▼ حرف روز
مسیری برای دیپلماسی موفق
در این روزها با دو پدیده سیاسی‌ـ نظامی مواجهیم؛ در یک‌سو تلاش دولت برای عضویت ایران در گروه بریکس که با سفر رئیس‌جمهور کشورمان به قاره آفریقا دنبال می‌شود و همچنین رونمایی از پهپاد مهاجر 10 که در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اتفاق افتاد. امری که نشان‌دهنده آینده‌ای روشن برای کشورمان است. افزایش توان دفاعی که می‌توان از آن به عنوان افزایش قدرت ملی نیز نام برد، پشتوانه سیاست خارجی موفقی است که در آن منافع کشور تأمین می‌شود. دو مقوله‌ای که سعی شد در یک برهه‌ای یکی را تضعیف کنند و سیاست خارجی بدون قدرت را پیش ببرند. اینکه دنیای امروز دنیای گفتمان‌هاست نه دنیای موشک، حرف ناصوابی بود که در صورت جدی گرفتن آن، امنیت و استقلال کشور زیر سؤال رفته و سیاست خارجی التماسی نتیجه آن شعار بود.
روند کنونی نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی با سرمایه‌گذاری در حوزه پهپادی توانسته است در کنار توانمندی موشکی، برتری آمریکا را در حوزه هوایی دچار خدشه کند. به طوری که ژنرال کنت مکنزی، فرمانده سابق تروریست‌های سنتکام، پیش از این درباره چالش پهپادهای ایران برای آمریکا گفته بود: «استفاده گسترده ایران از پهپادهای کوچک و متوسط برای عملیات‌های شناسایی و هجومی به این معناست که برای نخستین بار از زمان جنگ شبه‌جزیره کره [اوایل دهه 1950 میلادی] ما بدون برتری کامل هوایی، عملیات انجام می‌دهیم.» خانواده پهپادهای مهاجر قدیمی‌ترین و مشهورترین پهپادهای ایران هستند که برخی نمونه‌های آن مانند مهاجر 6 در اختیار برخی کشورهای دیگر نیز قرار دارد. مهاجر جدید با مداومت پروازی 24 ساعته، می‌تواند در ارتفاع 7 هزار متری و در شعاع عملیاتی 2 هزار کیلومتر پرواز کند.
از طرف دیگر بریکس، مهم‌ترین گروهی به شمار می‌آید که قادر به رقابت با گروه 7 است که 60 درصد از ثروت جهانی را به خود اختصاص داده است. البته در سال‌های اخیر سهم بریکس در اقتصاد جهانی به 31/5 درصد رسیده که بیش از سهم 30/7 درصدی گروه 7 است. مقایسه گروه بریکس با گروه 7 نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران با عضویت در آن می‌تواند روند کنونی دشمنی غرب با ایران را به حداقل ممکن برساند و سهم خود از تجارت جهانی را افزایش دهد و عملا تحریم‌های غرب را به چالش بکشاند.
بنابراین افزایش قدرت نظامی و تلاش برای فعال شدن در تجارت جهانی دو مقوله مهم و در کنار هم تعریف می‌شود که جدا کردن این خیانت آشکار به منافع ملی محسوب می‌شود و پشتوانه دیپلماسی موفق، موفقیت در حوزه‌های دیگری از جمله حوزه نظامی را می‌طلبد.
اکبر معصومی
▼ گزارش روز
دیستوپیای مدرن و یوتوپیای اربعین
ما در غرب دو واژه متضاد داریم؛ دیستوپیا و اتوپیا. اتوپیا همان مدینه فاضله است؛ اما دیستوپیا شهری است که در آن تباهی گسترده شده است. شاید یکی از ویژگی‌هایی که بتوان از نگاه ژورنالیستی آن را دیستوپیای مدرن تشبیه کرد، عبارت «غرب وحشی» در واژگان رهبر معظم انقلاب است که می‌فرمایند: «سیاستمداران غربی... کت و شلوار می‌پوشند، کراوات می‌بندند، ادکلن می‌زنند، کیف سامسونت دست‌شان می‌گیرند، اما وحشی‌اند؛... هر جایی که یک حرکتی علیه یک فرد حتی انجام بگیرد که مورد علاقه آنها است، آنجا تروریسم و حقوق بشر و همه چیز ردیف می‌شوند برای مقابله اما اینجا‌ـ به این وضوح‌ـ به این حرکت، [حرکت] تروریستی نمیگویند! اینها این جوری هستند.»
در جامعه مدرن وقتی بشریت با چالشی مواجه می‌شود، غرب به فکر دوختن کلاهی از نمد مشکل موجود بر می‌آید. براساس تخميني که سال 2017 زده شده، به ازاي هر 100 نفر در آمريکا، 120/5 اسلحه وجود دارد. سال 2017 نشريه فورچون نوشت که به دنبال حادثه لاس‌وگاس که منجر به کشته شدن 59 نفر شد سهام شرکت استورم و روگر فرداي آن روز در آغاز معاملات، سه درصد افزايش يافت و سهام شرکت امريکن اوت دور (American Outdoor) با افزايش پنج درصد و سهام شرکت ويستا اوت دور (Vista Outdoor) با افزايش بيش از دو درصدي همراه شد. مردم به دنبال هر حادثه براي حفظ امنيت خود به خريد اسلحه پناه مي‌برند و اين به معناي رشد سهام شرکت‌هاي اسلحه‌سازي است.
از قدیم گفته‌اند «الناس علی دین ملوکهم». مردم غرب را ملامتی نیست؛ چرا که در ذیل گفتمانی زیسته‌اند که بحران می‌سازد تا از دل بحران ثروتش را انباشته کند. اگر ناتو خودش را به دل روسیه می‌زند بخشی حاصل این است که جنگ در اوکراین به سود شرکت‌های بزرگ اسلحه‌سازی تمام می‌شود. براساس آمار منتشر شده از سوی شرکت آمریکایی ریتون فروش این شرکت در سه ماهه نخست سال گذشته میلادی به 16 میلیارد دلار رسید که 3 برابر سال قبل از آن بوده است.
اما در مقابل این دیستوپیا ما به دلایل ذیل با یک یوتوپیا یا آرمانشهر مدرن نیز مواجهیم و آن اربعین حسینی است:
معنویت افیون توده‌ها نیست: «دین افیون توده‌هاست.» این عبارت را بارها از جریان چپ مارکسیستی شنیده‌ایم. اما اربعین نشان می‌دهد که معنویت افیون توده‌ها نیست بلکه به آن پویایی می‌دهد. عشق حسین(ع) محرک همه خوبی‌ها و نیک سرشتی و نیک‌اندیشی‌های اربعین است.
نظام طبقاتی ممنوع: نظام‌های طبقاتی همیشه در دنیا بوده و هستند. سرزمین فراعنه، روم، یونان باستان و... همه در عصر خود دارای نظام‌های کاستی بوده‌اند. اما آنچه ما در اربعین مشاهده می‌کنیم یک نظام و جامعه بدون طبقه است. در راهپیمایی اربعین گاه انسان‌هایی را در حال خدمت به فرودستان و مستضعفان جامعه می‌بینید که از لحاظ علمی، جایگاه شغلی، ثروت و... در بالای جامعه دسته‌بندی می‌شوند. پزشک واکس می‌زند، وزیر و وکیل چای می‌ریزند و... .
منفعت جایی ندارد: در دنیای مدرن در هر تعامل یا تقابلی آنچه لحاظ می‌شود داده‌ها و ستانده‌هاست. اما در اربعین، میزبان عراقی گاه طعامی را بر سر سفره مهمان می‌آورد که در طول سال شاید خودش آرزویش را داشته است. بسیار شنیده‌ایم و دیده‌ایم که همین مهمان کمی آن طرف‌تر می‌نشیند و می‌گرید تا از خداوند بابت این نعمتی که به او داده است تشکر کند. آنچه در اربعین رخ می‌دهد یک «تکدی سخاوتمندانه» است؛ التماس می‌کند، گریه می‌کند، دستت را به سختی فشار می‌دهد تا بر سر سفره‌اش بنشینی و او لذت ببرد.
یعقوب ربیعی
▼ اخبار
1ـ تروریست‌پروری نکنید
پس از دستگیری فتحی‌محمد نقشبندی، مولوی عبدالحمید امام جماعت مسجد مکی در توئیتی علت این دستگیری را انتقاد به حاکمیت اعلام کرد. مهدی جهان‌تیغی از فعالان رسانه در پاسخ به عبدالحمید نوشت: «مولوی عبدالحمید، حمایت‌های علنی فتحی‌محمد نقشبندی در دفاع از پسر تروریستش را انتقاد از مسئولان معنا می‌کند. القای این نگاه به افکار عمومی به مراتب از اقدام عملی عناصر تکفیری همانند عبدالغفار نقشبندی که اسلحه به دست در ایران قصد خرابکاری دارند، برای امنیت ملی کشور بدتر است چه خطری برای یک جامعه امن بالاتر از اینکه حمایت از تروریسم را معمولی نشان بدهیم؟ خود تروریست‌ها هم نمی‌توانند چنین عملیات فریبی را علیه قلب و ذهن مردم مظلوم سیستان و بلوچستان به سرانجام برسانند.»
2ـ پایان استعمار خروس‌ها
مایکل شورکین، کارشناس ارشد شورای آتلانتیک نسبت به تحولات جدید آفریقا نوشت: «فرانسه باید آفریقا را ترک کند. مشکل اصلی، واکنش‌های شهروندان کشورهای آفریقایی و بدبینی این افراد به اقدامات فرانسه است. مشابه برکناری محمد بازوم، رئیس‌جمهور نیجر، در صورت همکاری دولت‌های آفریقایی با کشورهای غربی، این دولت‌ها از بین می‌روند. با توجه به تاریخچه استعمار در آفریقا، نسل جوان آفریقا، کشورهای غربی را عامل فقر، فساد، تفکرات سیاسی محدود آفریقا و شرایط کنونی کشورهای آفریقایی می‌دانند و به باور این افراد، فرانسه مسئول شکل گرفتن شرایط کنونی است. صرف نظر از اهداف فرانسه برای حضور در آفریقا، حضور این کشور در قاره آفریقا زیان‌بار شده است. فرانسه باید روی اولویت‌های دیگر تمرکز کند.»
3ـ حقوق بشر سوئدی
حمید نوری در آخرین تماس با خانواده‌اش در 30 مرداد گفت: «3 سال و 9 ماه است که در سلول انفرادی هستم. فقط هم اجازه تماس با پسرم را می‌دهند. هر هفته در زندان من را لخت و بازرسی بدنی می‌کنند. می‌گویند یک تلویزیون به من داده‌اند اما نمیگویند که کلا شبکه‌هایش به زبان سوئدی است. چرا سازمان‌های حقوق بشری که ادعایشان می‌شود یک‌بار هم به من سر نزده‌اند؛ نه اینکه آنها را قبول داشته باشم؛ بلکه می‌گویم ادعاهای‌شان دروغ است.» نوری، کارمند سابق قوه قضائیه که از سال 1370 خود را بازنشست کرده و از آن زمان شغل آزاد داشت، آبان 1398 برای رسیدگی به حل اختلافات خانوادگی به سوئد سفر و در بدو ورود به استکلهم توسط پلیس بازداشت شد و از آن زمان در انفرادی به سر می‌برد.
4ـ جایگزین جدید ناتو
عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه رأی‌الیوم معتقد است بریکس می‌تواند جایگزین ناتو شود. او می‌نویسد: «نشست امروز بریکس در آفریقای جنوبی بسیار مهم است. این نشست، ارکان اصلی یک سیستم جدید را مشخص خواهد کرد. سیستمی که جایگزینی برای گروه 7 خواهد بود و در درازمدت می‌تواند یک جایگزین نظامی برای ناتو باشد. امروز نشست «بریکس 2023» با شرکت سران 5 کشور روسیه، چین، هند، آفریقای جنوبی و برزیل در ژوهانسبورگ آغاز و تا پنج‌شنبه ادامه دارد. از 54 رهبر آفریقایی برای شرکت در این اجلاس دعوت شده. قرار است رئیسی هم فردا برای شرکت در این اجلاس به آفریقای جنوبی برود.»
5ـ جاسوس در جهنم
یاکوف نمرودی که در ایران به «یعقوب نیمرودی» شناخته می‌شود دیروز مرد. او اولین جاسوس و فرستاده نظامی رژیم صهیونیستی به کشورمان در دوره پهلوی دوم بود. طبق اسناد موجود، نیمرودی برای نخستین‌بار در تاریخ 30 دی 1334 از طریق مرز ترکیه وارد ایران و به‌طور رسمی متصدی معاونت «آژانس یهود» در تهران شد؛ مأموریتی که تا سال 1348 ادامه یافت. در بخشی از کتاب «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» نیز که به زندگی نیمرودی در سرزمین‌های اشغالی اختصاص یافته به وضوح می‌توان اسناد غارت آثار باستانی و ملی ایران را دید.
▼ اخبار کوتاه
◄ دیپلماسی در قاره سیاه/ رئیس‌جمهور دوباره به قاره آفریقا و این بار به کشور آفریقای جنوبی سفر خواهد کرد. شرکت اجلاس بریکس پلاس و دیدار با مقامات حاضر در این نشست از برنامه‌های رئیس‌جمهور است. این دومین سفر ابراهیم رئیسی به قاره آفریقا است. بریکس متشکل از 5 کشور روسیه، چین، برزیل، هند و آفریقای جنوبی است که با هدف تغییر در نظام اقتصاد بین‌الملل تشکیل یافته است.
◄ کابوس صهیونیست‌ها/ رسانه عبری جروزالم پست به رونمایی از پهپاد مهاجر 10 توسط وزارت دفاع واکنش نشان داده و نوشته است: «مهاجرـ10 قرار است 2000 کیلومتر برد داشته باشد و بتواند تا 24 ساعت در ارتفاع 7000 متری پرواز کند و این تنها بدان معناست که ایران می‌تواند از این پهپاد برای تهدید اسرائیل یا نیروهای آمریکایی در منطقه استفاده کند.»
◄ لوح‌های هخامنشی برمی‌گردد/ گفته می‌شود لوح‌های هخامنشی تا آخر سال به کشور باز می‌گردد. این لوح‌ها در دوران پهلوی و به علت بی‌عرضگی به آمریکا داده شد. بعد از انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی 40 سال در مجامع بین‌المللی در پی بازگشت این آثار ایرانی شد که بالاخره موفق شده و قرار است تا پایان سال به کشور بازگردانده شوند.
◄ حاج قاسم از نگاه دشمن/ از بزرگی‌های شهید سلیمانی این موضوع برجسته است که حتی دشمن هم لب به تحسین او گشوده و معتقد است «قاسم سلیمانی منحصر به فرد بود!» امیر اورن نویسنده روزنامه عبری هاآرتص در تحلیلی نوشت: «توانایی قاسم سلیمانی در ترکیب نگاه تیزبینانه‌‌اش در مسائل استراتژیک و تجربه عملیاتی منحصر به فرد بود.»
◄ تکفیری‌ها زیر آتش/ ویدئویی از ضربات دقیق هوایی به محل برگزاری نشست سرکردگان میدانی گروه تروریستی هیئت تحریرالشام (جبهه النصره) و گروه تروریستی حزب اسلامی الترکستانی که از حمایت ترکیه بهره می‌برند، منتشر شده است، در این حمله دقیق هوایی، حداقل 17 نفر از سرکردگان تروریست‌ها به هلاکت رسیدند.
◄ گفتن نگید/ معاون سخنگوی وزارت دفاع آمریکا در جمع خبرنگاران درباره آخرین رصد ناوگروه بالگردبر تروریستی آمریکا در تنگه هرمز توسط سپاه که در جریان آن نیروهای آمریکایی مجبور به نشاندن بالگردها بر روی ناو بالگردبر می‌شوند در موضعی عجیب و قابل تأمل اظهار بی‌اطلاعی کرد.
◄ دلارزدایی قطعی است/ پوتین رئیس‌جمهور روسیه روز سه‌شنبه در سخنرانی ویدئو کنفرانسی در نشست سران گروه بریکس گفت که دلارزدایی در جهان، روندی غیرقابل بازگشت است.
◄ رکوردزنی نفتی/ وزیر نفت عنوان کرد: «تا پایان شهریور تولید روزانه نفت به 3/4 میلیون بشکه می‌رسد.»
