صادرات محصولات کشاورزی ایران در پایان سال گذشته به 6.2 میلیارد دلار رسید که عراق با سهم 31.5 درصدی در رتبه اول واردات از ایران و امارات و روسیه به ترتیب با سهم 11.9 و 8.3 درصدی در رتبههای دوم و سوم قرار دارند.
صادرات محصولات کشاورزی در سال گذشته افزایش 8.3 درصدی در وزن و رشد 19.4 درصدی در ارزش داشت، این در حالی است که واردات محصولات کشاورزی از لحاظ وزنی و ارزشی به ترتیب 1.1 و 5.6 درصد کاهش یافته است.
تراز وزنی تجارت بخش کشاورزی نیز 5.3 درصد بهتر شده و تراز تجاری ارزشی از منفی 13.2 میلیارد دلار به منفی 11.1 میلیارد دلار رسیده است. تراز تجاری وزنی نیز در دوره مذکور از منفی 17.4 میلیون تن به منفی 16.5 میلیون تن رسیده است.
موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی در گزارش خود اعلام کرده است به طور میانگین ارزش هر کیلوگرم کالای صادراتی بخش کشاورزی با رشد 10.3 درصدی از ۶۷ سنت در سال ۱۴۰۱ به ۷۴ سنت در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است، در حالی که ارزش هر کیلوگرم کالای وارداتی بخش کشاورزی با کاهش ۴.۵ درصدی از ۷۳ سنت در سال ۱۴۰۱ به ۷۰ سنت در سال ۱۴۰۲ کاهش یافته است.
نکته قابل توجه این گزارش، کاهش واردات وزنی و ارزشی گندم به ترتیب به میزان 43.3 و 50.2 درصد، برنج 37.2 و 38.2 درصد و شکر به میزان 42.6 و 30.3 درصد بوده است که حکایت از کاهش وابستگی به این اقلام اساسی دارد.
سال ۱۴۰۲ عراق با سهم 38.6 درصدی، نخستین مقصد صادراتی کالاهای کشاورزی ایران بوده و امارات با سهم 14.5 درصدی در رتبه دوم و ۸ کشور باقیمانده هر کدام با سهمهای کمتر از ۱۰ درصد در رتبههای بعدی ۱۰ کشور اول قرار داشتند.
به عبارت دیگر از نظر مقداری بیش از 8.8 درصد صادرات کالاهای کشاورزی به کشورهای عراق، امارات، روسیه، افغانستان، پاکستان، ترکیه، هند، ترکمنستان، عمان و آذربایجان انجام شده و سهم سایر کشورها تنها 11.9 درصد بوده است.
بر اساس این آمار، از نظر ارزشی نیز عراق با سهم 31.5 درصدی در رتبه اول و امارات و روسیه با سهم 11.9 و 8.3 درصدی در رتبههای دوم و سوم قرار دارند. همچنین کشورهای پاکستان، افغانستان، هند، چین، ترکیه، ترکمنستان و آذربایجان در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند و در مجموع بیش از ۸۳ درصد کالاهای صادراتی ایران از نظر ارزشی به مقصد این ۱۰ کشور بوده است.
سال ۱۴۰۲، از لحاظ وزنی امارات 36.7 درصد، ترکیه 14.3 درصد، روسیه 11.6 درصد، انگلستان 7.8 درصد و هلند 5.4 درصد در واردات بخش کشاورزی ایران سهم داشتند. همچنین از لحاظ ارزشی امارات 32.9 درصد واردات بخش کشاورزی را به خود اختصاص داده است، پس از آن کشورهای ترکیه با 14.8 درصد، هند 7.4 درصد، روسیه ۷ درصد و انگلستان با 5.7 درصد سهم از واردات کشاورزی ایران در رتبههای دوم تا پنجم قرار گرفتند.