بیضایی: تفاوت‌های اجاره‌داری حرفه‌ای با اجاره‌داری معمولی چیست

به گزارش بصیرت، اجاره‌داری حرفه‌ای شکلی از اجاره‌داری است که اصولا دولت‌های مختلف برای کاهش بار فشار‌های مرتبط با حوزه مسکن و اجاره بر مستاجران مطرح کرده‌اند، اما با این حال تاکنون در ایران شاهد اجاره‌داری حرفه‌ای نبوده‌ایم. کارشناس و تحلیلگر بازار و صنعت مسکن در گفتگوی پیش رو اجاره‌داری حرفه‌ای را با برجسته کردن ویژگی‌ها و مختصات آن توضیح داده است.

فرهاد بیضایی کارشناس و تحلیلگر بازار مسکن در گفتگو با بصیرت در خصوص برنامه‌های حمایت از مستاجران در دولت چهاردهم ناظر بر انجام و تکرار راه‌هایی که در تمام دنیا در بحث اجاره‌داری حرفه‌ای جواب داده گفت: مساله مسکن استطاعت‌پذیر که در نقطه مقابل مسکن متناسب با نیاز قرار محل بحث است می‌تواند برای وزیر راه و این یک چالش جدی برای خانم صادق وزیر راه و شهرسازی باشد. هر چند براین موضوع تاکید می‌کنم بخش قابل توجهی از برنامه‌های ارائه شده توسط وزیر راه وشهرسازی امیدوار کننده است و برخی سیاست‌های پیشنهاد شده کارشناسان را شگفت‌زده کرده لذا امیدواریم با توجه به شرایط موجود برنامه نسبتا امیدوار کننده‌ای وزیر جدید در مباحث مرتبط با مسکن اجرایی شود.

وی در خصوص ویژگی‌های اجاره‌داری حرفه‌ای گفت: در این موضوع شکی نیست که باید به سمت اجاره‌داری حرفه‌ای حرکت کنیم. اجاره‌داری حرفه‌ای به این معنا نیست که مثلا افرادی وجود داشته باشند یا شخصیت‌های حقوقی که کار آنها مالکیت چندین واحد استیجاری است که واحد‌ها را به افراد مختلف اجاره می‌دهند، بلکه آنچه در حال حاضر باید رخ دهد و به آن سمت باید حرکت کنیم این است که فرآیند‌های اجاره‌داری و واسطه‌گری در حوزه اجاره‌داری را به واسطه‌گری حرفه‌ای با ترتیب ساختار‌هایی که در حوزه واسطه‌گری می‌توانیم انجام دهیم تبدیل کنیم.

فرهاد بیضایی در این‌باره یادآور شد: هرچه زودتر و سریع‌تر باید به سمت حرفه‌ای شدن در بحث اجاره‌داری برویم، چرا که بازار اجاره در این حالت شفاف‌تر می‌شود و قطع به یقین خدماتی که می‌توانند موجر و مستاجر دریافت کنند بهبود می‌یابد.

کارشناس و تحلیلگر بازار مسکن یادآور شد: در کشور‌های توسعه یافته واسطه‌گری حوزه اجاره‌داری یا حوزه خرید و فروش توسط اپراتور‌هایی اتفاق می‌افتد که این اپراتور‌ها شخصیت‌های حقوقی ثبت شده‌ای دارند. در این شکل اجاره‌داری تقریبا آنها نوعی از اجاره‌داری را رواج داده‌اند که اصولا مالک و مستاجر ارتباط مستقیمی با هم ندارند، برعکس آنچه در سامانه خودنویس در ماه‌های اخیر شاهد بودیم که مالک و مستاجر ارتباط مستقیمی با هم داشتند.

وی در ادامه بحث توضیح بیشتری داد و گفت: در این شکل از اجاره‌داری حرفه‌ای، برعکس سامانه خودنویس واسطه‌ها حذف نمی‌شوند بلکه واسطه‌ها به واسطه‌های حرفه‌ای تبدیل می‌شوند به طوری که تمام خدمات و بحث واسطه‌گری و تضامین را واسطه‌ها از سوی مستاجران انجام می‌دهند و واحد را از سوی موجر در اختیار مستاجر قرار می‌دهد.

وی در این باره افزود: هنگامی که قرار داد اجاره یا جابه‌جایی انجام می‌شود این واسطه در اجاره‌داری حرفه‌ای عین ملک را با توجه به قرارداد منعقد شده از مستاجر تحویل گرفته و به موجر تحویل می‌دهد با درصدی از کارمزد که در اختیار اپراتور قرار می‌گیرد.

فرهاد بیضایی افزود: در این شکل از اجاره‌داری حرفه ای، در حقیقت موجر و مستاجر هیچ‌گونه ارتباطی با هم ندارند بنابراین زمینه‌های لازم برای کاهش مشکلات حقوقی باز می‌شود و اپراتور تضامین حقوقی را به طرفین ارائه می‌دهد.

وی افزود: اپراتوری که واحد مسکونی را در اختیار مستاجر قرار می‌دهد یا از مستاجر تحویل می‌گیرد مبالغ اجاره را برای موجر تضمین شده پرداخت می‌کند؛ همه این‌ها تضامینی است که اپراتور می‌دهد و فرآیند اجاره‌داری را به فرآیند حرفه‌ای تبدیل می‌کند، این مدل اجاره‌داری باعث کاهش مشکلات حقوقی می‌شود به طوری که سلامت ملک و خسارت‌ها در قرار داد را پیش‌بینی می‌کند.

فرهاد بیضایی گفت: خدماتی که از طرف موجر در ملک باید به وجود بیاید از طرف اپراتور به صورت حرفه‌ای انجام و دنبال می‌شود. به این شکل که اگر وسیله‌ای از ملک دچار خرابی شد و آسیب دید اپراتور تضمین کننده کار است، بنابراین در این مدل اجاره‌داری حرفه‌ای شاهد شکل متفاوتی از اجاره‌داری خواهیم بود که در دنیا تجربه شده و جواب داده است.

وی افزود: این مدل اجاره‌داری خدمات بهتری را به موجر و مستاجر می‌دهد بنابراین باید وزیر راه و شهرسازی روی اجرا و تحقق این مدل تمرکز کند، چرا که اجرای این روند بحث اجاره‌داری را بهبود می‌دهد و مشکلات حقوقی و مسائل درگیری‌های احتمالی بین موجر و مستاجر را تا حد ممکن کاهش می‌دهد.