در حالی که فرانسه یکی از کم سابقهترین بحرانهای خود را بر اثر خیزش و اعتراض کشاورزان تجربه میکند، بسیاری از رسانههای غربی ترجیح دادهاند به سانسور این موضوع پرداخته و به جای آن، مواضع دولت مکرون در حمایت از رژیم اشغالگر قدس را مورد توجه و تاکید قرار دهند! به راستی در فرانسه چه رخ میدهد؟ اعتراضات شکل گرفته چه ماهیتی دارد و چه آینده و فرجامی را میتوان برای آن متصور بود؟ فراتر از آن، تشدید اعتراضات عمومی در فرانسه در طول سالهای اخیر نشاندهنده چه چیزی است؟
چه اتفاقی در فرانسه رخ میدهد؟
چندین سندیکای کشاورزی قصد دارند بزرگراههای منتهی به پایتخت فرانسه را مسدود کنند تا عدم رضایت خود نسبت به تمهیدات اعلامی دولت برای پایان دادن به این بحران را نشان دهند. همزمان ۱۵ هزار نیروی پلیس و ژاندارمری در اطراف پاریس مستقر شدند. با وجود اعطای برخی امتیازها از سوی دولت، نارضایتی کشاورزان فرانسوی فروکش نکرده است. آنها در ادامه اعتراض خود به سیاستهای دست و پاگیر زیست محیطی و تشریفات اداری زیاد، مصمم هستند که شاهراههای حیاتی پایتخت و برخی دیگر از شهرهای بزرگ فرانسه را مسدود کنند. دولت برای جلوگیری از بروز بحران و ممانعت از ورود تراکتورها و کامیونهای کشاورزان به مرکز پایتخت، ۱۵ هزار نیروی امنیتی را در اطراف پاریس مستقر کرده است.
دو سندیکای بزرگ کشاورزان اعلام کردهاند هشت نقطه را در بزرگراههای اصلی حاشیه پاریس تا اطلاع ثانوی مسدود میکنند. ژرالد دارمن، وزیر کشور فرانسه در پایان یک جلسه مدیریت بحران بینوزارتی در اظهاراتی دروغین مدع شد که از پلیس درخواست شده تا «ملایمت» به خرج دهد. او افزود که امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه خواسته تا اطمینان حاصل شود که «تراکتورها به پاریس و شهرهای بزرگ وارد نشوند تا مشکلات بسیار جدی ایجاد نشود».
مطالبات کشاورزان پابرجاست
گابریل اَتال، نخست وزیر جوان فرانسه اخیرا وعده داده است که برای پاسخ به خشم کشاورزان «به سرعت» اقدام کند. او چند روز پیش برای آرام کردن کشاورزان، با حضور در یک مزرعه کشاورزی، افزایش تدریجی مالیات بر سوخت ماشین آلات کشاورزی را لغو کرد. با اینکه این موضوع یکی از درخواستهای کشاورزان معترض بود، اما به فروکش کردن خشم آنان منجر نشد.
آرنو روسو، رئیس فدراسیون اتحادیههای کشاورزی فرانسه که بزرگترین سندیکای کشاورزی فرانسه است از دولت خواست که «خیلی فراتر برود». او با کنایه به حضور نخست وزیر در زمین کشاورزی به همراه خبرنگاران گفت: «روابط عمومی، دوربینها، کاه بستهبندی شده و اینجور چیزها، مساله ما نیست». او افزود که چیزی که ما به آن نیاز داریم، اتخاذ تصمیماتی است که تغییراتی ایجاد کنند. رئیس این اتحادیه کشاورزان تاکید کرد که تا زمانی که این مطالبات برآورده نشود، بسیج کشاورزان تمام عیار خواهد بود.
اشاره آرنو روسو به این حضور نخست وزیر فرانسه در مزرعهای برای اعلام برنامههایش به منظور آرام کردن خشم کشاورزان است. این اقدام وی، از سوی برخی کشاورزان تبلیغاتی تعبیر شد. در کنار مطالبات صنفی و اعتراض به کاهش دستمزد، یکی از محورهای اعتراض کشاورزان فرانسوی اعمال مقررات زیست محیطی و منع استفاده از برخی محصولات خاص است درحالی که کشورهای همسایه فرانسه مانند ایتالیا هنوز حق استفاده از آنها را دارند.
اعتراضاتی که ادامه دارد بدون شک اعتراضات گسترده اخیر کشاورزان، اولین و آخرین حلقه از اعتراضات صورت گرفته در فرانسه نبوده و نخواهد بود. این اعتراضات، ماهیتی بنیادین و زیربنایی دارد. به عبارت بهتر، در اینجا ما با پدیدهای سطحی و روبنایی مواجه نیستیم. نوع رفتار معترضین، شعارهایی که آنها سر میدهند و خشمی که بر فضای تظاهرات حاکم است، نشان دهنده انفجار جامعه فرانسه و تمایل ذاتی آن مبنی بر گذار از وضعیت موجود جامعه است. نکته مهمتر اینکه فرانسه و آلمان (دو کشوری که اکنون اعتراضات به صورت گسترده در آنها جریان دارد) دو ستون و بازیگر اصلی اروپای واحد محسوب میشوند و حتی برخی دولتهای اروپایی به نوعی متغیری وابسته به برلین و پاریس به شمار میآیند. سوء تفسیر عامدانه تحولات سالها و ماههای اخیر در فرانسه و آلمان به نوعی اعتراض هیجانی یا موقت، مصداق نوعی فرافکنی آشکار و تصویرسازی غلط بوده و قطعا با واقعیات بنیادین و حتی ظاهری جاری در این کشور در تعارض وجود دارد. روایتگری شبکههای پنهان و آشکار قدرت در برلین و پاریس نسبت به تحولات جاری، نمیتواند واقعیت را چندان تغییر دهد! ضمن آنکه افکار عمومی اروپا نیز نشان داده اند تمایل زیادی برای پس زدن روایتگری جریانات رسمی قدرت در غرب (نسبت به تحولات و اعتراضات جاری) دارند.
در سال ۲۰۰۷ میلادی، زمانی که بحران اقتصادی در اروپا به وقوع پیوست، شاهد آغاز اعتراضات در دو کشور یونان و اسپانیا بودیم. در آن زمان، بحران از "سطح هرم" شروع شد و به "راس هرم" یعنی تروییکای اروپایی نرسید. همین مسئله سبب شد تا سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه در صدد مهار و مدیریت اعتراضات اقتصادی در درون اروپا بر آیند. همچنین آنها با ساده سازی صورت مسئله، سعی کردند این اعتراضات را به "اعتراضات معیشتی"تقلیل دهند.
در حال حاضر اعتراضها از "راس هرم" آغاز شده و به سطح هرم در حال گسترش است. همان گونه که میدانیم سیاستمداران فرانسه، اعم از سوسیالست و محافظه کار در طول دهههای گذشته از کشورشان به عنوان مهد دموکراسی یاد کردهاند. بر همین مبنا، فرانسویها همواره در حوزه حقوق بشر در داخل کشورهای دیگر، برای خود حق مداخله قائل شدهاند. بدون شک سرکوب اعتراضات، سانسور آنها و استقرار هزاران و بلکه دهها هزار پلیس در مواجهه با اعتراضات کشاورزان، در تعارض با ادعای پاریس در قبال موضوعاتی مانند حقوق شهروندی و حق اعتراضات عمومی قرار دارد! برخی منابع فرانسوی اذعان کرده اند که پلیس و نهادهای امنیتی این کشور اعتماد به نفس و توانایی خود را در مصاف با تحولات اخیر در این کشور از دست دادهاند. "خشم جامعه فرانسوی" نسبت به نقصانها و آفات نظام سرمایهداری به اندازهای فوران کرده است که مهار آن مرحله به مرحله و سال به سال سختتر میشود. اتحادیه اروپا و منطقه یورو آبستن حوادث بسیار خاص و تازهای در سال ۲۰۲۴ میلادی خواهند بود که قطعا مطلوب امثال مکرون و شولتس نخواهد بود... .