اگر چه طی سال های اخیر موضوع تولید از رونق تا جهش آن و عواملی که منجر به تولید می شود در نامگذاری این سال ها همواره مورد توجه مقام معظم رهبری بوده است اما این موضوع به هیچ وجه در عملکرد دولت دیده نمی شود.
بخش صنعت خودرو به عنوان یکی از بخش های تاثیر گذار و مهم در تحقق جهش تولید در حالی شاهد روزهای کسادی و ضعف خود است که قدمت این صنعت در ایران از برخی از کشورهایی که امروز به عنوان تولید کنندگان و صادرکنندگانی مطرح از آن ها نام برده می شود نیز بیشتر است.
پایگاه خبری بصیرت در گفتگویی با فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو دیدگاه های وی را درباره چرایی عدم تحقق جهش تولید در اقتصاد و صنعت خودروی کشور جویا شده است.
فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو در گفت و گو با بصیرت در خصوص عوامل تاثیر گذار بر ناکارآمدی اقتصاد و تولید گفت: عوامل مختلفی در عدم کارآمدی تولید در بخش های مختلف اقتصادی تاثیر گذارند که در یک گفت و گو نمی توان به همه آنها اشاره کرد.
حلقه اول این موضوع مدیرانی هستند که از توانایی، تدبیر و کارآمدی کافی برخوردار نیستند یا به عبارت بهتر اصلا مدیریت بلد نیستند، یا منافع عمومی را نمی شناسند و یا به آن توجهی نمی کنند تا ملی بیندیشند و جهش تولید را کلید بزنند.
یک سر حلقه دوم هم باز به همین مدیران مربوط است چرا که کسانی که دور مدیران را گرفته اند و به آنها مشاوره و خط و ربط می دهند یا رفقای سیاسی یا اقوام و نزدیکان غیر متخصص آنها به شمار می روند.
وی دراین باره توضیح داد: مساله این است که دولت ها عمدتا توجهی به شایسته سالاری و شایسته گزینی نمی کنند آنچه در این میان مهم است ژن است و اینکه پای یک ژن خوب دولتی و نه تخصص و مدیریت لازم برای اداره بخش های مختلف اقتصادی در میان است.
لذا در چنین وضعیتی مشخص است که مشکلات حل نمی شود همانگونه که ما بیش از سی سال است در هوای آلوده نفس می کشیم و اینک از مازوت و تاثیر این سوخت بر آلودگی هوا سخن گفته می شود.
این کارشناس صنعت خودرو خاطر نشان کرد: واقعیت این است که قوانین موجود در کشور یا کارآمد نیستند و یا توجهی به اجرای این قوانین نمی شود تا جهش تولید با اجرای قوانین کلید زده شود. آنچه می تواند منجر به جهش تولید شود همان راهکاری است که در همه کشورهای تولیدی و صنعتی دنیا دنبال می شود و آن خانه تکانی قوانین وراحت شدن از شر قوانین مزاحم و بی خاصیت است.
زاوه در تشریح بخشی از مشکلات پیش روی تولید گفت: یکی از این موضوعات که به چالش بزرگی بر سر راه جهش تولید در کشور مبدل شده است اخذ مجوز است در حالی که دریافت مجوز در همه جای دنیا یکی از ساده ترین اقداماتی است که سال هاست حل شده است اخذ مجوز تولید در ایران به گونه ای است که اگر اول سال اقدام کنیم ممکن است حتی در پایان سال نیز همچنان نتیجه ای حاصل نشود.
وی تصریح کرد: ثبت ساده اسم یک شرکت آنچنان مراحل عجیب و غریبی در ایران دارد که تولید کننده از خیر تاسیس شرکت می گذرد.
زمانی که موضوعی به این سادگی سلیقه ای شده و سلیقه افراد به کل کشور تسری می یابد و تولید با اعمال سلیقه در گیر و دار چالش های غیر واقعی قرار می گیرد دل و دماغی برای تولید و سرمایه گذاری در تولید باقی نمی ماند.
زاوه با مسموم خواندن فضای کسب و کار کشور این موضوع را یکی از عوامل عدم جهش تولید عنوان کرده و بیان داشت: متاسفانه فضای کسب و کار کشور مسموم است. مشخص است در فضای مسموم کسب وکار نمی توان انتظار رشد اقتصادی یا جهش تولید را داشت چرا که رشد اقتصادی به این دلیل که مدیران قانون را تفسیر به رای می کنند و براساس ذهنیات خود فرآیند تولید را بنیان می گذارند اتفاق نمی افتد.
هنگامی که شاخصی برای جهش تولید در کشور وجود ندارد یعنی جهش تولید شبیه یک برنامه کامپیوتری نیست که باید آن را نوشت و اجرا کرد تا خیال همه راحت شود بلکه این شاخص ها چون تفسیر پذیرند و سلیقه های افراد در آن دخالت می کنند بسیار انعطاف پذیرند.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی تمام کسانی که مایل به کار و تولید هستند به دلیل همین تفسیرهای غلط و منویات مدیریتی دائما پشت صف ادارات هستند به طوری که مردم برای گرفتن کاغذ مدت ها معطل می شوند، به عبارت دیگر تمام عمر تولید کننده در ایران باید پشت در اتاق این مدیر و آن اداره و نهاد بگذرد و در واقع صرف کاغذ بازی شود تازه از آن زمان به بعد درگیر نرخ دلار وسایر نوسانات اقتصادی و مالیات و... می شود که توانی برای ادامه راه و تولید و جهش دادن آن باقی نمی گذارد.
کارشناس صنعت خودرو در بیان تعریف خود از تولید اظهار داشت: از سوی دیگر تعریف ما از تولید باید عوض شود به این معنا که فکر نکنیم تولید صرفا در خودروسازی یا چند فعالیت صنعتی یا کشاورزی ... رقم می خورد در حالی که 70 درصد اقتصاد ما در دست بخش خدمات است و خدمات هم به اشکال مختلف اعم از گردشگری تا رستوران داری و... در افزایش تولید کشور سهم بالایی دارند لذا نباید فکر کنیم که تولید فقط در عرصه خودروسازی و تولیدات صنعتی است.
وی توضیح داد: نکته دومی که جهش تولید را به شدت به عقب می اندازد نهادهای مختلف و ادارات متعددی است که برای اخذ مجوز و ثبت شرکت پیش روی تولید کننده قرار می گیرد یعنی از یک اداره به اداره دیگر رفتن و اتلاف زمان و انرژی، در حالی که در تمام دنیا پروسه ها یا در یک وزارتخانه یا به صورت الکترونیکی انجام می شود اما درایران این موارد نفس گیر شده است.
متاسفانه سازمان های دولتی در ایران به شدت برای تولید مزاحمت ایجاد می کنند از این نظر است که تولید در ایران جهش نمی یابد.
رد شدن از هفت خوان دولتی و اداری برای تولید کننده شدن یک طرف موضوع است و بعد ازآن دخالت سازمان حمایت و شورای رقابت برای اعمال قیمت های دستوری که همه و همه به ضرر تولید کننده تمام می شود ضمن اینکه بانکها در ازای پرداخت وام به تولید کننده چند برابر تسهیلات ارائه شده وثیقه طلب می کنند.
جالب این است که اگر فردی برای تولید هزار میلیارد تومان تامین مالی کند باید دو هزار میلیارد تومان ملک برای وثیقه داشته باشد که قطعا با وضعیت تولید و نابسامانی بازار سرمایه داران دراین بازار دست به کاری نمی زنند.
زاوه در پایان با ارائه یک راهکار برای تحقق جهش تولید گفت: صنعت خودروی کشور مانند سایر بخش های اقتصادی درگیر این موضوعات است، دخالتهای بیش از حد وزارت صمت یک عامل محدود کننده درتولید و تامین خودروی کشور به شمار می رود، ضمن اینکه اگر تولید بالا برود عمق ورشکستگی افزایش می یابد لذا برای افزایش تولید و جهش تولید در صنعت خودرو اولین کاری که باید انجام دهیم این است که دخالت ارگان ها، نهادها و سازمان های بی ربط راحذف کنیم و شرکت ها باید در قامت یک شرکت بتوانند مستقلا و طبق قوانین کشور نه طبق سلیقه تصمیم بگیرند.
آنچه می تواند منجر به جهش تولید شود همان راهکاری است که در همه کشورهای تولیدی و صنعتی دنیا دنبال می شود و آن خانه تکانی قوانین وراحت شدن از شر قوانین مزاحم و بی خاصیت است. 
