تاریخ انتشار : ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۱:۵۹  ، 
کد خبر : ۲۹۱۸۵۷
تحلیل نتایج انتخابات هیات رئیسه مجلس در گفت‌وگوی همدلی با مهدی مطهرنیا

اصلاح‌طلبان باید احساس پیروزی کنند

مقدمه: ترکیب هیات رئیسه موقت مجلس معین شد و با توجه به سنت ادوار گذشته مجلس بعید به نظر می‌رسد ترکیب فعلی در هیات رئیسه دایم تغییر چندانی کند. در روزهای منتهی به رای‌گیری بحث و بررسی شخصیت‌های سیاسی از جناح‌های مختلف داغ بود و هر جریانی از نقطه نظر خود به پیش‌بینی ترکیب هیات رئیسه پرداخت. انتخاب علی لاریجانی به عنوان رئیس مجلس و حضور 3 نماینده با مشی اصلاح‌طلبی در ترکیب آن وضعیت را مشخص کرد. هر چند انتخاب لاریجانی دور از ذهن نبود و بسیاری از شخصیت‌های اصلاح‌طلب هم انتخاب لاریجانی را با توجه به سابقه و مصلحت جریان اصلاحات ارجح می‌دانستند. به زعم آنان حضور عارف به عنوان رییس مجلس نمی‌توانست ایده‌آل‌های اصلاح‌طلبان را محقق کند، چه اینکه ایجاد فضایی که لاریجانی و طیف او را دربرابر هیات رئیسه بنشاند، می‌توانست زمینه ایجاد مشکلات و موانع بسیاری را ایجاد کند. با این همه این نظر همه صاحبنظران نبود و برخی این نگاه را نوعی عقب‌نشینی و محافظه‌کاری تعبیر می‌کردند. در جلسه رای‌گیری پس از انتخاب علی لاریجانی به عنوان رئیس موقت مجلس دهم با 173 رای، حمیدرضا حاجی‌بابایی، علی مطهری، مسعود پزشکیان و محمد دهقان به عنوان کاندیدای تصدی نواب رئیس موقت مجلس دهم داوطلب شدند که در نهایت این مسعود پزشکیان بود که بیشترین آرا را کسب کرد. حضور پزشکیان به عنوان نمایندگی از جناح اصلاحات در سمت نایب رئیس شاید بتواند اندکی از مطالبات اصلاح‌طلبان را در مجلس دهم نمایندگی کند. با این حال این احتمال نیز وجود دارد ترکیب فعلی دستخوش تغییر شده و وزن اصلاح‌طلبان در هیات رئیسه فزونی گیرد. در تحلیل و تفسیر آنچه گذشت و در پیش‌بینی شرایط آینده با «مهدی مطهرنیا» استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی، به گفت‌وگو نشستیم تا از شرایط فعلی مجلس، آرزوها و امیدهای هواداران اصلاحات و شرایط عینی و واقعیت‌های سیاسی که بایستی همواره بدان توجه داشت، بگوید. در ادامه این گفت‌وگو را با هم می‌خوانیم.
(روزنامه همدلي - 1395/03/10 - شماره 331 - صفحه 3)

* در ابتدا تحلیل‌تان از انتخاب لاریجانی به عنوان ریاست هیات رئیسه موقت مجلس چیست؟

** در طی این مدت همان‌طور که در مصاحبه‌ها و یادداشت‌هایم متذکر شده‌ام بر این باور بودم که عبور از دوره‌های گذار شخصیت‌هایی را می‌طلبد که با نفوذ و روابطی که دارند بتوانند از آن عبور کنند. اساسا معتقد بوده و هستم که ریاست عارف در مجلس دهم، هم در سال اول و هم سال دوم چندان نتایج مثبتی در غایتش برای اصلاح‌طلبان به ارمغان نخواهد آورد. لذا از منظر پراگماتیستی و عملگرایانه با توجه به جایگاه علی لاریجانی و تلاش‌هایی که در جهت ایجاد وحدت میان اصول‌گرایان معتدل و گرایش به اصلاح‌طلبان در چارچوب ایجاد یک جبهه تحول‌خواه در انتخابات مجلس شاهدش بودیم می‌توان گفت که علی لاریجانی از برتری نسبی نسبت به عارف برخوردار بود.

در مجلسی که یک سوم آن اصلاح‌طلبان، یک سومش اصول‌گرایان و مابقی مستقلینی هستند که گرایش‌های موسمی دارند، و با توجه به جبهه‌بندی نمایندگان مجلس بر پایه مواضع‌شان نسبت به تصمیمات و برنامه‌های دولت به نظر می‌رسید که به ریاست رسیدن لاریجانی امری مشخص بود.

با این همه یکی از ویژگی‌های رای‌گیری دیروز و انتخاب هیات رئیسه موقت این بود که ۱۰۳نفر به عارف رای دادند و این موضوع وزن و وضعیت اصلاح‌طلبان را به عنوان دارندگان یک سوم آرای نمایندگان مجلس یا بیشتر تثبیت کرد.

* به هر روی فقط 3 عضو اصلاح‌طلب در هیات رئیسه موقت حضور دارند، آیا ممکن است این ترکیب تغییر کند؟

** برای تحرک و تلاش برای انتخاب هیات رئیسه دایمی با توجه به نزدیکی رای علی مطهری با دهقان، به باور من باید اصلاح‌طلبان و مستقلان در قالب نیروهای تحول‌خواه در برابر محافظه‌کاران مجلس سمت‌وسوی خود را برای تغییر دومین نایب رییس مجلس با تاکید بر شخصیت مطهری به پیش ببرند و زمینه‌های ایجاد یک فضای مناسب را در جهت تغییر ترکیب هیات رئیسه مجلس فعلی ایجاد کنند. واقعیت سیاست آن است که همواره ایده‌آل‌هایی وجود دارد که رسیدن به آنها در گرو مدیریت شایسته امور در افقی آینده‌نگرانه است.

* با توجه به اعضای هیات رئیسه، اصلاح‌طلبان چه اقداماتی در فضای مجلس آتی می‌توانند انجام دهند؟

** به گمان من امروز اصلاح‌طلبان بیش از گذشته می‌توانند خود را باور کنند. شکنندگی رای اصلاح‌طلبان ممکن بود بیش از این خود را نشان دهد، چرا که آنان که از حوزه‌های گوناگون با نام اصلاح‌طلبان رای آوردند، رده‌های چهارم و پنجم جریان اصلاح‌طلبی به شمار می‌آیند و از این نظر همواره باعث نگرانی جریان اصلاحات بوده و هستند. با این حال رای‌گیری برای هیات رئیسه نشان داد که 103نفر متمایل به عارف و اصلاح‌طلبان هستند و با وجود منطق گذار و آنچه افرادی مثل من بر آن تکیه می‌کردند باز هم عارف را برگزیدند. عارف شخصیت قابل اتکایی است که می‌تواند به عنوان رهبر فراکسیون تحول‌خواهان حرکت جدی داشته باشد.

او به همراه شخصیت‌هایی مثل پزشکیان، علی مطهری و نمایندگان مجربی مثل تابش می‌توانند زمینه شکل‌گیری یک حرکت جدی را در دایره اصلاح‌طلبی در مجلس دهم ایجاد کنند. اصلاح‌طلبان بایستی امروزشان را با دیروز مقایسه کنند که حتی فکر به دست آوردن کرسی‌های مجلس تا این میزان امری بعید و دور از دسترس بود. لذا امروز اصلاح‌طلبان نه احساس شکست که بایستی احساس پیروزی داشته باشند. چرا که پزشکیان به عنوان نایب رئیس، بیشترین آرای ممکن را به دست آورد. از طرف دیگر اختلاف 4رای علی مطهری با دهقان در این زمینه می‌تواند یک حرکت تازه را ایجاد کند. برغم آنکه در اغلب ادوار گذشته ترکیب هیات رئیسه موقت به هیات رئیسه دائم می‌انجامید، می‌تواند تجربه تازه‌ای در این دوره داشته باشیم.

معتقدم اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان معتدل با واقعگرایی سیاسی و ایده‌آلیسمی منطقی می‌توانند برای تعیین نایب رئیس دوم ائتلاف کنند و کرسی دوم را از آن مطهری کنند. این کار می‌تواند نشانگر نوعی خردورزی سیاسی باشد و حتی اگر به سرانجام نرسد اتفاقی مبارک برای تحول‌خواهان است.

* با توجه به اینکه ریاست خبرگان به آیت‌الله جنتی رسید و ریاست مجلس هم علی لاریجانی، آیا هواداران اصلاحات نسبت به نتیاج رایی که دادند ناامید نمی‌شوند؟

** به هر تقدیر 7 اسفند و 10اردیبهشت در فضای سیاسی موجود به‌ویژه در نیروهای اجتماعی توقعات فزاینده‌ای ایجاد کرد. در واقع مردم و هواداران اصلاحات در فضای موفقیتی که در انتخابات دهم به‌دست آمد می‌اندیشند، اما باید در نظر داشت سیاست دنیای سادگی‌های بسیار پیچیده و پیچیدگی‌های بسیار ساده است. باید پذیرفت که معمولا بعد از انتخابات و در واقعیت سیاسی رویدادهایی شکل می‌گیرد که باید آنها را نه از منظر عاطفی که با خردورزی سیاسی دید و بررسی کرد و داشته‌ها و انباشته‌ها را در جهت موفقیت‌های آینده بسیج کرد.

این گزاره‌ها را همه هواداران اصلاحات و همه نیروهای تحول‌خواه بایستی جدی بگیرند. 7 اسفند هیچ‌کسی باور نمی‌کرد که اصلاح‌طلبان بتوانند این مقدار از کرسی‌های مجلس را کسب کنند، پس از 7اسفند و پیروزی در تهران هم هیچ کسی گمان نمی‌کرد که 10اردیبهشت بعد از آن همه عکس‌العمل و واکنش‌های منفی بیشترین رای در شهرستان‌ها به اصلاح‌طلبان داده شود. اطلاح‌طلبان و هواداران آن باید بدانند که امروز دارای 103 رای در مجلس شورای اسلامی هستند.

http://www.hamdelidaily.ir/?newsid=11910

ش.د950426

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات