بایدن در سفر به خاورمیانه به دنبال فرار از منطقه بود!

پایگاه خبری "اینترسِپت" در گزارشی، در جمع بندی خود از سفر منطقه ای بایدن به خاورمیانه به طور خاص به این نکته اشاره می کند که وی برخلافِ ژست های به ظاهر قدرتمندانه خود به عنوان رئیس جمهور آمریکا، عملا به دنبال پیدا کردن راهی برای خارج کردن و فراری دادنِ کشورش از منطقه خاورمیانه بوده است. با این حال، رویه ها و سیاست هایی که وی در این مسیر بویژه علیه کشوری نظیر ایران در پیش گرفته عملا تا حد زیادی می تواند امکان خروج عزتمندانه آمریکا از منطقه را از وی بگیرد. مساله ای که در نوع خود حامل هزینه های سنگینی برای واشینگتن خواهد بود. 
پایگاه خبری اینترسِپت در این رابطه می نویسد:
«در دهه های اخیر، روسای جمهور آمریکا در سفرهای خود به منطقه خاورمیانه، بیانیه ها و موضع گیری هایی را صادر و ایراد می کردند که در تمامی آن بر روابط قوی و راهبردی با کشورهای منطقه و همچنین مجموعه ای از اصول و ارزش های اخلاقی تاکید می شد. به عنوان مثال، "جورج بوشِ پسر" با وعده های فراوان دال بر اینکه می خواهد امید را برای میلیون ها انسان در این منطقه به ارمغان بیاورد، به خاورمیانه سفر کرد. نخستین سفرِ "باراک اوباما" به خاورمیانه نیز تلاشی جهت بازسازی اعتمادِ میلیون ها ساکن خاورمیانه(به آمریکا) بود که در نتیجه جنگ های فاجعه بارِ دولت بوش در منطقه، آسیب های جدی را متحمل شده بودند. حتی "دونالد ترامپ" نیز در شرایطی به منطقه خاورمیانه سفر کرد که گروه تروریستی داعش در اوج بود و وی از طریقِ این سفر ادعا داشت که می خواهد حمایت های رهبران کشورهای اسلامی جهت نبرد با داعش را به خود جلب کند و البته توافقات راهبردی و اقتصادی را نیز با رهبران کشورهای عربی به امضا برساند و وضعیت اقتصادِ آمریکا را بهبود بخشد. 
با این همه، سفر اخیرِ جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به منطقه خاورمیانه، بیش از آنکه جواب هایی را به موضوعات مختلفِ مرتبط با این سفر مطرح سازد، سوال ها در این رابطه را بر می انگیزد و افزایش می دهد. در این راستا، بایدن در جریان سفر به خاورمیانه، به جای اینکه ابتکارهای مهمی را اعلام و مطرح کند، عملا به نوعی رفتار کرد که انگار به هر نحوِ ممکن سعی دارد تا روزنه ای را باز کند تا از طریق آن آمریکا بتواند سالم و سلامت از منطقه خاورمیانه خارج شود. 
آمریکایی ها سال هاست که اهدافِ بلند پروازانه ای را در مورد خاورمیانه مطرح می کنند و حتی در سال های اخیر، داعیه ایجاد تغییر در مناسبات و نظم منطقه ای را در خاورمیانه داشته اند. با این حال آن ها اکنون ضعیف‌تر از هر زمان دیگری صرفا اهداف خود را به چند حوزه جزئی محدود کرده اند: "حراست از اسرائیل"، "حفاظت از روند تامین انرژی از مبدا خلیج فارس"، و "به حداقل رساندنِ آنچه تهدیدِ تروریسم بین المللی" می خوانند.  
در این راستا، دوره صدور بیانیه ها و مواضع اخلاقی از سوی روسای جمهور آمریکا در زمان سفرشان به منطقه خاورمیانه به پایان رسیده و جو بایدن رئیس جمهور کنونی آمریکا نیز عملا در حال نگارش آگهی ترحیمِ این دوره است. بایدن تا به امروز در دوره ریاست جمهوری خود درآمریکا، همچون رئیس جمهوری ضعیف که انتظاراتی حداقلی دارد عمل کرده و به طور خاص سیاست های وی در مورد منطقه خاورمیانه نیز به خوبی این موضوع را نشان می دهند. با این حال، برخی شواهد و قرائن حاکی از این هستند که امکان دارد موقعیت آمریکا در منطقه خاورمیانه بدتر و خطرناکتر از قبل نیز شود. 
جو بایدن قبل از عزیمت خود به منطقه خاورمیانه، مقاله ای را در روزنامه "واشینگتن پُست" به چاپ رساند و محرک های سیاسی و اقتصادی سفر خود به منطقه خاورمیانه را تشریح کرد. وی همچنین در مقاله مذکور سعی کرد تا به مخاطبان توضیح دهد که چرا از موضع خود مبنی بر برخورد با رژیم سعودی به مثابه یک رژیم سیاسی یاغی و نابهنجار و منزوی سازیِ محمد بن سلمان ولیعهد این کشور به دلیل نقش وی در قتل "جمال خاشقچی" روزنامه نگار عربستانی در سال 2018، کوتاه آمده و در جریان سفرش به خاورمیانه، به این کشور نیز سفر کرده است. 
بایدن در مقاله خود تصویری نادرست و غیرقابل قبول را از منطقه خاورمیانه ارائه کرده  و اینگونه مدعی شده که این منطقه با کمک و تلاش های آمریکا در حال حرکت به سمت شکوفایی و ثبات بوده است. با این حال، اینکه وی وعده های بسیار کمی را در مورد آینده این منطقه داد در نوع خود تعجب برانگیز بود. بایدن در مقاله اش تاکید داشت که خاورمیانه منابع نفت و گاز فراوانی دارد که حراست از آن ها و بکارگیریشان در راستای منافع آمریکا بویژه در بحبوحه بحران های انرژی و تورم جهانی، از اهمیت زیادی برخوردار است. 
در عین حال بایدن به این نکته نیز اشاره کرد که سفر منطقه ای وی به خاورمیانه کمک زیادی به عادی سازی روابط کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با رژیم اسرائیل نیز می کند. در این چهارچوب، ادعاها و مواضع روسای جمهور پیشین آمریکا مبنی بر کمک به گسترش دموکراسی در منطقه و یا تسهیل روند حل اختلافاتِ فلسطینی‌ها و اسرائیل، در هیچ کجای موضع گیری های بایدن دیده نشد. 
شاید بایدن با در  نظر گرفتنِ همین اهدافِ حداقلی برای خود در جریان سفر به خاورمیانه، سفرش را موفقیت‌آمیز بداند. با این حال، نشانه های زیادی وجود دارند که حاکی از این مساله هستند که عربستان سعودی در مسیر عادی سازی روابط با اسرائیل است و به طور خاص سفر مستقیم بایدن از اسرائیل به عربستان نیز به نوعی اشاره ضمنی به تسهیل این روند دارد. با این حال، حتی همین حرکتِ بایدن نیز نمودی از تلاش های وی جهت مدیریت زوالِ جاه طلبی های گسترده آمریکا در منطقه ای نظیر خاورمیانه است. 
فرآیند عادی سازی روابط اعراب و اسرائیل که در دولت ترامپ آغاز شد به هیچ روی نمی تواند بنیانی را برای یک نظم آمریکایی که تقویت کننده به اصطلاح ارزش ها و دموکراسی آمریکایی باشد فراهم سازد(حتی نمی تواند زمینه را جهت خروج آمریکا از منطقه فراهم کند). با این حال، اینطور به نظر می رسد که بایدن و دولتِ وی سعی دارند از این طریق، راه خروجِ آمریکا از خاورمیانه را هموار سازند. آمریکا معتقد است که توسعه همکاری های امنیتی میان اسرائیل و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، دو هدف اصلی واشینگتن یعنی بهبود امنیت اسرائیل و روند تامین نیازهای انرژی جهانی از مبدا خلیج فارس را تضمین می کند. 
جدای از همه این ها، تاکید بایدن بر عادی سازی روابط میان عربستان و اسرائیل و قرار گرفتن این دو در قالبِ یک ابتکار امنیت منطقه ای(با عنوان سپر دفاع هوایی منطقه ای) نیز دستورکاری است که حتی خودِ دولت آمریکا نیز توجیحات کافی را برای عرضه آن به افکار عمومی آمریکا ندارد. چطور این دولت می خواهد رژیم عربستان را که قاتلِ یک روزنامه نگار(جمال خاشقچی) است و در اقتدارگرایی محض به سر می برد، با اسرائیل که سال‌هاست به سرکوب فلسطینی ها می پردازد و رویه های آپارتایدی را در اراضی اشغالی اِعمال می کند، با میانجی‌گری خود با یکدیگر متحد سازد و در عین حال همچنان شعارهای دور و درازی را نیز مبنی بر حمایتش از جریان دموکراسی و آزادی در جهان سَر دهد؟ 
در این چهارچوب به نظر می رسد که آمریکا صرفا به دنبال خروج از منطقه به هر قیمتِ ممکن است. آمریکایی‌ها اکنون با توجه به جنگ اوکراین درگیر نوعی نبردِ راهبردی با روسیه شده اند و در عین حال تنش های جدی را نیز با چین در منطقه شرق آسیا تجربه می کنند. در این میان یک چالش اساسی که دولت بایدن با آن رو به رو است این نکته می باشد که اذعانِ ضمنی آن به تلاش هایش جهت خروج از منطقه(بر خلاف مواضع ظاهری آن)، در نهایت می تواند کار را به جایی برساند که دوباره منجر به غرق شدنِ بیش از پیش آمریکا در عرصه معادلات منطقه ای شود. 
یکی از اجزای اصلی طرح آمریکا جهت خروج از خاورمیانه، توافق اتمی ایران بود. این در حالی است که در شرایط کنونی چشم انداز روشنی در مورد احیای توافق برجام وجود ندارد. این توافق توسط ترامپ نقض شد(در سال 2018) با این حال بایدن رغبت بسیار کمی را علی رغم شعارهای خود، جهت احیای برجام نشان داده است. 
در این راستا، جو بایدن در جریان یک گفتگوی مطبوعاتی به محض ورود خود به اسرائیل تاکید کرد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حتی به قیمت اینکه کل توافق برجام هم نابود شود، همچنان در فهرستِ سازمان های تروریستی آمریکا باقی خواهد ماند. موضوعی که به زعم شماری از ناظران و تحلیلگران به یکی از مهمترین موانع در روند احیای توافق برجام تبدیل شده است. بایدن همچنین تهدید کرده که از زور و نیروی نظامی به عنوان آخرین حربه و ابزار جهت مقابله با پیشرفت های چشمگیر برنامه اتمی ایران استفاده خواهد کرد. شاید وی در این رابطه بلوف زده باشد با این حال با اکراه، این موضع گیری های خود را اعلام کرد(تا حد زیادی با هدفِ خشنود کردنِ اسرائیلی ها). 
توافق اتمی برجام با هدف جلوگیری از اوج گیری تنش و وقوع جنگ و درگیری در منطقه به امضا رسید. اوباما سرمایه سیاسی قابل توجهی را در قالب آن گرو گذاشت اما بایدن تمایل چندانی را جهت احیای این توافق نشان نمی دهد. در این راستا، آمریکا در شرایط فعلی تحت رهبری بایدن عملا در مسیر جنگ و تنش زایی قرار دارد. 
اسرائیل به سهم خود مدت هاست که به انجام اقدامات تروریستی و خرابکارانه در تاسیسات مهم ایران ادامه می‌دهد. در این فضا، اگر دولت بایدن نیز به نوعی این رژیم را در رویه های غیرسازنده اش یاری کند، عملا زمینه را برای وقوع جنگ و درگیری گسترده ای فراهم کرده که ابعاد آن کل منطقه و حتی ورای آن را در برخواهد گرفت. 
بایدن رئیس جمهوری ضعیف است که میزان محبوبیت وی نزد افکار عمومی آمریکا نیز به نحو قابل ملاحظه ای رو به کاهش است. سفر وی به خاورمیانه، نمودی عینی از سقوطِ موقعیت راهبردی آمریکا در خاورمیانه بوده است. پس از دو دهه شعارهای مختلف و رنگارنگی که رهبران آمریکایی در قبال معادلات منطقه خاورمیانه سر داده اند، اینطور به نظر می رسد که اکنون جو بایدن رئیس جمهور آمریکا صرفا به دنبال راهی جهت خارج کردن و فراری دادنِ کشورش از خاورمیانه است. در این میان بایدن سعی دارد تا راهی را پیدا کند که به خروج عزتمندانه آمریکا از منطقه ختم شود. با این حال، امکان دارد که روندِ تحولات به نحوی باشد که وی نتواند به این خواسته خود نیز برسد.»