قدرت بازدارندگی در گرو هیمنه و ساختار قوی درون جامعه است

جلسه هفتگی درس اخلاق آیت‌الله جوادی آملی امروز چهارشنبه در مسجد اعظم قم به‌صورت حضوری و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار شد.

آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به حکمت ۱۴۷ نهج‌البلاغه، بیان کرد: در این حکمت، امام علی علیه‌السلام توصیه‌های نورانی و قواعد کلی عقلانی و اخلاقی را به کمیل بن زیاد فرموده‌اند. اگر تنها همین بیانات در نهج‌البلاغه وجود داشت، برای اثبات نورانیت، هدایتگری و اثربخشی این کتاب شریف کفایت می‌کرد.

وی با تأکید بر جایگاه عقل در شناخت مسیر درست، افزود: امیرالمؤمنین علی (ع) در این خطبه‌ها با برهان عقلی توضیح دادند که انسان مسافر است و برای رسیدن به مقصد نیاز به راه و راهنما دارد؛ مقصدی که یا شیرین است یا تلخ، و انتخاب آن به عهده خود سالک است چرا که پایان عمر هر انسان، محصول زندگی دنیایی اوست؛ هیچ نیتی، تلاشی یا کاری از بین نمی‌رود. «اگر بار خار است، خود کشته‌ای / وگر پرنیان است، خود رشته‌ای» هر کسی با جهل علمی یا جهالت عملی زندگی کند، بار خار است! انسان باید با عقل و علم زندگی کند.

مرجع تقلید شیعیان ابراز کرد: اگر انسان، عقل را کنار بگذارد، قضاوت‌هایش نادرست و زندگی‌اش بر پایه خیالات و اوهام خواهد بود؛ چنین کسی در قرآن "مختال" نامیده شده و کسی که با خیال زندگی می‌کند نه با عقل، محبوب خدا نیست؛ ﴿إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ﴾ بنابراین، مسیر حرکت انسان‌ها یا جاهلانه است، که بیراهه رفته و نتیجه آن گمراهی است، یا با سیر زندگی می‌کند که عالمانه است و نجات می‌یابد هر چند آن هدف نهایی نیست، یا بخش سوم که با صیرورت زندگی می‌کند یعنی عالمانه، عاقلانه، عاملانه زندگی می‌کند و رابطه‌اش باخدا رابطه محب و محبوب بودن است، رابطه خدا با او رابطه معلم و متعلم نیست، رابطه محب و محبوب است؛ ﴿یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ﴾، انتخاب با خود انسان است.

آیت‌الله جوادی آملی در بخش دیگری از جلسه درس خود با تأکید بر جایگاه هیمنه در جامعه اسلامی اظهار کرد: هیمنه امت اسلامی به معنای تکبر نیست، بلکه ناظر به جلال و اقتداری است که مانع از تعرض دشمنان می‌شود. اگر جامعه‌ای قرآنی فکر کند، باید به‌جای ضعف و تزلزل، باعزت و قدرت ظاهر شود.

وی با اشاره به آیات پایانی سوره مبارکه توبه خاطرنشان کرد: خداوند در قرآن می‌فرماید ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِینَ یَلُونَکُمْ مِنَ الْکُفَّارِ وَلْیَجِدُوا فِیکُمْ غِلْظَةً﴾، دشمنان شما باید از شما بترسند. این یک امر غایب و حتمی است، نه امری اختیاری. یعنی امت اسلامی باید آن‌چنان مقتدر باشد که دشمن جرأت حمله به آن را نداشته باشد. حتماً باید در شما مردانگی و شهامت را احساس بکنند.

مرجع تقلید شیعیان بیان کرد: قدرت بازدارندگی در گرو هیمنه و ساختار قوی درون جامعه است. نباید در داخل جامعه اسلامی اختلاس و بی‌نظمی باشد؛ قرآن تنها برای شب‌های مبارک نیست؛ کتابی است زنده که باید در زندگی امت اسلامی جاری باشد.

وی با تأکید بر اهمیت تاریخ و تمدن ایران اسلامی گفت: ملت ایران، ملتی بزرگ و بزرگ‌زاده است، در هر گوشه‌ای از ایران، آثار علم و تمدن دیده می‌شود. بزرگان علم و مفسران بزرگ قرآن و نویسندگان کتب اربعه، از ایران برخاسته‌اند، کشور ما هم اکنون پرچم‌دار اهل‌بیت در سراسر جهان است، باید بزرگی خود را بشناسیم و آن را ارزان نفروشیم.

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در پایان اظهار کرد: قرآن جامعه را زنده می‌کند و ما باید با قرآن زندگی کنیم. جامعه‌ای که قرآن در آن اصل باشد و آیات حیات‌بخش آن به‌درستی فهم و عمل شوند، جامعه‌ای زنده خواهد بود.