اتحادیه اروپا در کنار آمریکا و رژیم اشغالگر قدس، تبدیل به بازنده بزرگ جنگ غزه شده است. دو کشور فرانسه و آلمان در طول هفتههای ابتدایی نبرد غزه تبدیل به اصلیترین بازوان تبلیغاتی، سیاسی و امنیتی این رژیم در کشتار و نسل کشی علیه فلسطینیان شدند، زیرا تصور میکردند تلآویو با حمایت پاریس، برلین، لندن و واشنگتن و در سایه سکوت و حتی همراهی پشت پرده برخی بازیگران عربی در غرب آسیا، به سادگی غائله را به سود خود پایان خواهد داد و مقاومت فلسطین را در نوار غزه نابود خواهد کرد! اما اکنون با فرسایشی شدن جنگ غزه از یک سو تشدید خشم و نفرت افکار عمومی کشورهای اروپایی از سران خود بابت همراهی با تلآویو در جنگ، شاهد رقم خوردن معادلهای جدید هستیم. در این معادله جدید، اروپاییان تبدیل به بازیگرانی بحرانساز، شکست خورده و ناتوان شدهاند.
رمز هشدارهای اخیر اروپاییان
آنچه اروپاییان از آن وحشت زده هستند، رخ داده است: فرسایشی شدن جنگ غزه و ناتوانی صهیونیستها در رسیدن به اهداف اعلامی خود در جنگ. اتحادیه اروپا در طول بیش از دو ماهی که از آغاز جنگ رژیم صهونیستی و حماس میگذرد، تلاشهای گسترده و وقیحانهای را در حمایت از صهیونستها انجام داده، هر چند که این تلاشها تاکنون بینتیجه بوده، ولی سران اتحادیه همچنان نسبت به تبعات طولانی شدن این جنگ هشدار میدهند. در تازهترین هشدار، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار پیامی در صفحه اختصاصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اروپا در خطر است.»
پیشتر نیز امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه به اسرائیل هشدار داده بود که «از بین بردن کامل حماس جنگ را ۱۰ ساله خواهد کرد.» ماکرون همچنین هزینه کردن زندگی فلسطینیها را ضامن تحقق هدفِ «امنیت پایدارِ» اسرائیل ندانسته بود، امنیتی که به زعم او از طریق احترام به افکار عمومی منطقه قابل حصول خواهد بود. این ادبیات مکرون و بورل، قابل قیاس با ادبیات آنها در هفتههای نخست نبرد نبود: جایی که آنها رسما مخالفت خود را با هرگونه آتش بسی در غزه اعلام کردند، اما فارغ از معادلات سیاسی و هزینههایی که جنگ به کشورها تحمیل میکند، امنیت پایدارِ رژیم اشغالگر قدس از منظر اقتصادی چقدر برای اتحادیه اروپا ارزشمند است؟
اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری رژم صهیونیستی است و ۲۸.۸ درصد از تجارت کالایی این رژیم را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص داده است. طی سال ۲۰۲۲، ۳۱.۹ درصد از کالاهای وارداتی اراضی اشغالی از مبدا اتحادیه اروپا و مقصد ۲۵.۶ درصد از کالاهای صادراتی این کشور، اتحادیه اروپا بوده است. اما رژیم صهیونیستی بیست و پنجمین شریک تجاری اتحادیه اروپا است و سهمی ۰.۸ درصدی در کل تجارت کالایی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲ داشته است. کل تجارت کالایی بین اتحادیه اروپا و اسرائیل در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۳ به ۳۵.۴۵ میلیارد یورو رسیده است، این رقم در ۱۲ ماهه سال گذشته میلادی بالغ بر ۴۶.۵ میلیارد یورو بود. اسرائیل در سال ۲۰۲۲، در مجموع ۱۷.۴۸ میلیارد یورو کالا به اتحادیه اروپا صادر کرد که ماشینآلات و تجهیزات حمل و نقل (۷.۶ میلیارد یورو، ۴۳.۴۷٪)، مواد شیمیایی (۳.۵ میلیارد یورو، ۲۰٪)، و سایر کالاهای تولیدی (۱.۹ میلیارد یورو، ۱۰.۸٪) اقلام عمده را تشکیل میدادند. در مقابل، اتحادیه اروپا افزون بر ۲۹ میلیارد یورو کالا به اراضی اشغال صادر کرد که عمده آن، ماشینآلات و تجهیزات حمل و نقل (۱۲.۳ میلیارد یورو، ۴۲.۳٪)، مواد شیمیایی (۵.۱ میلیارد یورو، ۱۷.۵۶٪)، و سایر کالاهای تولیدی (۳.۵ میلیارد یورو، ۱۲٪) بود. دادههای منتشر شده توسط اداره آمار کمیسیون اروپا (یورواستات) نشان میدهد که تراز تجاری اتحادیه اروپا و رژیم صهیونیستی طی ۵ سال گذشته همواره افزون بر ۸ میلیارد یورو به نفع کشورهای عضو اتحادیه اروپا بوده است.
جهش مبادله خدمات
افزون بر تجارت کالایی، دو طرف در زمینه صدور خدمات نیز روند رو به رشدی را طی ۱۲ سال منتهی به ۲۰۲۱ طی کردهاند. به طوری که صدور خدمات از اتحادیه اروپا به اراضی اشغالی از حدود ۳ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۰ به نزدیکی ۱۰ میلیارد یورو در سال ۲۰۲۱ رسیده که نشان از جهش ۲۱۷.۷ درصدی دارد.
در همین مدت، صدور خدمات از اراضی اشغالی به کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز با رشد ۱۴۷ درصدی از ۲.۸ میلیارد یورو به نزدیکی ۷ میلیارد یورو رسیده است. بدین ترتیب، مجموع مبادله خدمات میان ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا و رژیم اشغالگر قدس، در فاصله ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱، از ۵.۸۹۵ به ۱۶.۷ میلیارد یورو بالغ شده است. مطابق آمار یورواستات، ارزش تجمعی سرمایهگذاری مستقیم خارجیِ اروپاییها در اسرائیل در پایان سال ۲۰۲۱، ۶۰.۵ میلیارد یورو بوده و متوسط چهارساله آن نیز افزون بر ۴۸.۲ میلیارد یورو بوده است. همچنین، ارزش تجمعی سرمایهگذاری مستقیم خارجیِ صهیونیستها در کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم در پایان سال ۲۰۲۱، ۵۰.۱ میلیارد یورو بوده است. این رقم در فاصله ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ سیر نزولی داشته و از ۶۵.۵ به ۴۶.۹ میلیارد یورو افت کرده، ولی یکسال بعد دوباره افزایش یافته است.
منبع تازه تامین نفت و گاز
رژیم اشغالگر قدس در طول نزدیک به دو سالی که از حمله نظامی روسیه به خاک اوکراین میگذرد، خود را به عنوان یکی از منابع جایگزین نفت و گاز صادراتی روسیه به اتحادیه اروپا مطرح کرده است. رژیم صهیونیستی در فوریه گذشته نخستین محوله نفت صادراتی خود را به مقصد اروپا ارسال کرد، نفتی که استخراج آن از میدان کاریش واقع در شرق دریای مدیترانه آغاز شده است. شرکت فرانسوی توتال نیز کار حفاری در دیگر میدان در اراضی اشغالی به نام قانا را بر عهده گرفته است. تلآویو در ژوئیه گذشته نیز از سرمایهگذاری ۵۶۸ میلیون دلاری به منظور ساخت خط لوله سومِ پروژه صدور گاز از میدان لویاتان خبر داد که هدف اصلی آن صادرات گاز طبیعی به اروپا اعلام شد.
اتحادیه اروپا افزون بر توسعه تجارت با اسرائیل بر مبنای موافقتنامه دو طرف در سال ۲۰۰۰، در چارچوب سیاست همسایگی (European Neighbourhood Policy) به رژیم کودککش صهیونیستی کمکهای سیاسی و مالی میکند. این کمکها بیشتر به پروژههایی در زمینههای آموزش، مخابرات و مدیریت آب اختصاص مییابد که رقم آن به طور متوسط سالانه ۱.۸ میلیارد یورو است. البته اتحادیه اروپا قصد دارد در قالب بودجه خود که برای دوره ۲۰۲۷-۲۰۲۱ تنظیم شده، با استفاده از چارچوب جدید طراحی شده برای توسعه همکاریهای بینالمللی (NDICI) همکاریهای خود را با صهیونیستها بیش از پیش توسعه دهد.
با توجه به آمار و ارقام مطرح شده، نگرانی اتحادیه اروپا از شکست میدانی و فرامتنی رژیم اشغالگر قدس بیش از هر زمان دیگری قابل درک است! بدون شک اروپاییان، قادر به لاپوشانی شکست و بحرانزدگی عمیق خود از شکست غزه و جلوگیری از تسری تبعات این شکست سهمگین بر معادلات امنیتی، سیاسی، بینالمللی و اقتصادی خود را نخواهند بود.