رسول خدا (ص) از غار «حرا» که پایین آمد و رسالت خود را ابلاغ کرد، از او با سنگ، چوب، فحش، ناسزا و تهمت استقبال شد. تمجید از او نشد، سنگ و چوبش زدند و او را ساحر خواندند، «یاسر» و «سمیه» را شهید کردند، آن هم با آن همه شکنجه و سختی، «شعب ابیطالب» را راه انداختند، اینطور نبود که منبر بگذارند تا حضرت سخن بگوید.
۲۳ سال بعد که خواست روی منبر از مردم خداحافظی کند، دیگر از اینها خبری نبود، اشک، استقبال و احترام بود. او را به اسم صدا نمیکردند و به او «یارسول الله» میگفتند، آب وضویش را برای تبرک برمیداشتند، وقتی موهایش را برای حج تراشید، مردم نگذاشتند یک تار مو روی زمین بریزد و همه را بردند، حضرت چه کار کرد که مردم ظرف ۲۳ سال از این رو به آن رو شدند و چنین تغییر کردند؟ حضرت چطور این همه تحول بین آنها ایجاد کرد؟ ایثار، فداکاری، گذشت و شهادت جای کینه و درگیریها را در میان مردم گرفت. حضرت چطور این همه تحول بین آنها ایجاد کرد؟
خیلیها خواستند پاسخ این پرسش را بدهند، اما من اسم این پاسخ را رموز موفقیت پیامبر (ص) میگذارم. رمز موفقیت پیغمبر (ص) دستورات او بود، دستوراتی که خداوند به او داده بود؛ ما باید هم سعی کنیم آنها را انجام دهیم تا در زندگی موفق شویم. اگر حضرت قابل الگوگیری نبود، قرآن او را بهعنوان الگو برای ما معرفی نمیکرد. ما میگوییم گذشت، مهربانی، خوش اخلاقی، مهربانی به همسر، انفاق، احترام به مردم و تلطف به بچهها را میتوان از حضرت آموخت. پیغمبری که خدا اینقدر او را دوست داشت که میفرماید: «هر چقدر مرا دوست دارید پیغمبر را تحویل بگیرید.» قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی؛
۱ ـ اولین سفارش خداوند به پیامبر (ص) اخلاص در همه کارها بود. پیامبر (ص) فرمود: «خداوند به من ۹ سفارش کرد، اَوْصانی رَبّی بِتِسْع: اَوْصانی بِالاْخْلاصِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلانِیَةِ، وَ الْعَدْلِ فِی الرِّضا وَ الْغَضَبِ، وَ الْقَصْدِ فِی الْفَقْرِ وَ الْغِنی، وَ اَنْ أعْفُوَ عَمَّنْ ظَلَمَنی، وَ أعطِیَ مَنْ حَرَمَنی، وَ أصِلَ مَنْ قَطَعَنی، وَ اَنْ یَکُونَ صُمْتی فِکْراً، وَ مَنْطِقی ذِکْراً، وَ نَظَری عِبْرا»؛ اولین دستوری که خداوند به من داد، این بود کهای پیغمبر برای خدا کار کن. هر کاری که برای خدا انجام شد ماندگار شد، قربانی «هابیل» چرا قبول شد؟ چون برای خدا بود. امیرالمؤمنین (ع) یک شب، در جای پیامبر (ص) خوابید برایش آیه نازل شد، یا سه شب غذایشان را انفاق کردند برایشان آیه نازل شد، چون اخلاص داشتند.
۲ ـ دومین رمز موفقیت پیامبر (ص) اعتدال و میانهروی بود. اسلام دین اعتدال و میانهروی است، افراط و تفریط غلط است، روش پیامبر (ص) اعتدال و میانهروی بود. حدیث داریم که روش مؤمن میانهروی است در همه امور.
۳ ـ سومین عامل موفقیت پیامبر (ص)؛ عطا کردن به کسی است که شما را محروم کرده است. پیامبر (ص) فرمود: «خدا به من دستور داد اگر میخواهی موفق باشی هر کس که با تو قطع رابطه کرده، تو با او دیدار کن و رابطه را وصل کن. آن کسیکه به توبدی کرده است، تو عفو کن. کسی که تو را محروم کرده و اعطا نکرده، تو به او اعطا کن.» مقابله به مثل نکنید، این صریح قرآن است: «ادفَع بِالَّتِی هِیَ اَحسنُ»؛ با کسی که به شما بدی کرده، با خوبی رفتار کنید.