با این حال نخست‌وزیر ژاپن از نقش مخرب کشور خود در زمینه‌سازی برای مداخله حداکثری آمریکا در شرق آسیا سختی به میان نیاورده است! نباید فراموش کرد که اقدام اخیر کره شمالی، واکنشی در برابر مانور نظامی مشترک آمریکا و کره جنوبی بوده است. پرتاب موشک توسط کره شمالی، یک روز قبل از پایان مانور ۱۱ روزه کره جنوبی و آمریکا انجام شد. پیونگ‌یانگ پیش از این مانور نظامی این دو کشور را محکوم کرده و نسبت به تبعات آن هشدار داده بود. رهبر کره شمالی از ارتش خود خواسته است تا آمادگی جنگی خود را افزایش دهند و از رهبران ایالات متحده، کره جنوبی و ژاپن به عنوان «سران باند» که خطر جنگ هسته‌ای در منطقه را افزایش می‌دهند، انتقاد کرده است.

معادله‌ای که پیچیده‌تر می‌شود
از زمان پایان جنگ خانماسوز میان دو کره (شمالی و جنوبی) در نیمه قرن بیستم تاکنون، دولت‌های دموکرات و جمهوریخواه در آمریکا درصدد حفظ سطوح گوناگون بحران در این منطقه داشته‌اند. در این میان، مقامات کاخ سفید به همان استراتژی غالب در حوزه سیاست خارجی خود استناد می‌کنند: اینکه در سایه مداخله‌گرایی مستمر و دامنه‌دار در سایر نقاط جهان می‌تواند زمینه مساعدتری را جهت توجیه این رویکرد غیر اصولی به وجود آورد. در رزمایش روز سه‌شنبه کره جنوبی، آمریکا و ژاپن در آب‌های بین‌المللی منتهی به سواحل کره جنوبی در جزیره ججو، ناوشکن‌های دریایی هر سه کشور نیز حضور داشتند. نیروی دریایی کره جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کرد که این مانور با هدف تسلط بر رویه‌های کشف، ردیابی و اشتراک‌گذاری اطلاعات در مورد موشک‌های ورودی کره شمالی انجام شده است.

با این حال، مقامات سئول و توکیو پاسخی نسبت به نگرانی‌های به وجود آمده در میان شهروندان خود در خصوص بازی بی حد و حصر آن‌ها در زمین واشنگتن ارائه نکرده‌اند! طی سال‌ها و دهه‌های اخیر، بسیاری از منتقدان سیاست خارجی ژاپن و کره جنوبی تاکید کرده‌اند فاصله‌گیری این دو بازیگر از راهکار‌های اصلی منطقه‌ای و پیروی آن‌ها از استراتژی‌ها و تاکتیک‌های القایی و دیکته شده آمریکا، مولد بحران‌های غیر قابل کنترلی در قبال امنیت آن‌ها خواهد بود.

مداخله‌گرایی مخرب آمریکا
برگزاری مانور اخیر آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن در شرق آسیا به وضوح نشان می‌دهد که مقامات کاخ سفید از استراتژی تنش‌زایی مزمن در شبه جزیره کره دست نکشیده و در تلاش هستند مولفه‌های بحران را در این منطقه حفظ کنند. با این حال مشخص نیست که آمریکا بتواند این بازی خطرناک را به سود منافع خود به پایان برساند! بدون شک مدیریت بحران‌های خودساخته از سوی آمریکا، در آینده‌ای نزدیک می‌تواند به پاشنه آشیل این کشور در نظام بین‌الملل تبدیل شود. حقیقتی که بسیاری از استراتژیست‌ها و نظریه‌پردازان غربی نیز در خصوص آن به دولت‌های دموکرات و جمهوریخواه آمریکا هشدار داده‌اند.