▼ حرف روز
ارمنستان؛ از اینجا رانده و از آنجا مانده
بغض و گریه گوینده زن تلویزیون ارمنستان هنگام اعلام خبر انحلال جمهوری آرتساخ (نام ارمنی قرهباغ) نشان داد، هرگز نباید با طناب پوسیده ابرقدرتها به چاه رفت. کلاه گشادی که بر سر ایروان رفت، همانی بود که پیشتر بر سر کییف رفته بود. هر دو کشور به جای تقویت توانایی دفاعی خود و تعامل و همسویی با همسایگان، خود را در پناه غرب قرار دادند و به ماجراجویی دست زدند غافل از اینکه در جنگ فیلها، علفهای کوتاه بیش از درختان بلند آسیب میبینند.
وضعیت این روزهای ارمنیها یادآور این ضربالمثل روسی است که «هر کس دنبال دو خرگوش دوید به هیچ کدام نمیرسد.» آنها نه همچون گذشته حمایت روسیه را دارند و نه توانستهاند در سنگر آمریکاییها پناه بگیرند. «دیوید ایگناتیوس» ستوننویس ارمنیتبار روزنامه «واشنگتنپست» در این باره مینویسد: «ارمنستان که به مدت یک قرن به حمایت روسیه متکی بوده، در سال جاری سیاست چرخش به سمت غرب به امید یافتن متحدان قابل اعتمادتر را آغاز کرد؛ اما این چرخش احتمالاً زمانبندی خوبی نداشت و باعث شد روسها که درگیر جنگ اوکراین بودند، از ارمنستان دور شوند بدون آنکه کمک قابل اعتمادی از سوی غرب به ارمنستان ارائه شود.» برقراری موازنه میان غش کردن به سمت قدرتهای بزرگ بازی هنرمندانه و در عین حال خطرناکی است که ارمنستان هم اکنون بازنده آن به شمار میرود. به نظر میرسد در هزاره سوم میلادی نقش قدرتهای منطقهای به مراتب در ثباتآفرینی و برقراری صلح میان کشورها بسیار بیشتر از قطبهای قدرت است. بنابر شواهد موجود و تجربه تاریخی ورود قدرتهای بزرگ در هر نقطهای در نهایت منجر به آشوب و بحرانآفرینی گسترده و نقض گسترده حقوق انسانهای بیگناه در آن جا شده است از نمونههای غرب آسیایی (عراق و سوریه و افغانستان) تا نمونههای اروپایی همانند جنگ روسیه و اوکراین.
اکنون این همسایه شمالی در جلوی چشمان روسیه و آمریکا، دو ابرقدرتی که مدتها بر آنها دخیل بسته بودند و قرار بود در روز مبادا به کمک ایروان بشتابند، مجبور به چشمپوشی از ادعای خود از قرهباغ شدند و در حالی که 120 هزار نفر ارامنه قرهباغ خود را تحت حمایت ارمنستان میدانستند، در حال ترک خانه و کاشانه خود هستند و به نظر میآید در دل قدرتهای بزرگ آب هم از آب تکان نخورده است.
در قضیه قرهباغ، ارمنیها نه خودشان توانستند متصرفات خود در قرهباغ را حفظ کنند و نه از دیگران آبی برایشان گرم شد. قصه درسآموزی که نشان داد ساخت و پاخت با بیگانه و دشمنی با همسایه، بازی دو سر باخت خواهد بود و به زبان ساده ایروان امروز از اینجا رانده و از آنجا مانده شده است.
حسین حسینینژاد
▼ گزارش روز
به انتخابات برگردیم!
طی روزهای اخیر، فعالیت احزاب و گروههای گوناگون سیاسی برای حضور در این دوره از انتخابات انسجام بیشتری به خود گرفته است. احزاب اصلاحطلب و اعتدالیون از جمله این فعالان هستند: «محمدقوچانی» عضو حزب کارگزاران با انتقاد از انفعال و محافظهکار شدن اصلاحطلبان در مواجهه با انتخابات اسفند ماه سال جاری در روزنامه «سازندگی» نوشت: «اگرچه کارگزاران نهاد انتخابات را اساس جمهوریت نظام میداند؛ اما موج اعتراضات سال 1401 سبب شده است بدنه جامعه حتی در جبهه اصلاحات با تردید به انتخابات بنگرند. اما با وجود به بنبست رسیدن راهکارهای دیگر به خصوص در خیابان، هنوز اشتیاقی به انتخابات دیده نمیشود و همین سبب محافظهکاری اصلاحطلبان در سیاستورزی شده است. تا جایی که در میانه دو راهبرد کاملاً متضاد مشارکت و تحریم گرفتار شدهاند!» علی صوفی، وزیر دولت اصلاحات و دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات در این باره گفته است: «اینکه گفته میشود اصلاحطلبان میخواهند انتخابات را تحریم کنند، اصلاً به اصلاحطلبان نمیچسبد، چرا که آنها راهی جز انتخابات برای حق حاکمیت مردم بر سرنوشتشان نمیبینند.» حسن روحانی، رئیسجمهور سابق کشور در جریان دیدار با اعضای کمیته سیاسی حزب کارگزاران سازندگی ایران نیز بیان داشته است: «تجربه نشان داده اعتراضات خیابانی و یا سکوت منفعلانه هیچ وقت به نتیجه نرسیده است؛ کنشگری دقیق و فعال و مشارکت سیاسی قطعاً امری به مراتب سختتر از اعتراض خیابانی و سکوت منفعلانه خواهد بود. از این نظر صندوق رأی و انتخابات راهحل نهایی است... حتی اگر احساس کنیم توان و اثرگذاری حرف و کنش ما فقط ده درصد است، نباید از آن دریغ کنیم.» آنچه این جریان را در وضعیت کنونی با نوعی سردرگمی مواجه کرده، نداشتن برنامه مشخص برای حل مشکلات کشور، شکست سیاستهای مورد علاقه اصلاحطلبان، نابسامانی اردوگاهی، اختلافات درونی، تضعیف پایگاه اجتماعی، ناامیدی حاکم بر اذهان اصلاحطلبان، کهولت سن و بازنشستگی سیاسی و... است.
نکته پایانی؛ آنگونه که مشخص است، اظهارات اصلاحطلبان در جلسات اخیرشان بیشتر درباره انتخابات آینده است و اگر چه برخی از اصلاحطلبان سعی دارند این گونه القا کنند که در این جلسات بحثی درباره انتخابات نمیشود؛ اما اخباری که از این نشستها بیرون میآید، نشان میدهد، جبهه اصلاحات و اعتدال تلاش دارند راهی برای ورود به مجلس پیدا کنند؛ اما این مسئله با یک بحران مواجه است، زیرا ازیک طرف به دنبال این هستند تا برای نظام شرط و شروط بگذارند و به بهانه تأیید صلاحیتها ژست مخالفت با نظام را حفظ کنند و از طرفی باید در همین نظام وارد چارچوب حکمرانی بشوند. به نظر میرسد، طیف معتدل و عقلای قوم اصلاحطلب باید تلاش کنند تا مرزهای خود را از جریان تحریمی که اتهامزنی و فرافکنی را پیشه کار خود قرار دادهاند، جدا کنند و بدانند که در انتخابات جمهوری اسلامی که در سطح عالی از سلامت برگزار میشود، هر جریانی اگر ایدهای برای حل مشکلات کشور داشته باشد و نامزدهای شایستهای را معرفی کند، خواهد توانست موفقیتهایی را در انتخابات کسب کند و کرسیهایی از مجلس آینده را به خود اختصاص دهد.
حسين عباسيان
▼ خبر ویژه
تلآویو فریب خورده است!
یک کارشناس مطرح صهیونیستی با انتقاد از ذوقزدگی رسانهها و مقامات امنیتی صهیونیستی از گسترش روابط باکو و تلآویو برای فشار بر ایران، اذعان میکند که صهیونیستها فریب خوردند. پروفسور «اوریل لوی» در این باره مینویسد: «در اینکه اسرائیل به آذربایجان به عنوان تأمینکننده انرژی نیاز دارد، اختلافی وجود ندارد؛ اما درباره ادعای امنیتی یک سؤال بیپاسخ وجود دارد: چگونه ممکن است آذربایجان به ایران، کشور همسایه با کمک به کشور دشمن آن اسرائیل خیانت کند؟ آذربایجان و ایران در سالهای اخیر با بحرانهای متعددی مواجه بودهاند، اما در عین حال، دو همسایه همکاریهای نظامی، تجاری و دیپلماتیک گستردهای دارند. همین یک هفته پیش، باکو میزبان چند نفر از مقامات ارشد نظامی ارتش ایران بود. جلسات ردههای ارشد ارتش جمهوری آذربایجان و ایران و دیدارهای دیپلماتیک به طور منظم برگزار میشود و خبری از شکاف بین دو کشور بزرگ نیست.»
▼ اخبار
1ـ اگر به وظیفه خود عمل نکنیم...
«حضرت آیتالله نوری همدانی» از مراجع عظام تقلید با بیان اینکه دشمن در حال تبلیغات گسترده علیه انقلاب و اسلام است، تأکید کرد: «بدانید که اگر به وظیفه عمل نکنیم، این تبلیغات اثر خواهد گذاشت؛ به جوانان عزیز که امام را ندیدهاند و به به خاطر کوتاهیهای صورت گرفته آن مرد الهی را نشناختهاند، عرض میکنم که امام مردی بود که جز خدا با کسی معامله نمیکرد و دلش مملو از محبت مردم بود. اعتقاد امام خمینی(ره) این بود که این انقلاب زمینهساز ظهور شود؛ بر این اساس بنده از اصل نظام و انقلاب و ولایت فقیه صریحاً حمایت میکنم.» این مرجع تقلید همچنین اظهار داشت: «البته مشکلات و ضعفهایی را به صراحت بیان میکنم و معتقدم باید قدر مردم را دانسته و به آنها خدمت کرده و مشکلاتشان را حل کرد؛ این کلام امام راحل است که فرمود «مردم ولی نعمت ما هستند»، باید مسئولان در عمل این را در نظر بگیرند.»
2ـ تغییر ادبیات از فردای 25 شهریور
پس از آنکه در سالگرد بلوای پاییزی 1401 کشورمان در آرامش بود و پیشبینی طیفهای افراطی و تقلا و هیاهوی ضد انقلاب و براندازان با بیاعتنایی مردم روبهرو شد، شاهد هستیم حتی چهرههای رادیکال هم از بازگشت به انتخابات صحبت میکنند. در همین راستا «محسن آرمین» با اعتراف به اینکه «راهکارهای رادیکال بسیار پرهزینه و ناموفق است و در صورت توفیق نتیجهای جز هرج و مرج و بیثباتی و خونریزی و احتمالا تجزیه نخواهد داشت»، مینویسد: «میخواهم بگویم چه خوشمان بیاید چه بدمان بیاید، ما محکوم به مبارزه مسالمتآمیز و کمهزینه هستیم. اگر این حقیقت را بپذیریم، آنگاه نه منتظر دعوت حاکمیت مینشینیم و نه میپرسیم اصلاحطلبان برای تغییر وضعیت کشور چه راهحلی دارند، بلکه خواهیم پرسید چه ظرفیتهای نامکشوف و عقلانی وجود دارد که باید فعال شود.»
3ـ اتحاد در غرب آسیا، شکست آمریکاست
«بشار اسد» رئیسجمهور سوریه در گفتوگو با تلویزیون مرکزی چین درباره «موج آشتی» در غرب آسیا و از سرگیری روابط ایران و عربستان پس از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب، گفت: «این مصالحه یک دستاورد بسیار بزرگ و غیرمنتظره بود، اما همزمان غافلگیری بسیار خوبی بود؛ زیرا این مشکل در منطقه ما چهار دهه یا کمی بیشتر از آن قدمت دارد و نشاندهنده مدل غربی و به ویژه آمریکایی برای ایجاد مشکلات متعدد بین چند طرف است.» «بشار اسد» تأکید کرد: «آمریکا برای رسیدن به منافع خود از این طرفها باجخواهی میکند و بهای آن را کشورهای منطقه میپردازند.» اسد در ادامه خاطرنشان کرد: «این ابتکار عمل چیزی بیش از آشتی بین دو طرف بود، بگذارید بگوییم دو نفر که با هم دشمن بودند، با هم دوست شدند.»
4ـ دیدارهای انتخاباتی برای راضی کردن بزرگان!
«سیدافضل موسوی» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی درباره دیدار اخیر اعضای کمیته سیاسی این حزب با حسن روحانی، رئیسجمهور سابق کشورمان میگوید: «داغترین موضوع ملاقاتهای این ایام مسئله انتخابات است.» سیدافضل موسوی با بیان اینکه کارگزاران با بزرگان سیاسی دیدار خواهند داشت تا بتوانند به برگزاری انتخابات پرشور کمک کنند، تأکید میکند: «موضع فعلی همان موضعی است که پیشتر آقای مرعشی مطرح کرده بودند و در حال بررسی هستیم؛ شرکت قطعی در انتخابات بستگی به شرایط دارد؛ اگر بتوان بزرگان را متقاعد کرد و شرایط فراهم شود، میتوان به شرکت در انتخابات امیدوار بود.»
▼ اخبار کوتاه
◄ یکی از رهبران کمیته هماهنگی شیعیان موسوم به «الاطار التنسیقی» از افزایش شمار مقرهای برچیده شده تروریستهای تجزیهطلب در مرزهای عراق و ایران خبر داد. «ترکی العتیبی» گفت: «دولت محمد السودانی در حال اجرای توافق دوجانبه با ایران درباره تأمین امنیت مرزها از سمت منطقه کردستان است تا از هر گونه فعالیتی که باعث بر هم خوردن تنش و بیثباتی شود، جلوگیری کند.»
◄ شبکه 13 صهیونیستی گزارش داد، حماس موفق شد ارتش رژیم اشغالگر را مجبور کند که تسلیم شود. این رسانه در تمسخر تصویری که صهیونیستها از بمباران یک پست دیدهبانی حماس منتشر کردند، نوشت: «حماس توانست آرامش را بازگرداند، ولی به این معنی نیست که انگشت خود را از روی ماشه برداشته باشد؛ زیرا همچنان هشدارهای تندی [به صهیونیستها] میدهد.»
◄ رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران از تجارت 54/6 میلیارد دلاری کشور در نیمه اول امسال خبر داد. «محمد رضوانیفر» گفت: «حجم تجارت غیر نفتی ایران در نیمه اول امسال به 54/6 میلیارد دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل 5 درصد رشد داشته است. این میزان از نظر وزنی 85/3 میلیون تن بوده که نسبت به مشابه سال قبل 24 درصد افزایش داشته است.»
◄ «امانوئل مکرون» اعلام کرد: «فرانسه تصمیم گرفته سفیر خود در نیجر را بازگرداند و به همکاری نظامی با مقامات کنونی آن کشور پایان دهد، زیرا آنها دیگر نمیخواهند با تروریسم مبارزه کنند!» به این ترتیب، مکرون موضع تسلیمناپذیر خود را در برابر حکومت نظامی نیجر که از ژوئیه قدرت را به دست گرفته، رها کرد و تسلیم خواست آنها شد.
◄ رئیس کل بانک مرکزی عراق گفت: «عراق به دنبال رسیدن به یک ساختار شفاف و روشن در تعامل تجاری با ایران است و در سایه گفتوگوهای در دست انجام به آن دست خواهد یافت.» «علی العلاق» تصریح کرد: «توافق شده تا بدهیهای گازی این کشور به ایران با روشی جدید که مورد توافق دو طرف است، پرداخت شود.»
◄ در سایه غفلت دستگاههای فرهنگی مصرف سالانه مشروبات الکلی در ایران، به رقم نگرانکننده 511 میلیون لیتر در سال رسیده است. حدود نیمی از این مقدار (51 درصد) را مشروبات دستساز تقلبی، 28 درصد آن را خانگی و حدود 20 درصد را واردات قاچاق این کالا تشکیل میدهد.
◄ دهها هزار نفر از ساکنان سرزمینهای اشغالی برای سیونهمین هفته متوالی علیه نخستوزیر رژیم اشغالگر قدس تظاهرات برگزار کردند. «بنیامین نتانیاهو» که علیه او اتهامات قضایی مطرح است، سعی دارد با تصویب طرح اصلاحات قضایی از محاکمه فرار کند.