▼ حرف روز
انقلاب و تحول در نقش مردم
یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی و به تعبیر شهید مطهری از خدمات انقلاب اسلامی به ایران و ایرانی‌ها، تحول در نقش‌آفرینی اجتماعی و سیاسی مردم بود که تاکنون نیز ادامه دارد. مردم در کنار دو عامل دیگر، یعنی ایدئولوژی اسلامی و رهبری دینی رئوس مثلث عوامل مستحدثه انقلاب بودند و به تعبیر امام راحل همین‌ها هم عوامل مبقیه انقلاب هستند؛ یعنی خاستگاه نقش‌آفرینی مردم خود انقلاب اسلامی بود. انقلاب اسلامی با مدیریت علما و فقها که متن اسلام را برای مردم می‌گفتند، این فرهنگ‌سازی را کردند که از شروط مسلمانی باور به این حقیقت است که سرنوشت ملت‌ها جز به دست خودشان رقم نخواهد خورد.(رعد/11) این در حالی بود که توده مردم در عصر و زمانه نظام سلطانی عموماً در طول تاریخ و نظم مستبدانه پهلوی، به ویژه نقش جدی در تعیین سرنوشت اجتماعی و سیاسی خود نداشتند و تمام مفهوم مردم در معنای رعیت تجلی پیدا می‌کرد. رعیت یعنی زیردست و تابع فرمانبردار. نظام شاهی تنها همین نقش را از مردم می‌خواستند و بُردار حکومت فلشی یک طرفه بود که تنها حقوق حکومت بر مردم را می‌گفت و می‌خواست و لاغیر. لذا در نمایشی هم که به نام «دموکراسی و انتخابات» به راه می‌انداختند، خود تعیین می‌کردند که نام چه کسی یا کسانی از صندوق رأی باید بیرون بیاید! ارتشبد فردوست در کتاب خاطرات و اعترافات خود به این حقیقت تلخ چنین اذعان می‌کند که من به همراه اسدالله علم و منصور در زمان پهلوی دوم جلسه می‌گرفتیم و اسامی را مشخص می‌کردیم و به استاندار‌ها و فرمانداران اعلام می‌کردیم که باید اینها نماینده شوند! اما اکنون به برکت انقلاب اسلامی، مردم تعیین‌کننده مسئولان همه مناصب سیاسی در کشورند؛ مستقیم یا غیرمستقیم. از رهبری گرفته تا رئیس‌جمهوری، نماینده مجلس و حتی نمایندگان شورای شهر و روستا. این تحول اساسی در نقش‌دهی به مردم و به عبارت بهتر برگرداندن حق مردم به خودشان، نشان‌دهنده ماهیت مردم‌سالار بودن ذات اسلام و بزرگ‌ترین نتیجه و دستاورد انقلاب اسلامی است. امروز مردم و ذائقه و خواسته آنهاست که مسیر حکمرانی را مشخص می‌کند. البته طبیعی است که برخی‌ها طمع کنند و با دسترسی‌هایی که به اضلاع سه‌گانه «ثروت»، «قدرت» و «رسانه» دارند، در این مسیر تلاش‌هایی به نام مردم، اما به کام خود صورت دهند و این حق مسلم مردم در انتخاب را منحرف کنند. این موضوع در وهله اول، به آگاهی‌بخشی و تبیین نیاز دارد تا مردم در دام چنین تفکرات و جریان‌ها و افراد سودجو نیفتند و در مرحله دوم، عزم و اراده مردم برای استفاده از این حق در قالب مشارکت‌آفرینی در انتخابات و رقم زدن انتخابی مطلوب و هدفمند را می‌طلبد.
فتح‌الله پریشان
▼ گزارش روز
ناکامی‌های بایدن
«جو بایدن» چهل‌وششمین رئیس‌جمهور ایالات متحده در حالی از سال ۲۰۲۰ سکان هدایت دولت فدرال رزرو ایالات متحده را در دست گرفته است که عوامل افول قدرت ایالات متحده بیش از پیش عیان شده است. همه‌گیری بیماری کرونا، بحران مهاجران غیر قانونی، پرونده ناتمام دو لشکرکشی بی نتیجه به عراق و افغانستان و سایر معضلاتی که گریبانگیر آمریکا بود و مردم هم تصور می‌کردند دموکراتی به نام بایدن توانایی حل و فصل آنها را دارد. حال آنکه مروری بر مهم‌ترین تصمیمات جو بایدن طی این سه سال نشان می‌دهد، او نه‌تنها نتوانسته است بحرانی را حل و فصل کند؛ بلکه به غایت خود مسبب بروز چندین بحران جدی و ادامه آنها در دنیا شده است. شعله‌ور کردن تنش و اختلاف میان دو کشور اوکراین و روسیه با اصرار ایالات‌متحده مبنی بر لزوم عضویت اوکراین در پیمان ناتو باعث شد تا در نهایت میان این دو جنگی بزرگ شکل بگیرد. جنگی که به زعم بایدن هر چند ممکن است به نابودی کامل اوکراین منجر شود؛ اما از حیث ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می‌توانست روسیه را تضعیف کند که البته با تدابیری که دولت فدرال روسیه اتخاذ کرده است، ظاهراً روسیه متحمل آن آسیب‌های پیش‌بینی شده آمریکایی هم نشده است. بنابراین، آوردگاه اوکراین در نهایت ایالات متحده و بایدن را در باتلاق نه شکست، نه عقب‌نشینی گرفتار کرده است. بایدن همچنین دستور خروج ایالات متحده از افغانستان را هم صادر کرد که البته حضور حدود دو دهه‌ای ایالات متحده در سرزمین افغانستان نیز نتیجه‌ای جز ویرانی، عقب‌ماندگی، افزایش خشونت و تروریسم در این منطقه نداشت. همچنان که راهبرد ادامه حضور نیروهای آمریکایی در دو کشور عراق و سوریه بدون هیچ دلیل منطقی نیز هیچ دستاوردی برای آمریکا و بایدن ندارد؛ حضوری که نه از طرف دولت و نه از طرف مردم این دو کشور برتابیده نمی‌شود. در کنار این ناکامی‌ها باید تصمیمات احمقانه بایدن طی این ماه‌ها را هم اضافه کنیم؛ حمایت همه‌جانبه و ابلهانه از جنایات رژیم جعلی صهیونیستی در حالی که یک جهان فریاد حمایت از فلسطین سر می‌دهد، حمله بی‌دلیل به مناطقی در کشور یمن در حالی که یمن نه‌تنها مانع دریانوردی جهانی نشده است؛ بلکه اتفاقاً امنیت همه کشتی‌هایی را که مقصدی به جز رژیم جعلی صهیونیستی داشته باشند هم تأمین کرده است و آخرین اقدام نابخردانه بایدن بمباران و حمله به مردم و مناطقی در عراق و سوریه است؛ حمله‌ای که با ادعای واهی مبنی بر آنچه مقابله با گروه‌های شبه نظامی وابسته به ایران می‌خواند، انجام شد؛ در حالی که در نهایت گروه‌های هدف قرار داده شده برآمده از بطن مردم خود آن کشورها بوده و بنابراین انتظار می‌رود انجام چنین اقدامات احمقانه‌ای عواقب جدی برای آمریکایی‌ها داشته باشد.
رامین نصیری
▼ خبر ویژه
لیدر اصلاحات یا پیرو رادیکال‌ها؟
«سیدمحمد خاتمی» به تازگی در پیامی گفته است: «براندازی نه ممکن است و نه مطلوب»؛ سخنی که پیش از این هم مطرح کرده بود. او اما می‌گوید هنوز شرایط یک انتخابات آزاد و رقابتی مهیا نیست. اگر سخنان امروز خاتمی را با سخنانش در جریان انتخابات مجلس نهم در سال ۱۳۹۰، یعنی دو سال بعد از رخدادهای سال ۱۳۸۸ که بسیاری از اصلاح‌طلبان روش تحریم انتخابات را در پیش گرفتند، مقایسه کنیم، در می‌یابیم که خاتمی از تأکید بر ضرورت مشارکت به بی‌میلی برای مشارکت تغییر رویکرد داده است. او در سال ۱۳۹۰ گفته بود: «من براساس راهبرد اصلاح‌طلبانه به آشتی ملی و بازگشت به آرمان‌های اصیل انقلاب و قانون اساسی و ایجاد فضای همدلی و مشارکت همگان دعوت کرده و می‌کنم.» او حالا می‌گوید، شرایط برای تحقق انتخابات به معنای دقیقش مهیا نیست؛ سخنی که موضع طیف‌های رادیکال اصلاحات است.
▼ اخبار
رژیم صهیونیستی منزوی شده است
روزنامه «نیویورک‌تایمز» در تحلیلی که «توماس فریدمن» به نگارش درآورده، خاطرنشان کرد: «ما در آستانه آشکار شدن استراتژی جدید دولت بایدن برای رسیدگی به جنگ چندجانبه‌ای هستیم که غزه، ایران، اسرائیل و منطقه را درگیر می‌کند و اگر شاهد چنین دکترین جسورانه‌ای نباشیم، بحران در منطقه به‌گونه‌ای متاستاز [سرایت سرطان به تمام بدن] خواهد کرد که ایران را تقویت می‌کند، اسرائیل را منزوی خواهد ساخت و توانایی آمریکا برای تأثیرگذاری بر وقایع آن منطقه را از بین می‌برد. اسرائیل اکنون در حال شکست است. در جنگ روایت‌ها بر سر غزه به طرف بازنده تبدیل شده است. حتی اگر ابتدا حماس به اسرائیل حمله کرده باشد، این اسرائیل است که به دلیل برجای گذاشتن تلفات غیرنظامی در غزه به دادگاه بین‌المللی دادگستری کشیده شده است. اسرائیل از چهار جبهه هدف حمله از سوی ایران به وسیه حماس، حزب‌الله، حوثی‌ها و شبه‌نظامیان شیعه در عراق قرار گرفته، اما نمی‌تواند متحدان عرب را گرد خود آورد و جبهه‌ای مشابه ناتو را ایجاد کند.»
بیش از زمان قبل به نسل انقلابی نیاز داریم
معاون سیاسی سپاه پاسداران گفت: «دشمنان با روایت وارونه، به بزرگ کردن رژیم سابق می‌پردازند و با برجسته کردن مشکلات کنونی، سعی در ناامید ساختن جامعه دارند.» سردار جوانی وحدت در انتخابات پیش‌رو را سد محکمی در برابر نفوذ غرب دانست و گفت: «نسل انقلابی ما کار بزرگی انجام داد؛ ثمره این عمل ۴۵ سال است که حفظ شده و مهم‌تر از آن، استمرار این حرکت در عصر امروز است. هم‌اکنون بیش از زمان قبل به نسل انقلابی نیاز داریم.» وی عنوان کرد: «جهاد تبیین در عصر امروز، با روشن‌گری جامعه و با بصیرت مردم، می‌تواند مانع از نفوذ غرب شده و نگذارد دشمن به اهداف خود برسد؛ نمونه‌ای از این بازدارندگی در اغتشاشات سال گذشته مشاهده شد که دشمن سعی در ایجاد ناامنی در کشور داشت؛ همان‌گونه که امروز نیز با تبلیغات منفی قصد بازدارندگی مردم از پای صندوق‌های رأی را دارد.»
آمریکا قبل از حمله خبر داده بود؟
«المیادین» درباره حملات آمریکا به مناطقی از سوریه و عراق، در واکنش به کشته شدن سه سربازش در پایگاهی در اردن از قول منابع خود نوشت: «اکثر مراکزی که توسط آمریکا هدف قرار گرفت، قبل از تجاوز به طور کامل تخلیه شده بود.» در همین راستا، مدیر عملیات ستاد مشترک ارتش آمریکا نیز اعلام کرد: «احتمالاً تعدادی از گروه‌های شبه نظامی در روزهای اخیر تجهیزات و نیروهای خود را جابه‌جا کرده بودند.» همچنین الجزیره از قول منابع ایرانی خبر داد: «در مناطقی که در معرض بمباران آمریکا در سوریه قرار گرفته است، هیچ پایگاهی متعلق به سپاه پاسداران یا نیروی قدس وجود ندارد.» «جان کربی» سخنگوی شورای امنیت ملی نیز گفت: «پس از حمله‌ای که منجر به کشته شدن سه آمریکایی شد، هیچ تماس و ارتباطی از طریق کانال‌های پشت پرده یا دیگر با ایران وجود نداشته است.»
ما سخت شکست خوردیم
«لیندسی گراهام» قانونگذار جمهوری‌خواه آمریکا در واکنش به حملات اخیر آمریکا به اهدافی در یمن، سوریه و عراق به شبکه خبری «فاکس‌نیوز» گفت: «اگر هدف این حملات بازدارندگی ایران است، به طرز فجیعی شکست خورده‌ایم. ... آنها از ما نمی‌ترسند.» اظهارات این مقام آمریکایی درباره این حملات در حالی است که رسانه‌ها و مقامات برجسته آمریکایی با انتقاد شدید از دولت جو بایدن درباره حملات این کشور به عراق و سوریه، این حملات را «دیر» و «شکست‌خورده» توصیف کرده‌اند. این قانونگذار تندرو آمریکایی بارها خواستار حمله به تأسیسات ایران شده است. گفتنی است، آمریکا چند روز پس از کشته شدن سه نظامی خود در اردن، در ساعات پایانی جمعه شب گذشته اقدام به حمله به ۸۵ موضع در خاک عراق و سوریه کرد.
▼ اخبار کوتاه
◄ با اعلام آمار جدیدی از تأیید صلاحیت‌های داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی که به نتایج بررسی‌های هیئت نظارت استانی اعتراض داشتند، بیش از ۲۴ هزار نفر در دوره ثبت‌نام قطعی نام‌نویسی کرده بودند که بیش از ۲۱ هزار نفر واجد شرایط بودند و بیش از نیمی از ثبت‌نام‌کننده‌ها (۱۴ هزار نفر) به تأیید صلاحیت دست یافتند. حدود ۴۹ نفر (البته تاکنون) به‌ازای هر کرسی نمایندگی مجلس دوازدهم با یکدیگر رقابت می‌کنند و این در حالی است که این تعداد برای مجلس قبل حدود ۲۵ نفر بود.
◄ «شیخ احمد‌بن‌حمد الخلیلی» گفت: «وضعیت در فلسطین اشغالی وخیم شده و ظلم هم به بیشترین میزان خود رسیده است.» وی افزود: «در حالی که ملت مظلوم و مبارز فلسطین از گرسنگی در رنج هستند، خویشاوندان آنان به دشمن کمک می‌کنند و راه ترانزیت کالاها به دشمن را میسر می‌سازند.» پیشتر روزنامه عبری‌زبان «معاریو» مدعی شده بود،کشورهای امارات متحده عربی، عربستان و اردن با انتقال کالا از بندر دوبی به بندر حیفا در فلسطین اشغالی از خاک خود موافقت کردند.
◄ «محمدرضا فرزین» رئیس کل بانک مرکزی گفت: «سال آینده سیاست اساسی ما این است که اصلاحات اساسی در نظام بانکی انجام دهیم و ممکن است پر هزینه باشد؛ ولی تا اصلاحات را انجام ندهیم نمی‌توانیم در یک مسیر با ثبات قرار بگیریم.» وی با اشاره به برنامه انحلال سه مؤسسه اعتباری در سال جاری، گفت: «برای سال آینده نیز هشت بانک را در مسیر اصلاح قرار داده‌ایم و هر مؤسسه و بانکی را که اصلاح نشود، منحل خواهیم کرد.»
◄ در پی حملات ارتش یمن علیه کشتی‌های تجاری به مقصد سواحل سرزمین‌های اشغالی دولت مصر می‌گوید،درآمد کانال سوئز در ژانویه تقریباً به نصف کاهش یافته است. رئیس اداره کانال سوئز گفت، درآمد ماه گذشته کمتر از هشتصد میلیون دلار از زمان مشابه سال گذشته بوده است. او گفت، شمار کشتی‌هایی که از این کانال عبور می‌کنند، به بیش از یک سوم کاهش یافته است.
◄ طبق اخبار دریافتی از شورای مرکزی کارگزاران مصوب شد، کارگزاران با رعایت آیین‌نامه جبهه اصلاحات صرفاً در حوزه‌هایی از انتخابات مجلس شورای اسلامی فعال باشند که نامزد حزبی یا نامزدی با سوابق روشن و قابل دفاع اصلاح‌طلبانه تأیید صلاحیت شده باشند، این اقدام حزب کارگزاران در شرایطی است که تحریمی‌های جریان اصلاحات همچنان بر مشارکت نکردن تأکید دارند.
◄ «شهاب‌الدین صدر» رئیس شورای وحدت اصولگرایان در استان تهران گفت: «براساس مصوبه هیئت عالیه شورای وحدت تعداد داوطلبان خانم در استان تهران را از ۵ به ۷ داوطلب افزایش دادیم.»