شنیدن اخبار رسمی روند افزایشی فوتیها و مصدومین حادثه آتش سوزی بندرشهیدرجایی بسیار نفسگیر و تلخ است. به همین دلیل امروز ملت ایران با چشمانی نگران و دلهایی مالامال از اندوه و حزن از دست دادن حدود 40 نفر و قریب به هزار نفر مجروح و مصدوم از هموطنانمان تا این لحظه عزادار این حادثه است، اما دیدن صحنههایی زیبا از صفهای مردمی برای ایثار و نثار مایه حیاتشان به مصدومان حال و غرور غریبی از داشتن چنین مردمانی به انسان دست میدهد و اندکی از آن همه مصیبت و غم را میکاهد و چقدر خوشبختیم ما با داشتن چنین ملتی با فرهنگ، دلسوز و مهربان و ایثارگر که باید جبین شکر در درگاه خداوند متعال سائید و کاهش و تسلای آلام و دردهای مجروحان و بازماندگان و خانوادههای قربانیان این حادثه را از پروردگار مسئلت نمود.
اما نکته مهم دیگری که باید فورا در دستور کار مسئولان قرار گیرد، توجه جدی و اجرای دستور رهبر معظم انقلاب در خصوص بررسی دقیق و همهجانبه ابعاد و زوایای پیدا و پنهان این حادثه است. مسلما، اهتمام دولت بعد از اولویت اطفای زبانههای آتش که انشالله با تلاش مجاهدان خاموش آتشنشان کشورمان امروز به پایان برسد، همانطور که رئیس جمهور محترم هم تاکید کردند همین موضوع، یعنی بررسی دقیق ابعاد و زوایای این حادثه انجام و واقعیت موضوع، امینانه با مردم در میان گذاشته خواهد شد؛ این تعهد، تکلیف و توافق ازلی و ابدی نظام اسلامی با مردم است که هیچگاه چیز پنهانی از مردم نداشته باشد و به تعبیر حضرت امیر بیان علیهالسلام در نهجالبلاغه، جزء مسائل امنیتی که امکان سوءاستفاده دشمنان وجود دارد و آن هم برای حفظ و بیشینه کردن منافع مردم است، در حاکمیت اسلامی مردم محرم دولت و نظام اسلامی هستند و مسئلهی مخفی از مردم نداریم. البته در این میان باید مراقب خناسان و کاسبان «روایت اول» باشیم که به هر چیزی چنگ نزنند تا تعداد دنبالکنندهای صفحات مجازیشان را بالا ببرند. متاسفانه در همین یکی دو روز اخیر حجم ارائه مسابقهوار اخبار جعلی و غیرواقع از سوی برخی از سکوها و صفحات شبکههای اجتماعی و مجازی حیرتافزا و مشمئزکننده بوده است. مسلما، این موضوع از الفبای مدیریت بحران است که در هنگامه وقوع حوادث غیرمترقبه از این دست باید اجازه داد مسئولان با مدیریت بحران به وظایف خود عمل کنند و در انتها به مردم گزارش دهند. حفظ آرامش جامعه، دامن نزدن به تنش و ناآرامیها، اجتناب از گمانهزنیهای مسئلهساز امنیتی در سطوح داخلی و خارجی در باره عاملان و مسببان حادثه و ... حداقل کارهایی است که در این برهه میتواند از آلام و دردهای مردم و صاحبان عزا بکاهد و زمینه امدادرسانی بهتر و بررسی بهتر ابعاد حادثه را فراهم نماید. (فتحالله پریشان)
▼ گزارش روز
اولویتهای روابط ایران و جمهوری آذربایجان
سفر رئیسجمهور ایران به باکو در شرایطی صورت میگیرد که روابط دو کشور پس از دورهای از تنشها، نیازمند تحرک جدیدی است. سفر پزشکیان به باکو فرصتی برای تحکیم روابط دوجانبه و پیشبرد منافع راهبردی ایران است. اولویتهای کلیدی در این سفر باید شامل: ۱-کریدور ارس: کریدور شمال–جنوب بهعنوان پروژهای راهبردی میتواند به مهمترین محور همکاری دو کشور تبدیل شود. اگرچه سالهاست که پروژه ریلی رشت–آستارا بهعنوان حلقه مفقوده این کریدور متوقف مانده، اما ایران میتواند با احداث کریدور ریلی ارس و اتصال به خاک جمهوری آذربایجان، این طرح را از رکود خارج کند. این مسیر نهتنها جایگزین مناسبی برای کریدور رقابتی زنگزور خواهد بود، بلکه توازن راهبردی منطقه را به نفع تهران تغییر خواهد داد. جمهوری آذربایجان با حمایت ترکیه در حال پیشبرد کریدور زنگزور است که از طریق خاک ارمنستان، ارتباط مستقیم میان باکو و نخجوان را برقرار میکند. این طرح در صورت تکمیل، به موقعیت ترانزیتی ایران ضربه وارد کرده و منافع اقتصادی–امنیتی تهران را تهدید میکند. اما راهحل جایگزین ایران، اتصال ریلی از طریق کریدور ارس است.این اتصال میتواند ایران را به شبکه حملونقل بینالمللی ترانسکاسپین متصل کند و جایگاه کشور را در تجارت آسیای مرکزی و قفقاز ارتقا دهد.۲- احیای مسیر جلفا–نخجوان: یکی دیگر از ظرفیتهای مغفولمانده در روابط دو کشور، خط ریلی جلفا–نخجوان است که به شبکه ریلی ارمنستان، گرجستان و روسیه متصل میشود. این مسیر بهدلیل اختلافات باکو و ایروان مسدود مانده، اما ایران میتواند با میانجیگری زمینه بازگشایی آن را فراهم کند. احیای این مسیر نهتنها سودآوری اقتصادی برای ایران دارد، بلکه میتواند به کاهش تنشهای منطقهای کمک کند.۳- بازسازی قرهباغ: پس از جنگ ۲۰۲۰ قرهباغ، فرآیند بازسازی این منطقه آغاز شده است. ایران بهعنوان همسایهای با اشتراکات فرهنگی و تاریخی با آذربایجان و دارای توانمندیهای فنی و مهندسی، میتواند نقش کلیدی در این پروژه ایفا کند. حضور شرکتهای ایرانی در بازسازی قرهباغ میتواند مانع نفوذ بازیگران رقیب مانند ترکیه و رژیم صهیونسیتی شود.۴- فعال سازی و تقویت روابط دو جانبه: دیپلماسی فعال و هوشمندانه میتواند زمینهساز تحکیم همکاریهای دوجانبه و کاهش تنشها باشد. در این راستا، چند راهکار قابل طرح است: تشکیل کمیسیونهای مشترک اقتصادی و امنیتی، استفاده از ظرفیت سازمانهای منطقهای مانند اکو و همکاری اسلامی، تسهیل روادید و تجارت مرزی، گسترش تبادلات دانشگاهی و علمی، حمایت از توسعه گردشگری تاریخی–مذهبی، گفتوگو در مورد مسائل حساسی مانند حوزه دریای خزر و مرزهای آبی در چارچوب حقوق بینالملل،همکاری امنیتی در مقابله با تهدیدات مشترک مانند مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر و افراطگرایی. تقویت روابط دیپلماتیک ایران و جمهوری آذربایجان نیازمند برنامهریزی بلندمدت، اعتمادسازی و تعامل سازنده است. تمرکز بر منافع مشترک اقتصادی، امنیتی و فرهنگی میتواند زمینهساز همکاری پایدار باشد. در صورت مدیریت هوشمندانه اختلافات و استفاده از فرصتهای موجود، روابط دو کشور میتواند به سطح راهبردی ارتقا یابد و الگویی برای همکاریهای منطقهای شود.(مصطفی علیجانزاده)
▼ خبر ویژه
افشای چهره واقعی اپوزیسیون!
گروههای اپوزیسیون و ضد نظام جمهوری اسلامی که ادعای حمایت از مردم ایران را دارند، در مواجهه با حادثه تلخ انفجار بندر «شهید رجایی بندرعباس»، رویکردی کاملاً سیاستزده و تفرقهافکنانه اتخاذ کردهاند. این حادثه که بیش از 1000 زخمی و 40 کشته برجای گذاشته است، واکنشهایی در داخل و خارج ایران داشته است. در داخل، گروههای مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی با همدلی به سوگ نشستهاند و مردم با اهدای خون همبستگی خود را نشان دادهاند.اما گروههای اپوزیسیون به جای همدردی واقعی، از دو روش استفاده میکنند: اول، دروغپراکنی درباره علت حادثه و نسبت دادن آن به بلندپروازیهای جمهوری اسلامی، و دوم، خفیفنمایی از کمکهای نهادهای دولتی، سپاه و ارتش در مدیریت بحران. رسانههای ضد انقلاب با انتشار تصاویر جهتدار تلاش دارند نظام را ناتوان نشان دهند و امنیت روانی مردم را مختل کنند.
▼ اخبار
اصلاحطلبان، قاب عکس یا نتیجه؟!
اصلاحطلبان رادیکال از اقدامات اخیر رئیسجمهور به شدت عصبانی شدهاند و به ویژه نسبت به عدم دیدار «مسعود پزشکیان» از واتیکان و ملاقات با ترامپ اعتراض دارند. این گروه از اصلاحطلبان که به مذاکره با آمریکا و روابط دیپلماتیک با این کشور تأکید دارند، از هر فرصتی برای فشار به دولت و تحمیل خواستههای خود بهره میبرند. آنها با انتقاد از رویکرد دولت در عدم مذاکره مستقیم با آمریکا، نشان دادهاند که بیشتر به دنبال یک «قاب عکس» از دیدار با مقامات آمریکایی هستند تا دستیابی به نتایج ملموس برای رفع مشکلات اقتصادی کشور! به نظر میرسد که رفع تحریمها و نتایج عملی این مذاکرات برای این طیف اهمیت کمتری دارد و تمرکز آنان بیشتر بر ایجاد روابط نمادین و دیپلماتیک است!. این رویکرد آنها ممکن است بیشتر به تحمیل هزینههای سیاسی و اجتماعی منجر شود تا راه حلی واقعی برای چالشهای کشور.
سعودیها در تنگنای غزه و عادیسازی روابط!
«الجزیره» در گزارشی نوشت: «عربستان سعودی در واکنش به تحولات میدانی غزه و تأکید بر حمایت تاریخی خود از حقوق ملت فلسطین، با چالشهای جدیدی در مسیر عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی مواجه شده است. این تحولات بهویژه در دوران حکومت «محمد بن سلمان» که نشانههایی از بازنگری در اولویتهای سیاست داخلی و خارجی سعودی مشاهده میشود، پیچیدگیهای جدیدی بهوجود آورده است. در این مدت، عربستان با تغییراتی در سیاستهای اجتماعی و اقتصادی خود روبرو شده است که ممکن است به تسهیل فرآیند عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی کمک کند. اما در عین حال، حملات رژیم صهیونیستی به غزه و تصاویر وحشتناک از وضعیت فلسطینیها، واکنش شدید افکار عمومی عربستان را برانگیخته است.»
خیزش اژدهای زرد؛ کابوس تازه آمریکا در خاورمیانه!
نیروی هوایی ارتش آزادیبخش خلق چین برای نخستینبار با نیروی هوایی مصر رزمایشی تحت عنوان «شاهین تمدن-۲۰۲۵» برگزار کرد. این رزمایش نمایانگر توانایی چین در نمایش قدرت نظامی در مسافتهای طولانی و کسب تجربه در شرایط آب و هوایی بیابانی است.حضور فعال نظامی چین در خاورمیانه، بهعنوان تلاشی برای تثبیت جایگاه این کشور بهعنوان یک بازیگر جهانی و آمادگی برای عملیاتهای سریع استراتژیک در این منطقه حساس تحلیل شده است. این تحول، زنگ خطری برای آمریکا و متحدانش به شمار میرود.در زمینه اقتصادی نیز، تنشهای تجاری بین چین و آمریکا شدت گرفته است. در نشستهای بهاره بانک جهانی، اختلافات بر سر سیاستهای تعرفهای بهویژه بین آمریکا، ژاپن و اتحادیه اروپا مطرح شده است. همچنین، گزارشهایی از قاچاق کالاهای لوکس و تغییرات در زنجیرههای تولید تکنولوژی منتشر شده است.
مظلوم نمایی قصاب غزه!
«بنیامین نتانیاهو» با تکرار اتهامات علیه ایران افزود: «ایران قصد نابودی اسرائیل را دارد و ما با تغییر چهره خاورمیانه مانع آن شدهایم!.» او بار دیگر بر نابودی کامل توان هستهای ایران تاکید کرد.نتانیاهو، ایجاد کشور فلسطینی را «ایدهای مضحک» خواند و گفت: «دنیای عرب علیه ما متحد شده است.».این اظهارات در حالی مطرح شده که وزارت بهداشت غزه اعلام کرده تاکنون بیش از ۵۱ هزار فلسطینی به شهادت رسیدهاند و آمار مجروحان از ۱۱۷ هزار نفر فراتر رفته است.
هلند؛ مأمن تروریست های ضد ایرانی!
در پی انتشار گزارش اخیر سرویس امنیت هلند «AIVD» و طرح ادعاهای بیاساس درباره دخالت ایران در حوادث تروریستی، سفیر کشورمان به وزارت خارجه هلند احضار شد. سفارت ایران با رد این اتهامات تأکید کرد که هلند با پناه دادن به عناصر تروریستی، خود به محلی برای تجمع گروهکهای ضدایرانی تبدیل شده است. حضور چهرههایی مانند «محمدرضا کلاهی» (عامل انفجار ۷ تیر) و «احمد نیسی» (سرکرده الاحوازیه) در خاک هلند، نمونه آشکار این پشتیبانی است. منافقین نیز با نفوذ در پارلمان هلند و برگزاری تجمعات سیاسی علنی، مورد حمایت مالی و سیاسی این کشور قرار دارند. دولت هلند نه تنها از استرداد تروریستها خودداری کرده، بلکه با تغییر هویت و حمایتهای امنیتی، فعالیتهای آنان را تسهیل کرده است. ادعاهای اخیر مقامات هلندی صرفا تلاشی برای سرپوش گذاشتن بر این رسواییها و جبران چهره مخدوش این کشور در مبارزه با تروریسم است.
▼ اخبار کوتاه
◄ سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «در جلسه امروز کمیسیون، فرمانده نیروی دریایی ارتش با اشاره به خبرسازی چندی پیش آمریکاییها درباره اصابت قرار دادن ناوشکن زاگرس گفت که اصابت قرار دادن ناوشکن زاگرس در دریای سرخ جوک قرن بود!.»
◄ «رامین مهمانپرست» سخنگوی پیشین وزارت خارجه ایران، در خصوص مذاکرات ایران و آمریکا گفت:«در صورتی که آمریکاییها تحت تأثیر تندروها و گروههای خارجی قرار نگیرند و با چارچوب فعلی ادامه دهند، امکان توافق وجود دارد. وی افزود که مذاکرات در سه حالت ممکن است: توافق کلی، بنبست، یا تلاش برای تفاهم رغم اختلافات.»
◄ با فرا رسیدن صد روزگی دولت دوم «دونالد ترامپ»، موسسه نظرسنجی «ایپسوس» به همراه شبکه «ایبیسی نیوز» و روزنامه «واشنگتن پست» با انتشار نظرسنجی جدیدی، خبر از کاهش شدید رضایت مردم آمریکا از عملکرد دولت ترامپ دادند.بر اساس این نظرسنجی میزان رضایت آمریکاییها از عملکرد ترامپ در 100 روز اول نسبت به روسای جمهور 80 سال اخیر این کشور در پایینترین نقطه قرار دارد، به طوری که تنها 39% مردم از او رضایت دارند و در مقابل 55% آمریکاییها از عمکلرد دولت ناراضی هستند.
◄ «متیو ویتکر» دادستان کل سابق آمریکا و سفیر فعلی این کشور در ناتو، در گفتوگو با شبکه فاکس نیوز، به نگرانی شدید غرب از افزایش قدرت نظامی ایران، چین و روسیه اذعان کرد. او با اعتراف به ناتوانی ناتو در برابر این قدرتها، خواستار افزایش بودجه نظامی کشورهای اروپایی و کانادا شد و تصریح کرد: «جهان در برابر قدرتهای نوظهور با چالشی بزرگ مواجه شده است.»
◄ «جان مرشایمر»، دانشمند آمریکایی علوم سیاسی در یک برنامه تلویزیونی درباره حمله به تاسیسات هستهای ایران در فردو گفت:« گمان میکنم حتی با بهترین تسلیحات آمریکایی نیز از پس تاسیسات فردو بر نیاییم، ما نباید توان تلافی جویانه ایران را دست کم بگیریم، زیرا میتواند پیامد فاجعه باری برای اقتصاد جهان به بار بیاورد.»
◄ «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه،در مصاحبهای با شبکه «سیبیاس نیوز» و درپاسخ به پرسشی در مورد نقش روسیه در نابودسازی مواد هستهای ایران تأکید کرد که این کشور هیچ نقشی در این فرآیند نداشته است. به گفته لاوروف، طبق توافق برجام، ایران برخی از مواد هستهای خود را به روسیه منتقل کرده است تا به طور موقت ذخیرهسازی شوند. این اظهارات در پاسخ به شایعات مطرح شده در مورد نابودسازی مواد هستهای ایران بیان شد.
◄ مقامات سعودی و قطری اعلام کردند که بدهیهای سوریه به بانک جهانی، که مبلغ آن حدود ۱۵ میلیون دلار بوده، از سوی این دو کشور پرداخت شده است.پیشتر دولت انگلیس نیز بخشی از تحریمهای خود علیه نهادهای دولتی و امنیتی «جولانی» را لغو کرده بود.