▼حرف روز
دخلوخرج 8 ماهه، معیار بودجه 1400
بر اساس گزارش دیوان محاسبات کشور، در 8 ماهه نخست سال جاری مجموع درآمد وصولی دولت 328 هزار میلیارد تومان شده است که 169 هزار میلیارد تومان از محل درآمدها، 7 هزار میلیارد تومان از محل واگذاری داراییهای سرمایهای و 152 هزار میلیارد تومان هم از محل واگذاری داراییهای مالی بوده است. این در حالی است که قرار بود از محل واگذاری داراییهای سرمایهای یعنی فروش نفت، 107 هزار میلیارد تومان درآمد کسب شود که 100 هزار میلیارد تومان آن محقق نشد. مضاف بر این، دولت در 8 ماهه امسال 328 هزار میلیارد تومان درآمد کسب کرده که مجموع هزینههای دولت در این مدت 353 هزار میلیارد تومان بوده است، یعنی کسری 25 هزار میلیارد تومانی.
نکات تحلیلی: 1- اولین نکتهای که میتوان از گزارش 8 ماهه برداشت کرد، این است که از 107 هزار میلیارد تومان نفتی که تنها 7 هزار میلیارد آن تحقق پیدا کرده است، چگونه میتوانیم در سال 1400 از نفت و مشتقات آن 228 هزار میلیارد تومان درآمد به دست آوریم که دچار کسری بودجه مزمن نشویم؟ 2- در بودجه باید اعداد و ارقام بهصورت واقعی بسته شود تا امکان تحقق آنها فیالواقع وجود داشته باشد، اما متأسفانه غالباً شاهد این واقعیت هستیم که اعداد ارائه شده در بودجهها واقعی نیستند. در این راستا باید اذعان کرد اعداد و ارقام ارائه شده در بودجه بسیار مهم بوده و در زندگی مردم ایران تأثیرگذار و نقش حیاتی را بازی میکند که درمان بیماریهای اقتصاد ایران ازجمله؛ رکود، تورم، بیکاری، کاهش بهرهوری و رشد پایین اقتصادی را باید در سند بودجه جستجو کرد.
نکته راهبردی: بودجهریزی و بودجهبندی یکی از موضوعات بسیار مهم و پراهمیت اقتصادی است و اهداف و کاربردهای مختلفی در تنظیم، تصویب، اجرا و کنترل سیاستهای دولت و سازمانها بر عهده دارد و بهنوعی مهمترین ابزار کنترل و نظارت بر عملکرد دولت و سازمانهای مصرفکننده، بودجه است. بهطور اصولی برای رسیدن به رشد اقتصادی و فراهم کردن خدمات عمومی و تحقق عدالت اجتماعی، باید دولت در کنار مردم و نهادهای عمومی، با بودجهریزی دقیق، صحیح، واقعبینانه و با تخصیص منابع درست و معیار (کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی) به وظایف خود بهخوبی عمل نماید تا کشور کمتر دچار نابسامانی اقتصادی و کسری بودجه شود. (نویسنده: علی قاسمی)
▼گزارش روز
سقوط امجد!
خداوند متعال در قرآن کریم، همچنانی که بر نهی پسران از تبعیت مسیر ناصحیح پدران و اجدادشان تأکید میکنند (بقره، آیه ۱۷۰)، بر نهی پدران در تبعیت و تأثیرپذیری از فرزندان ناخلف نیز تأکید کرده و به پیامبر خویش در خصوص حذر کردن از فرزند ناخلفش میفرماید: «ای نوح بهیقین او از خاندان تو نیست، او دارای كرداری ناشایسته است، پس چیزی را كه به آن علم نداری از من مخواه، همانا من تو را اندرز میدهم كه مبادا از ناآگاهان باشی.» (هود، آیه ۴۶). در کل نسبتهای خانوادگی و تعلقاتی که میتواند انسان را از مسیر حق منحرف کند در اسلام مردود دانسته شده است. در تاریخ اسلام افرادی بودند که فریب این نسبتها را نخوردند و در کنار رسول خدا(ص) و امیرالمؤمنین(ع) ماندند و تا آخرین قطره خون از اسلام ناب و حقیقت دفاع کردند و برخی بهعکس نتوانستند بر احساسات خود غلبه کنند و از پدران یا فرزندان خود پیروی کرده و به راه کفر کشیده شدند. انقلاب اسلامی ایران هم نمونههای زیادی از این افراد را به خود دید و میبیند؛ افرادی که رابطه پدر و فرزندی نتوانست خللی در اراده آنان وارد کند و مقاومت آنها همیشه کمکحال انقلاب و اسلام بود.
گزاره خبری: اخیراً «محمود امجد» که روزی استاد اخلاق و عرفان بود، با تأثیرپذیری از تفکرات فرزند خویش، با انتشار ویدیویی از فرانسه، روحالله زم را که نقش برجستهای در پدید آمدن آشوبهای دیماه ۹۶ و جاسوسی برای سرویسهای اطلاعاتی بیگانه داشت، «شهید» خواند و مسئول تمامی اتفاقات از سال 88 تاکنون را رهبر معظم انقلاب دانست! این اظهارات علاوه بر واکنش رسانهها و فعالان سیاسی و فرهنگی، با محکومیت یکپارچه مدیران، مدرسان و طلاب حوزههای علمیه کشور مواجه شد. همچنین بسیاری از دوستان و شاگردان با انتقاد از او، این کار را «سقوط امجد» دانستند.
گزاره تحلیلی: دلیل بسیاری از انحرافات در اسلام نفهمیدن روح شریعت (حقطلبی و حقخواهی) است. هنگامیکه نتوانیم مقصود و مقصد اسلام را بشناسیم و اهداف آن را برای خود ترسیم کنیم، دچار تنوع برداشت از مسائل دینی میشویم. آنوقت است که عباراتی مانند دروغ، حقیقت، عدالت، انصاف، عقلانیت و... با تفسیر به رأی ما مواجه میشود. حتی رعایت حلال و حرام در زندگی نیز با اختلال مواجه شده و رنگ میبازد. بیشک انسانهایی که خودکنترل نباشند و از اطرافیان خود تأثیرپذیرند نیز ازجمله کسانی هستند که دین را در راستای خواستهها و برداشتهای سلیقهای تفسیر و اجرا میکنند. این شیوه از تحلیل و حمایت از جاسوسان و نوکران مستکبرین توسط یک عالم دینی به همان عدم فهم روح دین برمیگردد؛ عالم شدن و عالم ماندن فقط به کتاب خواندن و کتاب نوشتن نیست، بصیرت لازمه ماندن در مسیر است. (نویسنده: سید حسین خاتمی)
▼ خبر ویژه
پیام سردار سلیمانی به ظریف!
«امیرعبداللهیان»، دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بینالملل گفت: «زمانی که آقای ظریف در سوئیس در حال مذاکره بود و فضا بسیار مثبت بود، سردار سلیمانی چون میخواستند این توجه را به ما بدهند که به دشمن اعتماد نکنید، با من تماس گرفتند. سردار گفتند چون دیدم که آقای ظریف با جان کری در حاشیه مذاکرات قدم میزند، یک پیام دارم که میخواهم به آقای ظریف برسانید تا آن را به جان کری بدهد. گفتند، آقای ظریف به جان کری بگوید ما اسنادی از همراهی ژنرالهای آمریکایی با داعش داریم که اگر آمادگی داشته باشند حاضریم فایل صوتی مذاکرات میان آنها و اسناد سلاحهایی که داعش از آمریکاییها گرفته را برایشان ارسال کنیم».
▼ اخبار
فارن پالیسی: بایدن برای بازگشت به برجام عجله نکند
«جان هانا»، مشاور امنیت ملی دیکچنی (معاون جرج بوش) در حوزه خاورمیانه، در یادداشتی در فارنپالیسی به تبعات بازگشت احتمالی آمریکا به برجام پرداخته و آن را موجب بروز اختلافات داخلی جدی میان نخبگان حزبی و نهادهای تصمیمگیر در این کشور دانسته است. وی معتقد است بایدن به جای رفع تحریمها و بازگرداندن آمریکا به اجرای تعهداتشان، باید «از اهرمهای فشار دولت ترامپ و شرایط اقتصادی کنونی ایران برای مذاکره در مورد یک توافق بهتر استفاده کند». توافقی که غروبهای برجام را تمدید کرده و غنیسازی در خاک ایران را ممنوع سازد. در این یادداشت آمده که بایدن به دلیل اولویتهای فوریتر، ازجمله؛ کرونا، تبعیض نژادی، تغییرات آبوهوایی و مقابله با چین، تمایل دارد هر چه سریعتر پرونده هستهای ایران را به مسیر مطلوب غرب هدایت کرده و سریعترین راه را بازگشت به برجام میداند. هانا میگوید، ایران با افزایش سطح غنیسازی و تعداد سانتریفیوژها و با توجه به طرح اخیر مجلس درصدد «باجگیری هستهای» از آمریکاست تا تحریمها را برطرف کند. نویسنده سه پیشنهاد به بایدن ارائه میکند: 1- از تهدیدهای ایران نهراسد، زیرا فضای مانور ایران در برنامه هستهای محدود است. 2- پیش از بازگشت به برجام، برآورد جامعه اطلاعاتی آمریکا در خصوص سناریوهای پیش روی برنامه هستهای ایران را ارزیابی کرده و مطابق آن تصمیم بگیرد. 3- حمایت اتحادیه اروپا در رابطه با خروج از برجام در صورت عدم ورود ایران به مذاکره در دیگر موضوعات در طول یک سال آینده را جلب کند.
صنعتی با قابلیت بومیسازی و ظرفیتهای بالای صادراتی
صنعت لوازمخانگی این روزها تجربه موفقی از کم اثر کردن تحریم را پیش روی مسئولان گذاشته است. در شدیدترین تحریمها، تولید در این بخش تا ۴۵ درصد و داخلی سازی تا ۹۰ درصد افزایش و مصارف ارزی تا ۳ میلیارد دلار کاهش یافته و ۶۰ درصد بازار از خارجیها پس گرفته شد. این صنعت، به دلیل وجود همین تحریمها توانسته تا حد زیادی جهش تولید را محقق کند. صنعت لوازمخانگی یکی از صنایعی است که با تنوع محصولات و پتانسیل بالا میتواند پس از نفت، بزرگترین صنعت سودآور کشور محسوب شود. اگرچه طبق آمار و ارقام صنعت لوازمخانگی در جایگاه سوم صنایع کشور و بعد از صنعت خودرو قرار دارد، اما این دو صنعت به لحاظ ساختاری تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارند. صنعت خودرو، یک صنعت حمایت شده با سپر تعرفهای بسیار بالا است که سطح بهرهوری و کیفیت محصولات آن قابل قیاس با روند جهانی نیست؛ اما بسیاری از تولیدکنندگان صنایع لوازمخانگی حتی در بدترین شرایط نیز تا حد مناسبی خود را با استانداردهای جهانی انطباق دادهاند. در صنعت لوازمخانگی بهطور میانگین بین 30 تا 35 درصد اقلام وارداتی است و مابقی 65 تا 70 درصد بسته به پلتفرم واحدهای تولیدی، بومیسازی شده است. طبق آمار و برنامههای هدفگذاری شده تا پایان سال نهتنها نیاز داخل تأمین خواهد شد بلکه با مازاد تولید هم روبهرو شویم.
شبکه قمار چطور با بانکهای ایرانی کار میکند؟
بعد از ثبتنام در سایتهای قمار، برای فعالیت در آن باید حسابتان را شارژ کنید. این کار از طریق کارتبهکارت و پرداخت آنلاین در شبکه بانکی داخل کشور انجام میشود. برای داشتن درگاه پرداخت آنلاین در سایتتان کافی است یک فروشگاه اینترنتی صوری راه انداخته و مجوز درگاه بگیرید یا اینکه سراغ یک فروشگاه گمنام بروید و با پیشنهاد وسوسهانگیز مالی، درگاهش را اجاره کنید. بعد از آغاز فعالیت درگاه، دیگر هیچ نظارتی توسط بانک مرکزی روی گردش مالی آن صورت نمیگیرد. یکی دیگر از روشهای پرداخت، کارت به کارت است که میتوانید به افراد مختلف پول داده و کارتشان را اجاره کنید. برای برداشتن سقف کارتبهکارت هم کافی است بدون هیچ استعلامی، از شرکتهای پرداختی، درگاه شخصی بگیرید. با گرفتن درگاه شخصی، برای هر کارت میتوانید روزانه تا ۱۰۰ میلیون تومان گردش مالی داشته باشید. اینجا هم باز بانک مرکزی سازوکار مشخص یا نظارتی روی فرآیند نق و انتقال پولی و بعد از آن ندارد. علاوه بر همه اینها، شبکه قمار یک درگاه بانکی به نام پارسیگرام نیز برای خود طراحی کرده است. این درگاه رُباتی، با اجاره سوری سرور در ایران و سازوکارهایی فنی، شبکه بانکی و شاپرک را دور میزند. برای قطع همیشگی بازوی قمار در کشور باید بانک مرکزی قوانین نظارتیاش را بازبینی و سختتر کند.
▼ اخبار کوتاه
◄ پیگیری رهبر انقلاب از ساخت واکسن داخلی کرونا/ «نمکی»، وزیر بهداشت اظهار داشت: «دلسوزی و پیگیریهای مستمر رهبر انقلاب و رئیسجمهور، نشان از آن دارد که مردم این سرزمین در اوج تحریمهای ظالمانه، نباید قدمی از مردم سرزمینهای برخوردار و دارای منابع فراوان و سرشار، عقبتر باشند».
◄ FATF خرید واکسن را ممنوع نمیداند!/ سخنگوی دولت میگوید یکی از موانع خرید واکسن کرونا، قواعد FATF است که ایران آن را بهطور کامل اجرا نمیکند؛ اما FATF اصلاً نهادهایی را که در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی فعالیت دارند، دارای ریسک بالا نمیداند و اعلام کرده که اجرای FATF نباید در تجارت بشردوستانه خللی وارد کند. رئیس بانک مرکزی هم چند روز پیش گفته بود: «خرید واکسن کرونا بایستی از مسیر سازمان بهداشت جهانی انجام گیرد و تاکنون هر راهی برای پرداخت و انتقال ارز موردنیاز، به خاطر تحریم آمریکا و ضرورت اخذ مجوز اوفک، با مانع مواجه شده است».
◄ عراق جای دلار، جو به ایران میدهد؟/ «حمید النایف»، سخنگوی وزارت کشاورزی عراق گفت: «عراق آماده صادرات 700 هزار تن جو به ایران با قیمت 125 دلار در هر تن است». این نخستین صادرات محصولات مازاد جوی عراق است. سخنگوی وزارت کشاورزی عراق گفته است: «کابینه عراق با صادرات این میزان جو به ایران در عوض تسویه بدهیهای این کشور به ایران، موافقت کرده است». این در حالی است که طی یک سال اخیر، افزایش 500 درصدی سموم و کود کشاورزی در کشور، علاوه بر قیمت پایین خرید تضمینی، ظرفیت تولید کشور را با خطر کاهش مواجه کرده است و واردات بیرویه محصول از خارج، سم مضاعفی بر کاهش بیشازپیش تولید داخل خواهد بود.
◄ احکام سیاسی (سؤال 107): اگر کسی به کاندیدای خاصی قول داده باشد که رأی دهد درحالیکه اصلح از او وجود داشته باشد، تکلیف چیست؟ پاسخ: رعایت مصالح نظام مقدم از مصلحت افراد است و کاندیدای اصلح مقدم است.