امیرعبداللهیان؛ شهید مقاومت

امیرعبداللهیان دارای ویژگی‌های شخصیتی و حرفه‌ای مهمی بود که سبب شد از وی به عنوان دیپلمات طراز انقلاب اسلامی یاد شود. به لحاظ شخصی، حسین امیرعبداللیهان از جمله وزرای محجوب، مؤمن، ساده‌زیست، سالم و پاکدست بود و تواضع و رفتار مؤدبانه وی نیز زبانزد بود. مهم‌ترین شاخصه امیرعبداللهیان در کنار ویژگی‌های شخصیتی ذکر شده، تخصص وی در حرفه سیاست بود. امیرعبداللهیان هم در مقطع کارشناسی، هم ارشد و هم دکترا در رشته روابط بین‌الملل تحصیل کرد. تحصیل در رشته روابط بین‌الملل سبب شد حسین امیرعبداللهیان شناخت کافی و لازم را از محیط سیاست خارجی داشته باشد.

نگاه به ظرفیت‌های غیرغربی در سیاست خارجی

با این حال، مهم‌ترین شاخصه امیرعبداللیهان در سمت سکان‌دار دستگاه دیپلماسی این بود که سیاست خارجی را معطل گفتگو با غرب نکرد. شهید دکتر امیرعبداللهیان تأمین منافع ایران را صرفاً در مذاکره با غرب نمی‌دید اگرچه از مذاکره با غرب همواره دفاع و تأکید کرد که ایران میز مذاکره را ترک نمی‌کند. وزیر خارجه فقید جمهوری اسلامی ایران تلاش کرد از ظرفیت‌های غیرغربی مثل عضویت ایران در بریکس و شانگ‌های برای خنثی‌سازی راهبرد منزوی‌سازی ایران توسط آمریکا و غرب بهره گیرد. وی از این سازمان‌ها و گروه‌ها برای پیش بردن منافع جمهوری اسلامی ایران و شکست راهبرد منزوی‌سازی و ایران هراسی بهره درستی گرفت.

دوستی صمیمی و صادق برای همتایان مسلمان

علاوه بر این، شهید حسین امیرعبداللهیان با توجه به اشرافی که به محیط منطقه‌ای غرب آسیا داشت در سیاست توسعه همسایگی نقش پررنگی ایفا کرد به نحوی که پس از شهادت وی، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در گفتگو با محمد مخبر، سرپرست قوه مجریه عنوان کرد امیرعبداللهیان دوست صادق و صمیمی وزیر خارجه عربستان بود. حسن نیت، صداقت و نگرش مثبت امیرعبداللهیان به صلح و امنیت در منطقه و توسعه روابط با همسایگان برای مقامات کشور‌های همسایه به امری پذیرفته تبدیل شد؛ لذا می‌توان گفت امیرعبداللهیان موفق شد در دوره تصدی وزارت خارجه واگرایی در روابط ایران با همسایگان را به همگرایی تبدیل کند. از این رو، پس از شهادت امیرعبداللهیان، سامح شکری، وزیر خارجه مصر برای اولین بار به تهران آمد و عنوان کرد روابطی بسیار خوب و صمیمانه با امیرعبداللهیان داشته است.

وزیر مقاومت

حسین امیرعبداللهیان اعتقاد ویژه‌ای نیز به محور مقاومت داشت. «حسین الدیرانی» نویسنده لبنانی می‌گوید امیرعبداللهیان نه تنها وزیر امور خارجه ایران بلکه وزیر محور مقاومت و پرچمدار آن در محافل بین‌المللی و منطقه‌ای بود. این شاخصه به خاطر باور قلبی امیرعبداللهیان به مقاومت و همچنین روابط صمیمانه و دوستانه وی با رهبران مقاومت از جمله سید حسن نصرالله بود. روابط دوستانه وی با رهبران مقاومت فلسطینی نیز نمود عینی داشت. همین ویژگی سبب شد از امیرعبداللهیان به عنوان وزیری یاد شود که در پیوند دیپلماسی و میدان موفق عمل کرد.

پرچمدار حمایت از غزه

پس از جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه و ارتکاب این رژیم به نسل‌کشی در غزه، امیرعبداللهیان حدود ۴ دور سفر منطقه‌ای به منظور رایزنی درباره تحولات غزه انجام داد و در مجامع مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی نیز پرچمدار حمایت از غزه و افشای جنایات رژیم صهیونیستی شد. می‌توان گفت امیرعبداللهیان به همراه همتایان خود در الجزایر و آفریقای جنوبی بیشترین نقش را در افشای جنایت‌های رژیم صهیونیست علیه مردم غزه ایفا کرد.

نقش فراموش‌نشدنی در وعده صادق

نکته پایانی اینکه، نقش‌آفرینی مؤثر حسین امیرعبداللهیان در عملیات وعده صادق نیز فراموش‌نشدنی است. امیرعبداللهیان و وزارتخانه تحت ریاست وی پس از اقدام جنایت‌کارانه رژیم صهیونیستی در حمله به سفارت ایران در دمشق، زمینه لازم را برای متقاعد کردن مقامات و افکار عمومی منطقه‌ای و جهانی مبنی بر اینکه ایران حق دفاع از خود در مقابل تهاجم رژیم صهیونیستی را دارد، فراهم کرد. محور تمرکز دکتر امیرعبداللهیان بر این بود که اقدام ایران حق دفاع مشروع مندرج در ماده ۵۱ منشور ملل متحد است. این کارکرد سبب شد عملیات وعده صادق پیوست رسانه‌ای و دیپلماتیک موفقی نیز داشته باشد.