شکست استعمار در حوزه فضایی

ایران در سال‌های اخیر توانسته است به دستاورد‌های قابل توجهی در زمینه فناوری فضایی برسد و با برنامه‌ریزی‌های دقیق و سرمایه‌گذاری در حوزه تحقیق و توسعه، موفق به طراحی و پرتاب ماهواره‌هایی، نظیر «کوثر» و «هدهد» شده است. این پیشرفت‌ها عزم راسخ ایران را برای دستیابی به فناوری‌های پیشرفته و تقویت توانمندی‌های خود در عرصه فضایی نشان می‎دهد. ایران از سال ۲۰۰۹ که نخستین ماهواره خود به نام «امید» را به فضا پرتاب کرد، مسیر طولانی را طی کرده و اکنون به یکی از بازیگران مهم در زمینه فناوری فضایی تبدیل شده است.  پرتاب ماهواره‌های جدید می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر قدرت ایران داشته باشد. این اقدام ضمن نشان دادن توانمندی‌های فنی ایران، ابزاری برای تقویت موضع ایران در مذاکرات بین‌المللی است و به غرب این پیام را منتقل می‎کند که توانایی‌های نظامی و فناوری‌اش فراتر از حوزه هسته‌ای است و باید در مذاکرات به این موضوعات نیز توجه شود. از منظر ژئوپلیتیک ایران با دسترسی به فناوری‌های فضایی می‌تواند در زمینه‌های گوناگونی، نظیر نظارت بر تحرکات نظامی، جمع‌آوری اطلاعات و مدیریت بحران‌ها از قابلیت‌های بیشتری برخوردار شود. همچنین، توانمندی‌های فضایی به تقویت روابط ایران با کشور‌های دیگر که به‌دنبال همکاری‌های فضایی هستند، کمک خواهد کرد. همکاری‌های اخیر میان ایران و روسیه در زمینه پرتاب ماهواره‌ها، نشان‌دهنده نزدیکی بیشتر دو کشور و احتمال شکل‌گیری اتحاد‌های جدید است. این همکاری‌ها نشانه‎ای از باز شدن دروازه‌های جدید همکاری بین دو کشور تلقی می‎شود. هرچند برخی تحلیلگران ممکن است این همکاری را به مثابه یک تهدید برای غرب ببینند؛ اما واقعیت این است که این نوع همکاری‌ها نشان‌دهنده تمایل دو کشور برای تقویت روابط اقتصادی و سیاسی است. در نهایت، پرتاب ماهواره‌ها و پیشرفت‌های فضایی ایران پیامی واضح برای غرب دارد و آن، این است که ایران به دنبال تقویت توانمندی‌های خود است و این تلاش‌ها نمی‌تواند نادیده گرفته شود. غرب باید به این واقعیت توجه کند که ایران در حال پیشرفت در زمینه‌های فناوری و نظامی است و این موضوع می‌تواند بر معادلات قدرت در منطقه تأثیرگذار باشد. بنابراین، برای ایجاد یک فضای مثبت و سازنده در مذاکرات، لازم است غرب با دقت بیشتری به تحولات جدید نگاه کند و از رویکرد‌های یک‌جانبه‌گرایانه بپرهیزد.

«مجتبی یوسفی» عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‎وگو با صبح صادق با اشاره به پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره‌های هدهد و کوثر، گفت: «ماهواره‌های هدهد و کوثر با موفقیت در مدار پانصد کیلومتری زمین قرار گرفت و نشان‌دهنده توانمندی علمی و نظامی جمهوری اسلامی ایران است.»

وی افزود: «ما در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی کشوری بودیم که حتی سیم خاردار هم وارد می‎کردیم و در دهه اول انقلاب از نظر علمی هیچ حرف خاصی برای گفتن نداشتیم.»

عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: «از دهه دوم انقلاب به بعد با حمایت همه‌جانبه رهبر معظم انقلاب و با تأکید ایشان پیشرفت‌های خوبی در حوزه علوم و فنون مختلف در کشور ایجاد شد و امروز در بسیاری از علوم به توانمندی‌های زیادی رسیده و قله‌های بزرگی را فتح کرده‌ایم.»

یوسفی خاطرنشان کرد: «پرتاب ماهواره به فضا امروز در انحصار چند کشور معدود است که سعی دارند این علم و دانش را نیز همانند صنعت هسته‌ای در انحصار خود نگه دارند که جمهوری اسلامی ایران انحصار آن را شکست و به جرگه کشور‌های فضایی راه یافت.»

وی در ادامه افزود: «اگر دست روی دست بگذاریم و برای پیشرفت در حوزه علوم مختلف تلاش نکنیم، همانند صنعت هسته‌ای که کشور‌های غربی و در رأس آن سعی دارند این دانش و صنعت را در انحصار خود نگه دارند، در رشته‌های علمی و فنی نیز شاهد رفع مانع آن خواهیم بود.»

عضو هیئت رئیسه مجلس اظهار داشت: «پرتاب ماهواره به فضا دستاورد‌های علمی، فنی و اقتصادی بسیاری برای ما به همراه دارد. در حوزه مخابراتی کمک‌های بسیاری به ما می‌کند و در حوزه تصویربرداری و اطلاع از نقاط مختلف جغرافیای جهان و همچنین در حوزه علوم دفاعی و نظامی به ما کمک‌های قابل توجهی می‌تواند کند.»

یوسفی خاطرنشان کرد: «در حوزه اقتصادی نیز ما می‌توانیم با صادرات علم و فناوری کشور‌های دیگر ارزآوری قابل توجهی برای کشور داشته باشیم. امروز دیگر صادرات کالا و خدمات جزئی از نظر اقتصادی چندان دستاوردی برای کشور‌ها ندارد و در مقابل صادرات علم و تکنولوژی می‌تواند ارزآوری قابل توجهی برای ما یا هر کشور دیگری به‌دنبال داشته باشد.»

وی افزود: «همان‌طور که گفتم پرتاب ماهواره به فضا امروز در انحصار چند کشور معدود قرار دارد و جمهوری اسلامی توانسته این انحصار را بشکند و همین موضوع برای قدرت تولید قدرت می‌کند و مذاکره‌کنندگان ما در پای میز مذاکره می‌توانند با دست باز و پشتوانه قوی با طرف مقابل مذاکره و چانه‌زنی کنند.»

عضو هیئت رئیسه مجلس اظهار داشت: «اگر دست مذاکره‎کنندگان ما از نظر توانمندی کشور خالی باشد، طبیعی است که در مذاکرات هم توفیقی حاصل نمی‌شود؛ اما با تولید قدرتی که به‌دنبال حضور کشورمان در فضا ایجاد می‌شود، طرف مذاکره‌کننده نیز می‌داند که با یک کشور فضایی قدرتمند مذاکره می‌کند و حقوق ما را به رسمیت می‌شناسد.»

وی تأکید کرد: «امروز تعاملات و روابط ما با کشور روسیه از سطح سیاسی فراتر رفته و دو کشور در حوزه‌های اقتصادی، علمی، صنعتی و دفاعی همکاری‌های بسیار خوبی دارند.»

یوسفی در پایان گفت: «در حوزه اقتصادی قرارداد‌های مختلفی برای تکمیل پروژه‌ها بین دو کشور به امضا رسیده و با ارتقای همکاری دو کشور در حوزه علمی، فناوری، تکنولوژی و نظامی شاهد همکاری در پرتاب ماهواره به فضا هستیم که امیدواریم در سایه این تعاملات بین دو کشور شاهد پیشرفت هرچه بیشتر و بهتر کشورمان در حوزه علوم فضایی باشیم.»