سالهای سال است که کارشناسان از کم بارشی و کم شدن و خشک شدن آبهای زیرزمینی میگویند و نسبت به بی آبیهای آیندهای نزدیک هشدار میدهند؛ هشدارهایی که برخی به آن گوش کرده و الگوی مصرف آبی خود را تغییر دادهاند و برخی دیگر اصلا گوششان بدهکار هیچ کدام از هشدارها و چراغ قرمزهای نبود آب نبوده و نخواهد بود. باید تاکید کرد کم بارشی و خشکسالی در پی آن تنها مربوط به ایران نیست و همه کشورهای دنیا به دلیل تغییر اقلیم امروز با آن دست به گریبان هستند از آمریکا و کانادا تا برزیل و استرالیا همه همانند ایران با تغییر الگوهای بارشی و افزایش درجه حرارت و گرم شدن زمین و خشکسالی مواجه هستند.
کم بارشیها و خشکی زمین
کم بارشیها هر سال بیش از گذشته روی میدهد و هر سال کارشناسان و مردم را نگرانتر میکند و در کنار آن گرم شدن زمین و افزایش یک تا دو درجهای دمای زمین به این مشکل بیش از گذشته دامن زده است.
ایران که در فلات گرم و خشکی قرار دارد بیش از دیگر کشورها در خطر خشکسالی و مضیقه منابع آبی قرار دارد.
جای خالی بارشهای پاییزی
پاییز ۱۴۰۳ هم تمام شد، اما خبری از بارشهای پاییزی و تامین منابع آبی نبود چرا که پاییز امسال هم همچون سالهای گذشته کم بارش و نگرانکننده پیش رفت و جز برفی که در روزهای پایانی پاییز کشور را به تعطیلی کشاند مقدار اندکی باران در نواحی مختلف بارید که اصلا قابل توجیه نیست.
به گفته احد وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور، در نواحی شمالی کشور بارندگیهای خوبی داشتیم، اما بارندگی در برخی از استانها آنطور که باید نبوده است.
مطابق آمارها برخلاف بارندگیهای هر ساله استانهای لرستان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و مرکزی بارندگیهای مطلوبی نداشته و بارندگیهایشان کمتر از نرم بودهاند.
با این حال کرمانشاه، بخشهایی از کردستان، آذربایجان غربی، اردبیل، سواحل گیلان، گلستان، مازندران و خراسان شمالی و گیلان پر بارشترین استانهای کشور محسوب میشوند و در همین حال خراسان جنوبی و قم هم هیچ بارش بارانی نداشتهاند.
پایتخت در وضعیت کم بارشی
عنوان میشود تهران هرچند پاییز کم بارشی داشته ولی در کل وضعیت نسبتا نرمالی در بارشها داشته، اما آنچه نگران کننده است، وضعیت کم آبی پایتخت است و مدلهای پیشبینی فصلی نشان میدهد چشمانداز بارندگیها تا نیمه بهمن ماه خیلی مطلوب نیست و قطعا کمتر از نرم بارندگی دریافت خواهیم کرد. پاییز پایتخت کم بارش بود، اما تقاضای آب در این کلانشهر هر سال بیشتر میشود لذا با این وضعیت، آب کافی برای کشاورزی و سایر مصارف وجود نخواهد داشت.
کم بارش و پر مصرف
تهران کم بارش پر مصرف است و این روند این کلانشهر را به سمت بی آبی و خشکسالیهای ناگواری سوق میدهد. وضعیت دیگر نواحی مرکزی کشور هم به لحاظ بارندگی و خشکسالی خیلی مساعد نیست و شاید به مراتب بدتر هم باشد؛ اصفهان، یزد، قم و مرکزی با کم بارشی و کم آبی شدیدی مواجه هستند و تامین آب مورد نیاز قطعا با مشکلات عدیدهای مواجه خواهد بود.
وضعیت نامساعد از بارش کم تا آب کمتر
بررسی دادهها و اطلاعات بارشهای سازمان هواشناسی نشان میدهد بارشها در کشور وضعیت مساعدی ندارند و اگر به همین منوال ادامه یابد امسال از سالهای دیگر خشکتر خواهد شد و قطعا برای تامین آب در حوزه کشاورزی و صنعتی و حتی خانگی با مشکلات زیادی مواجه خواهیم بود.
ایران اسلامی در فلات گرم و خشکی واقع است لذا مدیریت منابع آبی از استراتژیکترین مدیریتهای راهبردی و مهم کشور است که بایستی بیش از قبل بدان توجه شود وگرنه خشکسالی جان حیات وحش و منابع طبیعی و محیط زیست را به خطر میاندازد و تامین آب برای مصارف مختلف از کشاورزی تا صنعت و بخش خانگی را دچار عواقب بدی میکند.