جنگ روایت ها و کارکرد آن در مسئله روسیه و اوکراین

ظهور فناوری های صنعت جهانی ارتباطات، در دهه های اخیر باعث گسترش جریان اخبار شده و شکل جدیدی از نبردها، فراتر از میدان جنگ های رو در رو را در قالب جنگ روایت ها به وجود آورده است. در این نوع جنگ، از یک حادثه، چندین روایت بیان می شود. طبیعی است که در چنین فضایی، پیروز نبرد در صحنه بین المللی، می توانند بازیگرانی باشند که بر اساس روایت، افکار عمومی را تصاحب کرده و سیاست های خود را بر آن ها تحمیل می کنند. پس از آن از شیوه های خبرسازی بهره برده و به  خبرها و تحلیل های همسان از یک واقعه می پردازند تا آن چه مورد نظرشان است، به ذهن مخاطبان القا شود. از زمانی که حمله نظامی روسیه به اوکراین، در کانون تحولات جهان قرار  گرفت  (24 نوامبر 2022) نزدیک به 50 روز می گذرد، در این فاصله رسانه های غربی جنگ شدیدی را آغاز کرده و تحولات را طبق خواست خود معنا و تفسیر می کنند.

تفسیر دوگانه از علت شروع جنگ بدون توجه به ریشه های بحران

بعد از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، رسانه های غربی بدون پرداختن به ریشه های شروع جنگ در اوکراین، تلاش کردند در این میان چهره ای دلسوزانه از خود به نمایش بگذارند در مقابل، کرملین را در حال دست اندازی به حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین با هدف احیای قدرت شوروی سابق نشان داده اند با این که ریشه (بحران) اوکراین را باید در راهبردهای توسعه طلبانه امریکا در محیط پیرامونی روسیه و نظام بین الملل و ریشه (تشدید بحران) را در تحریک مستمر ناتو در جهت گسترش به محیط پیرامونی روسیه توسط امریکا دانست.

 بحران اوکراین جدی ­ترین تنش در روابط مسکو و غرب بعد از جنگ سرد بشمار می­رود. کشور اوکراین با توجه به موقعیت خاص ژئوپلیتیکی و راهبردی، از جایگاه مهمی برای امریکا برخوردار بوده است به طوری که پس از استقلال اوکراین تلاش ایالت متحده با هدف برقراری هژمونی خود در صدد غربی سازی اوکراین و مقابله با نفوذ روسیه در این کشور بوده است.

نقش  یافته های اطلاعاتی  در جنگ روایت ها

از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین، آمریکا و انگلیس برخی ارزیابی‌های اطلاعاتی را با هدف بازداشتن روسیه از اقداماتش منتشر کرده‌اند. از جمله این موارد طرح هشدارهای اخیر مبنی بر این است که روسیه ممکن است در تدارک برای استفاده از تسلیحات شیمیایی در اوکراین باشد. خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی با عنوان "نقش علنی نامعمول سرویس‌های اطلاعاتی در جنگ اوکراین" می‌نویسد: (از زمانی که روسیه در اواخر فوریه به اوکراین همسایه حمله کرد، آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس به طور قابل ملاحظه‌ای مایل بوده تا ارزیابی‌های اطلاعاتی محرمانه خود را از آنچه در میدان جنگ و در داخل کرملین اتفاق می‌افتد، به صورت علنی ارائه کنند).

به نوشته آسوشیتدپرس پیش از این،  آمریکا تعدادی از یافته‌های اطلاعاتی را از حالت طبقه بندی شده خارج کرد که در آنها ادعا شده بود ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در مورد عملکرد ضعیف ارتش کشور خود در اوکراین از سوی مشاورانی که می‌ترسند حقیقت را به او بگویند، اطلاعات نادرست دریافت کرده است. پس از آن، یک مقام ارشد سرویس‌های جاسوسی انگلیس گفت که سربازان روسی که روحیه خود را از دست داده‌اند از اجرای دستورات خودداری و تجهیزاتشان را خراب می‌کنند. در ماه ژانویه، زمانی که روسیه نیروهای خود را در نزدیکی مرز اوکراین تجمیع کرد، وزارت خارجه انگلیس بیانیه‌ای صادر و ادعا کرد، پوتین می‌خواهد یک رژیم طرفدار مسکو را در اوکراین مستقر کند و اذعان کرد که این ارزیابی اطلاعاتی خود را به دلیل وجود "شرایطی استثنایی" علنی می‌کند.

تحریم معکوس

رسانه های امریکایی در جنگ روایت ها، خبر  تحریم های ضد روسی را با هدف فشار هرچه بیشتر به روسیه و منزوی کردن اقتصاد این کشور تکرار می کنند در حالی که گزارش ها حاکی از آن است که امریکا و اروپا به دنبال تحریم های ضد روسی با موج جدیدی از بحران اقتصادی روبه رو شده  و  با عنوان تجربه وحشتناک از آن یاد می کنند. بر اساس آمارها قیمت مواد غذایی طی سال گذشته میلادی روند صعودی کم سابقه را تجربه کرده و جنگ اوکراین نیز این وضعیت را تشدید کرده است. بحران اقتصادی در کشورهای اروپایی در پی شیوع کرونا در یکی دو سال اخیر و به‌ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم‌های متعدد علیه مسکو، با توجه به وابستگی قاره سبز به این دو کشور در تأمین سوخت و مواد غذایی افزایش چشمگیری یافته است، اقتصاددان‌های جهانی عقیده دارند بالا رفتن قیمت انرژی به‌خاطر اختلال در عرضه نفت روسیه و همچنین افزایش قیمت محصولات کشاورزی در نتیجه بحران اوکراین، نرخ تورم در اروپا را در سال 2022 تا رکورد 6.7 درصد بالا ببرد و این نرخ تا نیمه اول سال 2022 هم به رکورد 7.5 درصد برسد، این بدان معناست که نرخ تورم در منطقه یورو سه‌برابر بیشتر از 2درصدی خواهد بود که بانک مرکزی اروپا هدف‌گذاری کرده بود. در شرایطی که فشار تحریم‌ها بر روسیه بیشتر می‌شود، اقتصاد جهانی هم تاثیرات این تحریم‌ها را احساس می‌کند. کشاورزان در ایالت آرکانزاس در آمریکا می‌گویند قیمت‌های کود و انرژی، افزایش شدیدی داشته است و همین نکته تاثیر مخربی بر کسب و کار و هزینه‌های زندگی آن‌ها گذاشته است.

روایت دوگانه از تروریسم

اروپا و آمریکا(که خود ید طولایی در جنایت علیه بشریت دارند)  با متهم کردن روسیه به ارتکاب جنایت جنگی در شهر «بوچا» فشارهای سیاسی و اقتصادی را بر روسیه تشدید کرده‌اند. اتهامی که روسیه به شدت آن را تکذیب کرده و لاورف نیز تاکید کرده کمپین آغاز شده علیه کشورش جهت خدشه‌دار کردن وجهه روسیه در بوچا مشابه کمپین‌های «کلاه سفیدها» در سوریه است. «کلاه سفیدها» گروهی شکل گرفته از سوی مراکز اطلاعاتی انگلیس در سوریه بود که وظیفه داشت، با طراحی سناریو و تصویربرداری از آنها، دولت بشار اسد را به جنایت جنگی متهم کند اما در نهایت معلوم شد بسیاری از اعضای این گروه، همان تکفیری‌ها هستند!

پس از این روایت، برخی کشورهای اروپایی ده‌ها دیپلمات روس را  با عنوان عنصر نامطلوب توصیف کرده و دستور اخراج آنها را صادر کردند. در این راستا میزنتسیف رئیس مرکز مدیریت دفاعی روسیه اعلام کرد  وزارت دفاع، اطلاعاتی در اختیار دارد که به موجب آن مشخص می‌شود مقامات اوکراینی با حمایت رسانه‌های غربی جهت زمینه سازی برای متهم کردن نیرو‌های روسی، در پی تحریک آفرینی و ماجراجویی‌های جدید هستند، شبه نظامیان تندروی فرقه گرا در اوکراین در برابر نمایندگان رسانه‌های غربی، روستای درقاچی در منطقه خارکیف را گلوله باران و پس از آن از ساختمان‌های ویران شده تصویر برداری کردند تا آن را به نام روسیه در رسانه‌ها بازتاب دهند. این صحنه سازی کار تیمی از نظامیان اوکراینی است که به مرکز جنگ‌های روانی در این کشور وابسته است. اعضای این تیم در قبال این کار پاداش نقدی دریافت کردند.

اما روایت واقعی، اعتماد به امریکاست

سال ۱۳۷۳، اوکراین با امضای معاهده «بوداپست» به همراه آمریکا، انگلیس و روسیه، متعهد شد که کلیه سلاح‌های هسته‌ای خود را تحویل دهد و در مقابل، آمریکا و انگلیس تعهد کردند که از امنیت و تمامیت ارضی اوکراین درمقابل هرگونه تجاوز خارجی حمایت کنند. اوکراین به این تعهد خود به طور کامل عمل کرد اما از آن به بعد به یک کشور حاشیه‌ای و آسیب‌پذیر تبدیل شد.

رهبر انقلاب ریشه این بحران را  سیاست  های توسعه طلبانه رژیم مافیایی امریکا می دانند  که برای ارتزاق خود، خلق بحران کرده و آن را به نفع خود روایت می کنند.

"شبکه‌های مافیایی قدرت در داخل آمریکا، از بحرانهایی که در سراسر جهان اتّفاق می‌افتد ارتزاق میکنند، استفاده میکنند. اساساً آمریکا یک رژیم مافیایی است؛ یک رژیم مافیایی است: مافیای سیاسی، مافیای اقتصادی، مافیای اسلحه‌سازی؛ انواع و اقسام مافیا‌هایی که سیاستهای این کشور را در دست دارند و هدایت میکنند و کنترل کشور در واقع دست آنها است؛ پشت سر دولتها کسانی را روی کار می‌آورند، کسانی را از کار بر کنار میکنند؛ این مافیاها رؤسای جمهور را سر کار می‌آورند. آن وقت این مجموعه‌ی مافیایی، این رژیم مافیایی احتیاج دارد که در اطراف دنیا یک جاهایی بحران وجود داشته باشد، لذا کانون های بحران را خلق میکند. در منطقه‌ی غرب آسیا شما ببینید چقدر اینها بحران‌سازی کردند؛ اینها احتیاج پیدا کردند موجودی مثل داعش را به وجود بیاورند که سگ دست‌آموز آنها بود که علناً، صریحاً، به شکل آشکار، فیلم‌برداری‌شده افراد را سر ببرند، یا زنده‌زنده بسوزانند، یا غرق کنند در آب و فیلمش را به دنیا نشان بدهند؛ این را آمریکا به وجود آورد؛ خودشان اعتراف کردند؛ خودشان گفتند که این را آنها به وجود آوردند؛ اینها بحران‌ساز هستند. اگر نتوانند بحران ایجاد کنند کارخانه‌های اسلحه‌سازی نمیتوانند حدّاکثر استفاده‌ی خودشان را بکنند؛ ناچار باید در دنیا بحران‌سازی کنند تا منافع این مافیاها حدّاکثری بشود.... اوکراین هم قربانی همین سیاست است. امروز قضایای اوکراین هم مربوط به همین سیاست آمریکا است. آمریکا اوکراین را به این نقطه کشاند؛ با ورود در مسائل داخلی آن کشور، راه انداختن اجتماعات علیه دولتها، حرکت مخملی به وجود آوردن، کودتای رنگی درست کردن، حضور سناتورهای آمریکایی در داخل اجتماعات معارضه، این دولت را برداشتن، آن دولت را گذاشتن؛ اینها طبعاً به همین جاها منتهی میشود"

بیانات به مناسبت عید مبعث 10/12/1400