حلقه مفقوده داستان خاشقجی به روایت سعودی

مقامات سعودی محل جسد را فاش نساختند تا اعتبار روایتی که ظرف دوهفته پیش به مقامات ترکیه نسبت داده می شد بیشتر شود.حتی قبل از اینکه مقامات ترکیه به کنسولگری و همچنین محل اقامت کنسول مراجعه کنند ، آنها معتقد بودند خاشقجی در داخل کنسولگری به قتل رسیده است. آنها بر اساس فیلم ویدئویی که نشان می دهد که خاشقجی وارد ساختمان کنسولگری شده اما هرگز بیرون نرفته است، به این نتیجه رسیده بودند. شاهزاده در مصاحبه با بلومبرگ اصرار داشته که خاشقجی از سفارت خارج شده ، اما اگر این ادعا درست می بود سعودی ها برای اثبات مدعای خود باید بتوانند یک بدن را تولید نمایند.

این نظریه خلق الساعه نمی تواند توجیه کننده برکناری و اخراج «سعود القحطانی»، مشاور دربار پادشاهی عربستان باشد که معارضین سعودی از وی به نام ارباب مگس های الکترونیکی یاد می کردند وبه استفاده از ربات ها و رسانه های اجتماعی برای هدایت مبارزات علیه مخالفان حکومت، به ویژه پس از بحران قطر متهم است. القحطانی روابط عمومی مسائل خارجه را تحت نظارت داشت و به مبارز آنلاین شناخته شده بود و در زمان این نوشتن این مقاله خواندن توئیت های خود را نیز متوقف کرده است. برخی از دوستان مرا بخاطر این نظر و دیدگاه، سخت سرزنش می کنند اما هر چیز زمان خود را دارد و امروز سخن گفتن به این زبان نیاز است.

درک حذف القحطانی برای یک مجازات دشوار است اما وی توسط ملک سلمان برای مدیریت کردن یک تصادف ساختگی برای قاتل خاشقجی به کار گرفته شده بود. یک مقام عربستان سعودی به من گفت که دستورات پادشاه شاید بتواند شیوه ی پرخاشگری مسئولین سعودی را با مخالفان را تغییر دهد. بدون شک بعضی از آنها فرض می کنند که ملک سلمان در حال حاضر قصد تغییرات رادیکال را دارد که حتی ممکن است جانشین برای خود تعیین کند اما این سناریو بسیار بعید است. ولیعهد این طوفان را پشت سر خواهد گذاشت و به عنوان رئیس دولت و حاکم باقی خواهد ماند در غیر اینصورت چرا پادشاه وی را مسئول کمیته بازسازی سرویس های اطلاعاتی و نظامی عالی کشور قرار می داد. مقامات سعودی می گویند در این کشور یک اراده عمومی برای بازگرداندن مخالفان سعودی در تبعید، بوجود آمده اما این 18 نفر آنرا بدنام کردند که ولیعهد نیز از این موضوع آگاه نبود.

روایت عربستان سعودی از قتل خاشقجی روایتی ناقص می باشد که جهت مقابله با سرزنش های ترکیه و قطر و جهت پایان دادن به انکار قتل خاشقجی تدارک دیده شده است.اگر چه در رسانه های سعودی به عنوان یک حرکت مسئولانه جشن گرفته شد و به خانواده خاشقجی نیز تسلیت گفته شد و این صرفا مصرف درون پادشاهی دارد. اما در خارج از عربستان این مساله تا مدت ها باقی خواهد ماند و بسیاری معتقدند محمدبن سلمان شخصا دستور این قتل را داده است یا حداقل از این موضوع آگاهی داشته است . وحشیانه و بربری بودن جرم، به اعتبار بن سلمان را به عنوان یک اصلاح طلب در خارج از عربستان آسیب زده و متحدان سابق را به منتقدان سرسخت تبدیل نموده است.به نظر می رسد هزینه میلیون ها دلار برای ترویج وی به عنوان یک شاهزاده اصلاح طلب به زباله دان ریخته شده است.در نهایت مرگ خاشقجی بعید است بطور اساسی روابط خارجی و منطقه ای این کشور را تحت تاثیر قرار دهد . اگر چه واشنگتن هم اتحاد منطقه ای خود را در خاورمیانه مجددا سازماندهی نخواهد کرد چرا که فقط برگ درخت انجیر را از دست داده است.

نویسنده: حسن حسن محقق ارشد موسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه جورج واشنگتن

مترجم: حسن احمدی