بعد از سقوط دمشق در ۸ دسامبر گذشته آمریکا اقدام به ارسال نیرو و تجهیزات نظامی گسترده از هوا و زمین به شمال شرقی سوریه کرد.
تجهیزات ارسال شده به صورت زمینی شامل بیش از ۴۰۰ کامیون بود که از گذرگاه مرزی «الولید» در کردستان وارد خاک سوریه شد. از طریق هوا نیز ۱۸ هواپیمای ترابری محمولههایی را در پایگاه «خراب الجیر» در نزدیکی شهرک «رمیلان» در شمال شرقیترین نقطه سوریه تخلیه کردند.
کاروان زمینی کامیونهای آمریکایی حامل تجهیزات لجستیکی شامل اتاقهای پیشساخته، دوربینهای کنترل و نظارت، دستگاهها و تجهیزات حفاری، بلوکهای سیمانی و مخازن سوخت بودند تا آمریکاییها از آنها برای ساخت یک پایگاه نظامی جدید استفاده کنند.
تا آن زمان نیروهای آمریکایی مستقر در این شهر به همراه تیم ویژه نظارت بر عملیات احداث پایگاه نظامی، در یکی از هتلهای مرکز شهر عین العرب مستقر خواهند شد و از آنجا کار خود را دنبال خواهند کرد.
افزون بر آن، آمریکا در خلال هفتههای گذشته اقدام به تقویت حضور خود در استانهای دیرالزور، حسکه، رقه و حومه شمالی و شرقی حلب نموده و نقاط و مقرهای جدیدی برای نیروهای خود ایجاد کرده است.
تسلط آمریکا بر ۶۰ درصد نفت سوریه
اعزام نیرو و تجهیزات برای احداث پایگاه جدیدآن هم در عین العرب یا «کوبانی» کُردها بیدلیل نیست، ۶۰ درصد نفت سوریه در کوبانی و حومه آن متمرکز است و آمریکا تلاش میکند، به صورت مستقیم یا با حمایت از نیروهای سوریه دموکراتیک موسوم به «قسد» شمال سوریه را کاملا تحت سیطره خود بگیرد.
قبل از سقوط دمشق، قسد مواضع خود را اطراف میدانهای نفتی استانهای دیرالزور، حسکه و منطقه تدمر در استان حمص متمرکز کرده بود و برای مقابله با حملات ترکیه در شمال سوریه از آمریکاییها کمک گرفت تا آمریکا بهانه را به دست آمریکاییها بدهد.
درحال حاضر مهمترین میدانهای نفتی تحت کنترل نیروهای قسد السویدیه، رمیلان و العمر است، در حالی که مهمترین میدانهای نفتی تحت کنترل دولت جدید سوریه به رهبری الجولانی التیم، الورد، الشولا و الشمیطیه هستند.
تولید نفت سوریه از روزانه ۳۸۳ هزار بشکه قبل از سال ۲۰۱۱ به روزانه ۴۰ هزار بشکه بعد از سال ۲۰۱۱ کاهش یافت تا زیان وارد شده به این بخش به ۹۳ میلیارد دلار بالغ شود.
پیش از آنکه قسد کنترل این چاهها و میدانهای نفتی را به دست گیرد، «داعش» در سال ۲۰۱۴ وقتی در اوج قدرت بود، کنترل بیشتر این میادین را در اختیار داشت.
در آن دوره داعش هفتهای ۴۵ هزار بشکه نفت از این میدانها برداشت میکرد و آنها را به قیمتی بسیار کمتر از قیمت واقعی به ترکیه میفروخت و درآمد میلیونها دلاری از قاچاق سرقت نفت سوریه داشت.
گسترش حضور آمریکاییها در شمال سوریه به ویژه در عین العرب با اعتراض و انتقاد ترکیه مواجه شده است. این درحالی است که منطقه منبج هم اکنون شاهد درگیریهای شدید بین قسد و شبه نظامیان مورد حمایت ترکیه یعنی ارتش ملی سوریه برای بیرون راندن کُردها از منبج و به دست گرفتن کنترل آن است.
ادامه پیشروی و اشغالگری اسرائیل در جنوب سوریه
همزمان با تلاش آمریکا برای تسلط بر میدانهای نفتی شمال سوریه، پیشروی اسرائیل در جنوب سوریه با هدف تسلط بر منابع آبی این کشور ادامه دارد.
هم اکنون اسرائیل سد «المنطره» در ریف قنیطره در جولان اشغالی را تصرف کرده و نظامیان صهیونیست پس از ورود به منطقه، اقدام به احداث مواضع نظامی و خاکریز در نقاط مختلف منطقه کردهاند تا مانع تردد آزادنه اهالی منطقه جز در ساعات مشخص شده باشند.
سد «المنطره» اصلیترین منبع تأمین آب قنیطره و حومههای آن و همچنین استان درعا و بزرگترین سد آبی جنوب سوریه است.
در پی سقوط دمشق در ۸ دسامبر گذشته، ارتش اسرائیل پس از عبور از منطقه حائل سوریه و نقض یک طرفه قرارداد جداسازی سال ۱۹۷۴ وارد عمق سوریه شد.
هم زمان با این پیشرویها نیروی هوایی ارتش اسرائیل نیز با هدف نابود کردن توانمندیهای ارتش سوریه تأسیسات، مراکز و پایگاههای نظامی این کشور در نقاط مختلف را بمباران کرد.
در جدیدترین حمله، رژیم صهیونیستی اقدام به بمباران پایگاه نظامی «تل الشحم» و فرماندهی لشکر ۹۰ ارتش سوریه در حومه دمشق کرد. لشکر ۹۰ ارتش سوریه که منطقه عملیاتی آن شمال قنیطره بود، یکی از مهمترین لشکرهای زرهی ارتش سوریه محسوب میشد.
«جبل الشیخ» از جمله مناطقی در سوریه است که از زمان سقوط دمشق به دست اسرائیل اشغال شد. این کوه به جهت اشراف به چهار کشور عربی یعنی سوریه، لبنان، عراق و اردن از اهمیت راهبردی بسیار زیادی برخوردار است.
تا پیش از سقوط دمشق اسرائیل هیچ پایگاه نظامی یا مرکز کنترل و رصدی روی این کوه نداشت، همین باعث شده بود تا نتواند، حملات پهپادی و موشکی که از این سمت به سرزمینهای اشغالی انجام میشد، را رهگیری و سرنگون کند.
چشم طمع اسرائیل به آبهای سوریه
بر اساس گزارشها، پس از پیشروی ارتش اسرائیل اطراف شهرک «سویسه» در حومه قنیطره در جنوب غربی سوریه، بلدوزرها و ماشینآلات خود را وارد منطقه سد «المنطره» در استان قنیطره کردهاند تا با ایجاد مواضع و مقرهای نظامی، حضور خود را در آنجا تثیبت کنند.
ارتش اسرائیل هم اکنون تا عمق ۲۰ کیلومتری در خاک سوریه پیشروی کرده و در روستاهای ام العظام و العدنانیه قوانین منع رفت و آمد برقرار کرده است.
هفته گذشته ارتش اسرائیل پیشروی در عمق شهر قنیطره در جنوب سوریه را آغاز کرد و طی آن تانکهای رژیم صهیونیستی ساختمانهای دولتی شهر را محاصره و آنها را به طور کامل تخلیه کردند.
در ادامه این پیشرویها ارتش رژیم صهیونیستی وارد شهر البعث در حومه قنیطره نیز شد و به بهانه بازرسی، کارمندان دولتی دوایر و ادارات حکومتی را از داخل ساختمانها بیرون کرد.
در استان درعا و مشخصا در حومه غربی این استان نیز ارتش رژیم صهیونیستی منطقه راهبردی «حوض یرموک» را تصرف کرد. به دنبال تصرف منطقه حوض یرموک، روستاها و شهرکهای قرار گرفته در این منطقه نیز شاهد تجاوزهای نظامی و اشغالگریهای ارتش رژیم صهیونیستی بود که سد «الوحده» در نزدیکی مرزهای سوریه و اردن را هم در برگرفت.
امتداد حوض یرموک بخشی از «وادی النهر» است که یکی از بزرگترین شاخههای رود بزرگ اردن است. این باعث میشود، منطقه حومه غربی استان درعا در جنوب سوریه دارای اهمیت راهبردی بسیاری باشد.
«رود یرموک» که از دریاچه مزیریب در درعا سرچشمه میگیرد، برای سوریه و اردن حائز اهمیت بسیار است، چون اساسیترین منبع آبی تأمین کننده آب شرب و اراضی کشاورزی استانهای درعا و سویداء در سوریه و مناطق شمال اردن است.
سوریه تعدادی سد در منطقه حوض یرموک ساخته است که بارزترین آنها سد یرموک و سد الوحده است که با همکاری دولت اردن ساخته شدهاند و ظرفیت ذخیره سازی آنها به ۲۲۵ میلیون متر مکعب میرسد.
رژیم صهیوینستی در چارچوب تسلط کامل بر منابع آبی جنوب سوریه تلاش میکند، کنترل کامل رود یرموک را هم به دست گیرد تا آب مورد نیاز شهرکها و مناطقی را تأمین کند که در کرانه باختری رود اردن و بلندیهای اشغالی جولان در حال توسعه و گسترش آنهاست.
علاوه بر اینکه از آبهای این منطقه برای توسعه و گسترش اقتصاد خود از جمله کشاورزی و دامداری استفاده کند.
کابینه رژیم صهیونیستی به تازگی طرح توسعه شهرکهای بلندیهای جولان اشغالی را تصویب کرد. نتانیاهو پس از تصویب این طرح گفت: «تقویت جولان، به معنای تقویت اسرائیل است که در این زمان اهمیت ویژه و بسیار زیادی دارد.»
وی تأکید کرده بود که «ما همچنان به توسعه و گسترش شهرکسازی پایبند هستیم و روی توسعه و تثیبت شهرکنشینی در آنجا کار خواهیم کرد.»
واقعیتهای حاکم بر سوریه بعد از اسد یا همان سوریه جولانی تأکید میکند که آمریکاییها و صهیونیستها سوریه را بین خود تقسیم کرده و به توافق رسیدهاند، نفت شمال سوریه مال آمریکاییها و آب جنوب سوریه مال اسرائیل باشد.
در این بین باید دید، کشوری، چون ترکیه که باعث وضع پیش آمده در سوریه شده، چه عایدی از سوریه بعد از اسد خواهد داشت.