تنش سیاسی در ورشو

لهستان، یکی از اعضای ناتو و اتحادیه اروپا محسوب می‌شود که صحنه سیاسی آن، هیچ‌گاه با ثبات و آرامش (حتی به صورت نسبی) همراه نبوده است! صد‌ها هزار تن از شهروندان لهستان روز یکشنبه، چهارم ژوئن (۱۴ خرداد) در مخالفت با سیاست‌های حزب حاکم محافظه‌کار ملی (PiS) به خیابان رفتند. به گفته سازمان‌دهندگان تظاهرات، این گسترده‌ترین اعتراض ضددولتی پس از فروپاشی نظام سوسیالیستی در سال ۱۹۸۹ در این کشور بوده است.

سخنگوی سازمان‌دهندگان با استناد به اطلاعات منتشره از سوی مقامات شهری، تعداد شرکت‌کنندگان را نیم‌میلیون نفر اعلام کرد. دونالد توسک، نخست‌وزیر سابق و رهبر اپوزیسیون از ائتلاف لیبرال-محافظه‌کار خواستار برگزاری تظاهرات شده بود، اما سایر احزاب مخالف دولت نیز به آن پیوستند. توسک در جمع خبرنگاران گفت: «ما امروز اینجا هستیم تا تمام لهستان، تمام اروپا، کل جهان ببینند که چقدر قوی هستیم، چه تعداد از ما آماده مبارزه برای آزادی و دموکراسی است.»

هدف اصلی این تظاهرات، ابراز مخالفت با قانون جدیدی است که مقدمات تشکیل کمیسیون تحقیق در باره نفوذ روسیه در لهستان را فراهم می‌ٰکند. منتقدان، حزب حاکم را متهم می‌کنند که می‌خواهد با این قانون، چند ماه پیش از انتخابات پارلمانی، برای برچسب‌زدن به سیاستمداران اپوزیسیون به اتهام طرفداری از روسیه استفاده کند. به نظر می‌رسد اعتراضات ادامه داشته باشد.

این کمیسیون قرار است بررسی کند که آیا مقامات دولتی در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۲ تحت نفوذ روسیه تصمیماتی گرفته‌اند که امنیت لهستان را به خطر انداخته است یا خیر. دونالد توسک از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ نخست‌وزیر لهستان بود و به عنوان سرسخت‌ترین مخالف سیاسی خود، یاروسلاو کاچینسکی رهبر حزب حاکم محافظه‌کار ملی (PiS)، شناخته می‌شود. کاچینسکی توسک را به امضای قرارداد‌های گازی نامطلوب با روسیه متهم می‌کند. همین مسئله نشان می‌دهد که نوع نسبت گروه‌های سیاسی لهستان با روسیه، نقش تعیین کننده‌ای در انتخابات سراسری پیش رو در لهستان ایفا خواهد کرد.