به گزارش بصیرت، موضوع تک نرخی شدن ارز به واسطه تبعات چند نرخی بودن ارز از جمله توزیع رانت و فسادی که در طی سالهای اخیر در بخشهای مختلف اقتصادی داشته است همواره از جمله موضوعاتی بوده که بر سر زبانها بوده و کارشناسان درباره آن بحث و بررسی داشته اند. اینکه تبعات ارز چند نرخی برای اقتصاد به طور مشخص تولید کشور چیست موضوع مورد مصاحبه با عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی است که در ادامه بحث میخوانید.
محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی بصیرت در خصوص تک نرخی شدن ارز ناظر بر درنظر گرفتن مصالح عموم مردم جامعه به چند موضوع مهم اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعاتی که در بین عموم جامعه و کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس درباره آن بحث بسیار میشود موضوع رانتی است که در نتیجه ارز چند نرخی برای عده کمی ایجاد شده است به این خاطر بر تک نرخی شدن ارز تاکید میشود.
وی در این موضوع خاطر نشان کرد: حتی اگر از موضوع رانت بگذریم که قطعا خسارتهای بسیاری بر اقتصاد کشور وارد کرده است، چون ارز چند نرخی باعث افزایش نرخ ارز میشود و به تولید آسیب میزند مطلوب نیست.
زنگنه افزود: اگر در این باره تحقیق کنید متوجه میشوید با اینکه برای واردات نهادههای دامی ارز ترجیحی داده میشود، اما در سالهای اخیر این موضوع نه تنها منجر به افزایش دام در کشور نشده، بلکه متاسفانه شاهد کاهش دام در کشور هستیم.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی یادآور شد: مشخص نیست ارزی که برای واردات نهاده با نرخ دولتی گرفته میشود صرف چه میشود. با نگاهی به صفی که برای ارز دولتی در وزارت صمت و کشاورزی وجود دارد متوجه میشوید ارز چند نرخی چه درآمدهای برای عدهای ایجاد کرده بدون اینکه نتیجهای برای اقتصاد کشور داشته باشد.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی گفت: به عنوان مثال تولیدکنندهای که نیازمند دریافت ارز ترجیحی برای خرید ماشینآلات خود نیست و دستکاههای به روزی دارد وقتی ارز با نرخ دولتی توزیع میشود و نرخ ارز دولتی متفاوت از نرخ ارز در بازار آزاد است مشخص است طمع میکند ارز دولتی بگیرد بدون اینکه در آن زمان نیاز مبرمی در گرفتن ارز دولتی داشته باشد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: اساتیدی که مسائل مرتبط با ارز را تحلیل میکنند عمدتا روی کاغذ تحلیل میکنند یعنی در فضای واقعی جامعه نیستند؛ کسانی در فضای واقعی جامعه هستند که روزانه با درخواستکنندگان ارز دولتی سر و کله م میزنند و شاهد صفهای درخواست ارز هستند. در این صفها عمدتا کسانی که واقعا نیازمند دریافت ارز برای واردات مواد اولیه و کالای مورد نیاز تولید خود هستند آخر صف قرار میگیرند.
محسن زنگنه گفت: به عنوان مثال وقتی برای دریافت ارز دولتی در یک بخش مثلا ۴۰۰ نفر صف کشیدهاند تا این تعداد تعیین تکلیف شوند ارز به تولیدکننده و واردکننده واقعی نمیرسد که بتواند محصول و ماده اولیه مورد نیاز را به سرعت وارد کند و آن واحد تولیدی تعطیل نشود.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی گفت: تشکیل صفهای کاذب باعث میشود نیازمند واقعی که برای بخش تولید خواهان دریافت ارز دولتی است نتواند ارز مورد نیاز خود را تامین کند لذا چارهای جز مراجعه به بازار آزاد و خرید ارز با نرخ بالا را ندارد.
وی در این باره توضیح داد: یعنی نیاز و تقاضایی که به صورت معمول میتوانست نفر دوم؛ سوم صف باشد و ارز دریافت کند به دلیل حجم بالای تقاضای کاذب در انتهای صف قرار میگیرد و در نهایت مجبور است ارز مورد نیاز خود را به صورت قاچاقی تامین میکند و این موضوع منجر به بالا رفتن تقاضای ارز در بازار و در نهایت بالا رفتن قیمت ارز میشود.
محسن زنگنه گفت: نکته دوم این است که وقتی ارز ۴۰ هزار تومانی برای واردات پوشاک میدهید برای تولیدکننده ما براساس ارز ۶۰ هزار تومانی تولید به صرفه نیست، لذا واردات لباس خارجی که ارزانتر از داخلی تمام میشود منجر به کنار رفتن تولیدکننده از این چرخه میشود پس حتی اگر کاری به موضوع توزیع رانتی که چند نرخی بودن ارز ندارد نداشته باشیم مساله ضربه به تولید بسیار حائز اهمیت است.