▼ حرف روز
بانکها غلط میکنند
رهبر معظم انقلاب شهریور سال 1397 در دیدار با اعضای هیئت دولت فرمودند: «نظارت بانک مرکزی بر بانکها موجب میشود که به این وضع نرسندـ اگر چنانچه نظارت مستمری از اول وجود داشته باشدـ وقتی هم که به این زمینه رسید، بالاخره باید با بانک برخورد بشود. اینهمه بانک خصوصی! بانکها چرا مشکل نقدینگی پیدا میکنند؟ برای خاطر اینکه شعبه زیاد میکنند، برای اینکه آسایشگاه برای افراد خودشان[درست میکنند]. این را من یک وقتی به جنابعالی هم گفتم که بنده در تهران با ماشین از یکجایی عبور میکردم، یک دیوار طولانی بود که همینطور که با ماشین رفتیم، دائم دیدیم این دیوار هست، هست، هست؛ من پرسیدم این مال کیست؟ چیست اینجا به این بزرگی؟ یک تشکیلات عظیمی [بود]! گفتند بله، برای بانک فلان است. خب این بانک غلط میکند... . بنده همینجا در همین جلسه یک بار گفتم که جلوی بنگاهداری بانکها را بگیرید؛ بانک برای بنگاهداری که نیست.»
امروز بخشی از اشکالات اقتصاد ما به اشکالات موجود در نظام بانکی برمیگردد. بانکهایی که خلق پول میکنند، تورم میسازند، املاکداری و بنگاهداری میکنند، با دلالی بر تورم میافزایند و... . همه آنچه گفته شد، بخشی از دلیل فربهشدن بانکها و آب شدن سفره جامعه است. برای مثال در آذر ماه سال گذشته، بدهی بانکها به بانک مرکزی 46 همت افزایش یافت و رکوردزنی کرد. طبق آمارها، خالص استقراض بانکی در کشور 77 درصد بیشتر از سال قبل شده و به رکورد هفت ساله رسیده است. بررسیها نشان میدهد سهم این شاخص در رشد پایه پولی؛ هسته تورمساز پولی کشور، بیش از نصف بوده است. یا مدتی قبل بود که اعلام شد که سه بانک مسکن، ملت و ملی درحال حاضر بیش از 30 هزار خانه خالی دارند؛ اتفاقی که خود به تنهایی هم باعث رکورد بازار مسکن شده و هم به گرانی آن دامن میزند.
حال در مقابل این گستاخی و سرکشی چه باید کرد؟ شاید نازلترین کار در مواجهه با این عصیانگری، آگاهسازی و مطالبهگری است. به همین دلیل، هفته قبل دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) به موضوع بنگاهداری بانکها اختصاص یافته و بیان رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه «بانک غلط میکند{با پول مردم}... بنگاهداری میکنند.» را به نمایش درآورده است. دیوارنگارهای که چند روزی تحمل نشد و بلافاصله به زیر کشیده شد. این یک سؤال اساسی است که باید بارها از مسئولان و متولیان پرسیده شود که چگونه میشود بانکهایی که اینچنین معیشت مردم را به تنگی کشاندهاند، اصلاح کرد؟ در صورتی که تکهای بنر بر دیوار هم برتابیده نمیشود.
▼ گزارش روز
گامهای عملی برای دلارزدایی
یکی از پایههای اصلی سلطه اقتصادی آمریکا در دنیا، دلار به شمار میرود. ارزی که طبق قرارداد «برتون وودز» از سال 1944 به صورت رسمی ارز رایج مبادلهای در همه دنیا استفاده میشد. در آن برهه زمانی شاید کسی فکر نمیکرد که کمتر از نیم قرن دیگر پادشاهی دلار منجر به صادرات ظالمانه تورم ایالات متحده شده و روز به روز باعث به یغما رفتن ثروت سایر کشورها خواهد شد. اما هم اکنون و در دهه دوم میلادی قرن 21، اکثر کشورهای دنیا به این موضوع پی بردهاند که زمان دلارزدایی از اقتصادشان فرا رسیده است. طبق برخی برآوردها، سهم ذخایر جهانی به دلار آمریکا از 73 درصد در سال 2001 به 58 درصد در سال 2023 کاهش یافته است. این دلارزدایی از اقتصاد کشورها باعث استقلال هرچه بیشتر اقتصادشان میشود و آنها را از وابستگی پیچیده و فزایندهای که به سیاست و اقتصاد آمریکا داشتند، نجات خواهد داد. هر چند که برخی دولتها صرفاً ایده دلارزدایی را مطرح کردهاند و هنوز طرح یا برنامه منسجم و قابل اتکایی برای آن ارائه ندادهاند؛ اما بسیاری دیگر برنامهها و طرحهای اقتصادی دلارزدایی خود را به صورت علنی به مرحله عمل رساندهاند.
در همین راستا دیروز رئیس بانک مرکزی عراق اعلام کرد که دولت عراق از سال آتی تمامی معاملات تجاری داخلی و خارجی را به جای دلار با دینار عراقی انجام خواهد داد. پیشتر فدراسیون روسیه و دولت چین نیز از حذف دلار در مناسبات اقتصادی خود و استفاده از دو ارز ملی یوآن و روبل خبر داده بودند و به همین ترتیب در آمریکای جنوبی، دو کشور برزیل و بولیوی نیز چند وقتی است که معاملات خود را با یوآن چین انجام میدهند و دولت آرژانتین نیز اعلام کرده است که بدهی خود به صندوق بینالمللی پول را با یوآن چین پرداخت خواهد کرد. گامهای عملیاتی که دولتهای گوناگون از شرق عالم تا غرب عالم برای شکستن هیمنه دلار و از بین بردن قدرت آن بر میدارند و روز به روز باعث انزوا و افول ایالات متحده میشوند. کشورهای عضو بریکس هم خواهان ایجاد یک ارز مبادلهای میان خود و دلارزدایی از مناسبات اقتصادی اعضای خود هستند. تخمین زده میشود که علاوه بر کشورهای فوق، در حدود 80 کشور دیگر نیز خواهان دلارزدایی و استفاده از ارزهای محلی خود در مبادلات تجاری هستند.
دلارزدایی باعث عبور از نظام تکقطبی، افزایش برابری و عدالت و رفاه جمعی برای کشورها و همچنین جلوگیری از وابستگی فزاینده کشورها به نوسانات دلار خواهد شد. از سوی دیگر این یکهتازی دلار که منجر به دخالتهای سیاسی و اجتماعی در کشورها شده و موجب نقض حاکمیت و استقلال دولتهای مختلف میشد را تحتالشعاع خود قرار داده و باعث انزوا و افول هر چه بیشتر ایالات متحده خواهد شد.
نکته مهم دیگر این است که این فرایند دلارزدایی با سرعت بسیار بالایی در حال پیشرفت است و عواملی، مانند تحریمهای آمریکایی، نوسانات ارزش دلار، عدم ثبات اقتصادی و سیاسی کشورهای متحد ایالات متحده و... نیز باعث افزایش سرعت آن شده است. به نظر میرسد که عصر کسری تجاری و تورم و ناترازی تولید ناخالص داخلی آمریکا که با چاپ پول و صادرات آن به سایر کشورهایی که ارز ذخیره آنها به شکل دلار بود، به سرانجام رسیده است و این دومینو دلارزدایی از اقتصاد کشورها، همانند آغازی بر پایان عصر هژمونی و آقایی دلار به شمار میرود.
رامین نصیری
▼ خبر ویژه
موشک اسرائیلزن موجود است
سردار طلایینیک، سخنگوی وزارت دفاع گفت: «سیستم تسلیحاتی ما متناسب با تهدیدهاست. امروز موشکهایی در اختیار داریم که اسم آنها را موشکهای اسرائیلزن گذاشتهایم و نقطه هدف آنان در وهله اول سرزمینهای اشغالی است. این سامانه که به دست نیروهای بومی ساخته و با نام حاج قاسم سلیمانی نامگذاری شده، موشک اسرائیلزن است.»
▼ اخبار
1ـ پرونده بیبی افشا میشود
چند روز پیش خبری در شبکه المیادین به نقل از برخی منابع امنیتی در ایران منتشر شد که در آن عنوان شده بود از طریق یکی از احزاب مخالف نتانیاهو، اطلاعاتی از یک پرونده قضایی مهم و محرمانه در رابطه با بنیامین نتانیاهو و خانواده وی از یک دادگاه رژیم صهیونیستی در اختیار قرار گرفته که بر اساس پاراف مقام قضایی، افشای این پرونده به امنیت ملی رژیم صهیونیستی آسیب وارد خواهد کرد و به همین منظور این پرونده مختومه اعلام شده است. بر اساس اطلاعات جدیدی که از طریق منابع آگاه در اختیار روزنامه تهران تایمز قرار گرفته است، موضوع فراتر از پرونده قضایی نتانیاهو بوده و کل پروندههای آرشیوی و جاری سیستم قضایی رژیم صهیونیستی هم اکنون در اختیار ایران است. برای نمونه بر اساس اطلاعات تکمیلی منابع آگاه، بنیامین نتانیاهو و همسر وی دچار یک بیماری عود کرده روانپزشکی بودهاند که یکی از اعضای حزب لاپید، با ارائه پروندههای پزشکی آنها به دادگاه، طی شکایتی نتانیاهو را فاقد صلاحیت لازم برای تصدی مشاغل دولتی معرفی میکند. دادگاه رژیم صهیونیستی پس از چند ماه بررسی و تأیید اسناد پزشکی، قصد ورود جدی به پرونده را داشته؛ اما مقام بالاتر قضایی، طی دستنوشتهای اعلام میکند: «دادگاه صلاحیت رسیدگی به این پرونده را ندارد و بررسی بیشتر این پرونده ممکن است امنیت ملی اسرائیل را با مخاطره روبهرو نماید.» علاوه بر این پرونده، پروندههای متعدد دیگری از بنیامین نتانیاهو به دست آمده که تماماً با نفوذ و رشوه یا اعمال تهدید، از دستور کار رسیدگی خارج شده است.
2ـ رسانه ملکه علیه اساتید
شبکه BBC که در ماههای گذشته به تریبونی برای گروهکهای تجزیهطلب تبدیل شده و چهرههایی، همچون مصطفی هجری، عبدالله مهتدی، زیلا وژین در این شبکه نظرات خود علیه تمامیت ارضی ایران را اعلام کرده بودند، در تازهترین اقدام خود به بیانیه اساتید مدافع ایران حمله کرده است. روز گذشته اساتید دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران از طیفهای گوناگون سیاسی، در بیانیهای اقدام یک دانشجونما در این دانشکده را محکوم کردند. این بیانیه بعد از آن صورت گرفت که یک دانشجوی سابق این دانشکده، با پوشیدن لباس تروریستهای پژاک و یاد کردن از دو تجزیهطلب معروف ایرانی(قاضی محمد و جعفر پیشهوری) در جلسهای نمایشی با عنوان «دفاع از پایاننامه»، فیلم آن را در شبکههای اجتماعی منتشر کردند. در بیانیه این اساتید آمده است: «یکپارچگی سرزمینی، امنیت ملی و پاسداری از ارزشهای ملی و اسلامی، فصل مشترک تمامی اساتید با هر نوع تفکر سیاسی است.» در این بیانیه نام برخی اساتید منتقد، همچون حمیدرضا جلاییپور و محمدرضا جوادییگانه هم دیده میشد.
2ـ کدهای F35 در دست ایران
وبگاه حاکین(در جمهوری آذربایجان) طی گزارشی اعلام کرد که «مقامات ایرانی چند روز پیش، اعلام کردند که جنگندههای افـ35 آمریکایی را بر فراز خلیج فارس کشف کردهاند و تحرکات آنها را زیر نظر دارند. این خبر را میتوان هیجانانگیز دانست، زیرا پروژه ساخت افـ35 با هزینه 1/7 تریلیون دلار برای برتری هوایی استراتژیک آمریکا طراحی شد؛ ️حتی اسرائیل در طول حملات هوایی برنامهریزیشده علیه تأسیسات هستهای ایران به شدت به این جنگندهها متکی بود.» ️این گزارش از سوی سردار سرتیپ امیررضا خواجه، جانشین فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش ایران تأیید شده است. ️این ژنرال ایرانی همچنین گفته است که تمامی پروازها بر فراز منطقه از طریق سامانههای پدافند هوایی ردیابی میشود و این ردیابی از طریق سامانههای شنود پشتیبانی میشود. به گفته وی، تهران برای ردیابی هواپیماهای افـ35 از «روشهای شنیداری استفاده نشده قبلی» استفاده میکند.
▼ اخبار کوتاه
◄ رسوب نجومی در حساب وزارتخانهها/ رئیس دیوان محاسبات گفت: «تاکنون 200 هزار میلیارد تومان از منابع بودجه دولت در 43 هزار حساب فرعی سه وزارتخانه بهداشت، علوم و نفت رسوب کرده است. تعداد حسابهای موجود زیرمجموعه دستگاهها از 250 هزار حساب به 23 هزار حساب اصلی رسیده است؛ اما همچنان 75 هزار حساب فرعی در دستگاهها موجود بود که این عدد هم به 43 هزار حساب کاهش پیدا کرده است. اسامی دستگاههایی که حسابهای فرعی خود را به حساب واحد خزانه متصل نکردهاند، به دستگاههای نظارتی و دادستانی دیوان محاسبات ارسال شده و به زودی به صورت عمومی نیز منتشر خواهد شد.»
◄ پادشاهی به قیمت نابودی/ «حسن اعتمادی»، اپوزیسیون خارجنشین، از خواست واقعی سلطنتطلبان از آینده ایران که رسیدن به تخت پادشاهی به قیمت نابودی کشور است، افشاگری کرد. حسن اعتمادی گفت: «سلطنتطلبان دست به دامن آمریکا و اسرائیل به دنبال تحریم مطلق اقتصادی و مالی ایران هستند. آنها میخواهند هر بلایی به سر مردم ایران میخواهد بیاید؛ حتی اگر حمله نظامی باشد، تا آنها بتوانند نظام پادشاهی را به ایران برگردانند.»
◄ تأمین زمین مسکن ملی/ معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: «تاکنون 34 هزار هکتار زمین برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در کشور نهایی شده است و در شهرهایی که اراضی به میزان کافی تأمین شده باشد، پروژهها به صورت یک طبقه و حیاطدار اجرا میشود.»
◄ پهپادهای جدید در نیروی دریایی سپاه/ دریادار تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: «پهپادهای آبنشین قادر به حمل موشک و بمب و پهپادهای هیبریدی نیز دارای دو موتور پرتاب و موتور محرک است که به زودی به نیروی دریایی الحاق میشود.»
◄ خبر ارمنیها از کودتا/ وزارت امنیت ملی ارمنستان اعلام کرد، اعضای گروهک مسلح افراطی صلیبیون ارمنی که قصد کودتا علیه دولت را داشتند، دستگیر کرده است. بنا به گفته ارمنستان، انبارهای تسلیحات این گروه نیز کشف و مصادره شده است.
◄ بایدن نامزد قطعی دموکراتها/ «جولی چاوز رودریگز»، مدیر کمپین انتخاباتی بایدن تأکید کرد که جو بایدن صددرصد نامزد حزب دموکرات در انتخابات آتی ریاستجمهوری خواهد بود.
ما را از نظرات، پیشنهادات و انتقادات خود با خبر کنید.
50002452424