استدلال حقوقی وزارت خارجه [آمریکا] نیز این است که حتی علیرغم اینکه آمریکا از توافق خارج شده و از سال ۲۰۱۸ بر خلاف آن عمل کرده، باز هم به عنوان مشارکتکننده [در برجام] است
روزنامه «نیویورکتایمز» در یادداشت سردبیری امروز (دوشنبه) خود به بررسی ادعای دولت ایالات متحده در بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران با توسل به مکانیسم موسوم به «اسنپبک» پرداخت و تحلیل کرد که مخالفت کشورهای جهان حتی نزدیکترین متحدان اروپایی واشنگتن با این امر نشاندهنده انزوای واشنگتن است.
در ابتدای این یادداشت ضمن اشاره به خروج دولت «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا از توافق هستهای ایران به سال ۲۰۱۸، آمده است: «ترامپ این توافق را که با زحمت توسط دولت [باراک] اوباما و متحدان اروپایی آمریکا مذاکره شده بود، بدترین توافق تاریخ خواند... مخالفت [واشنگتن با برجام] به قدری سرگیجهآور بود که دیگر کشورها را از این نگران کرد که آیا میتوانند به ادامه داشتن تعهدات بینالمللی آمریکا تا بعد از انتخابات [ریاستجمهوری] اعتماد داشته باشند».
نیویورکتایمز ادعای کنونی آمریکا را مبنی بر اینکه هنوز هم عضوی از برجام است، «بیشرمانه و گستاخانه» توصیف کرده و نوشت: «دلیلش نیز این است که میخواهد از بندی در توافق برای "اسنپبک" (بازگرداندن) تحریمهای جهانی بر ایران استفاده کند تا مانع انقضای محدودیت تسلیحاتی ایران شود. فقط یک عضو توافق میتواند تداوم تحریمهای جهانی را کلید بزند.
استدلال حقوقی وزارت خارجه [آمریکا] نیز این است که حتی علیرغم اینکه آمریکا از توافق خارج شده و از سال ۲۰۱۸ بر خلاف آن عمل کرده، باز هم به عنوان مشارکتکننده [در برجام] است زیرا یک بخش توصیفی در قطعنامه [۲۲۳۱] شورای امنیت سازمان ملل، نام ایالات متحده را در میان کشورهایی که توافق را حاصل کردند، قرار داده است».
بامداد یکشنبه بود که «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا با صدور بیانیهای مدعی شد با توسل به مکانیسم موسوم به «اسنپبک»، عملاََ تمام تحریمهای سازمان ملل بر ایران، که پیشتر لغو شده بودند، اکنون دوباره اجرایی شدند. واشنگتن ادعا کرد تمام مفاد قطعنامههای ۱۶۹۶، ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۹ که ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ ملغی شده بودند، دوباره فعال شدهاند. (جزئیات بیشتر)
این روزنامه ادعای مذکور آمریکا را «بیاعتبار» دانست و تحلیل کرد: «حتی تندروهایی مانند جان بولتون این استدلال را ریاکارانه و غیرسازنده میدانند... ممانعت از فروش تسلیحات پیشرفته به ایران، هدفی ستودنی است... اما برای دو دهه قدرتهای جهانی توافق کردند تا روی ممانعت از دستیابی ایران به سلاح اتمی تمرکز کنند. بازگشت تحریمها میتواند آخرین میخ را بر تابوت توافقی بزند که این کار را حداقل تا سال ۲۰۳۰ انجام میداد».
نیویورکتایمز با بیان اینکه آمریکا هیچ جایگاهی ندارد تا از یک بند برجام برای پیشبرد منافع خود استفاده کرده و به مابقی توافق پوزخند بزند، توضیح داد: «توافقات بینالمللی اینگونه کار نمیکند. رفتار دولت ترامپ، تمامیت و یکپارچگی هر توافق بینالمللی مفیدی را از بین میبرد».
در ادامه این یادداشت آمده است: «مشخص نیست که در آینده چه میشود. تحریمهای جهانی معمولا به کمیتهای برای نظارت بر آنها نیاز دارند. اما تا زمانی که شورای امنیت تصمیم رسمی برای این کار نگیرد، تشکیل نمیشود. ایالات متحده قریب به یقین اقدامات محدود خود را پی میگیرد، مانند تحریم کمپانیهای روسی یا چینی که به ایران سلاح بفروشند. نگرانی بزرگتر این است که آمریکا شروع به ممانعت از حرکت کشتیهای باری به سمت ایران شود که پتانسیل منتهی شدن به تقابل نظامی را دارد».
این روزنامه با بیان اینکه رویکرد دولت ترامپ باعث دور شدن متحدان اروپایی از این کشور شده است، افزود: «آمریکا زمانی شانه به شانه نه تنها فرانسه، آلمان و انگلیس بلکه روسیه و چین ایستاد تا ایران را منزوی کند. اکنون این ایالات متحده است که منزوی شده است».
ساز و کار موسوم به بازگشت خودکار تحریمها که با نامهای دیگری مثل «مکانیسم ماشه» یا «اسنپبک» نیز شناخته میشود به دنبال احیای تمامی قطعنامههای تحریمی علیه تهران است که پس از حصول برجام میان ایران و گروه موسوم به ۱+۵ تعلیق شده بودند.
نیویورکتایمز همچنین پرسید: «سوال بزرگتر اینجاست که آیا تلاشهای آمریکا برای اسنپبک، توافق هستهای را از بین میرود؟ [توافقی] که دیگر اعضا نومیدانه تلاش کردند زنده نگه دارند. دیدگاه کلی بر این است که ایران تا زمان خروج آمریکا از توافق، به تعهداتش پایبند بود... اکنون توافق تکه تکه شده است. اگر ترامپ دوباره انتخاب شود، شانسها برای احیای توافق تقریبا نزدیک به صفر است. ایران میتواند از کل توافق هستهای خارج شود و تولید مواد شکافپذیر تا سطوح قبلی را از سر بگیرد... این امر ایران را دوباره در مسیر برخورد با آمریکا و اسرائیل قرار میدهد».
این روزنامه ضمن اشاره اینکه هنوز هم فرصت احیای برجام وجود دارد، توضیح داد: «اقدامات ایران، غیرقابل بازگشت نیست. مواد شکافپذیری که تولید کرده را میتوان به کشور دیگری فرستاد. همچنین این شانس وجود دارد که تلاشهای دیپلماتیکی را پشت پرده برای جلوگیری از فروش چشمگیر تسلیحات به ایران انجام داد... محدودیت تسلیحاتی تا ماه اکتبر واقعا منقضی نمیشود، پس هنوز فرصت برای دیپلماسی وجود دارد».
نیویورکتایمز با باین اینکه دولت ترامپ، اتحاد جهانی علیه ایران را از بین برده، اضافه کرد: «آنها همچنین با همراه نکردن خروج خود از توافق با پیشنهادهای دیپلماتیک معناداری که میتوانست مذاکره دوباره را ممکن سازد، شانس اصلاح معایب توافق اوباما را نیز از بین بردند».
این روزنامه تاثیر تحریمهای آمریکا را بر خلاف آنچه که واشنگتن میگوید، بر زندگی مردم ایران دانسته و نوشت: «ایرانیها بدون شک در حال زجر کشیدن از تحریمهای آمریکا هستند، مخصوصا در زمان همهگیری [کرونا] که تقریبا آنها را بدون دارو گذاشته است. اما بر خلاف ادعای ترامپ، رژیم [ایران] برای توافق الماس نکرد. در حقیقت، سیاستهای دولت ترامپ، میانهروها در ایران را فریب داد، کسانی که معتقد بودند میشود به آمریکا برای عمل کردن به تعهداتش اعتماد کرد».
در پایان این یادداشت آمده است: «مانند بسیاری از رِندیهای ترامپ، اکنون نیز نقشه دومی در پس این سر و صداها وجود ندارد. اکنون ایران از زمانی که او (ترامپ) زمام کار را به دست گرفت، مواد شکافپذیر بیشتری برای ساخت بمب اتم دارد».
ادعای آمریکا در اجرایی شدن مکانیسم موسوم به «اسنپبک» و بازگشت تمام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران با واکنش مقامهای مختلف جهانی مواجه شد. (جزئیات بیشتر)
نمایندگی فرانسه در سازمان ملل با صدور بیانیهای اعلام کرد: «تحریمهای بینالمللی بر ایران همچنان لغو شده باقی میمانند و تهران نیز باید پاسخگو باشد تا زمانی که به الزاماتش عمل کند. فرانسه، آلمان و بریتانیا به اجرای کامل توافق هستهای با ایران، متعهد میمانند. توافق هستهای تنها راه به سمت مهار برنامه هستهای ایران است».