دوگانه غرب!

باور پذیرکردن اخبار دروغ یا همان «فیک نیوزها» نزد افکار عمومی، یک موضوع جدی در علوم ارتباطات و مباحث تخصصی در حوزه رسانه است. همان ترفندی که بنیاد و جهت اصلی شبکه‌های ماهواره‌ای معاند فارسی زبان و صد‌ها کانال و صفحه نظیر آنها را در فضای مجازی شکل داده است و افرادی که به کمبود هوش و سواد رسانه‌ای مبتلا هستند را دچار چالش می‌کند. این رسانه‌ها با استفاده از تکثر اخبار جعلی و دروغ‌پراکنی، تلاش دارند تا خط فکری خود را آمیخته به یک یا چند بند از یک خبر واقعی، درست جلوه دهند و در ذیل آن، افکار و ذهن مخاطبان و جامعه هدف را تا حد ممکن در اختیار بگیرند و آنها را به سمت و سوی دلخواه و مطلوب خودشان هدایت کنند.

معنای رفتاری این رسانه‌ها را خداوند در قرآن کریم به‌طور ویژه که اختصاص به رفتار منافقین و کفار دارد، بیان کرده است. در سوره بقره آیه ۴۲ آمده است؛ «وَلَا تَلۡبِسُواْ ٱلۡحَقَّ بِٱلۡبَٰطِلِ وَتَکۡتُمُواْ ٱلۡحَقَّ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ» (و حقّ را با باطل در نیامیزید، و حق را کتمان نکنید با اینکه خودتان مى‌دانید) این شیوه‌ای است که این رسانه‌ها در پیش گرفته‌اند و همواره با ایجاد و تولید اخبار جعلی و دروغ، تلاش دارند مسیر روشن حق را به سمت تاریکی و شبه‌افکن هدایت کنند.

این شبکه‌ها به‌صورت آشکار و بدون ممانعت کشور‌هایی که در آنجا مستقر هستند، هر سه وجه آیه یاد شده را شامل می‌شوند و تواأمان هم بر باطل، ردای حق می‌پوشانند و هم حق را انکار و کتمان می‌کنند و هم می‌دانند که این دو عمل را از روی عناد و لجاجت و از روی خیانت انجام می‌دهند.

نکته مهم این است که مدیران رسانه‌های غربی درباره منافع خودشان، برخورد‌هایی تند و جدی با انتشار اخبار غیرواقعی دارند. به طور نمونه، حدود دو سال قبل بود که «آسوشیتد پرس» قرارداد «جیمز لاپورتا» خبرنگار تحقیقی خود را که (به نقل از یک منبع اطلاعاتی) مدعی شده بود روسیه به لهستان موشک شلیک کرده اخراج کرد؛ چون ممکن بود این خبر جعلی موجب تشدید جنگ شود. یا نمونه آخر، خبرنگار نشریه آمریکایی «Cody Enterprise» به دلیل انتشار اخبار جعلی به وسیله هوش مصنوعی، از کار خودش تعلیق شد. 

حتی بسیاری مواقع رسانه‌های غربی، خبرنگاران را به دلیل انتشار اخبار درست و واقعی، اما با تأثیرگذاری منفی برکنار می‌کنند. چنانکه در جریان «طوفان الاقصی»، خبرنگارانی که در غرب واقعیت‌ها را درباره حوادث مربوط به فلسطین و رژیم صهیونیستی منتشر می‌کردند، با برخورد قهرآمیز مدیران‌شان مواجه می‌شدند.

اما چگونه است که حجم سنگین خبر‌های خشونت‌ساز شبکه‌های فارسی‌زبان لندن‌نشین و واشنگتن‌نشین به وسیله هوش سیاه، به‌ویژه در دهه اخیر مورد توجه مسئولان این شبکه‌ها (باوجود اثبات موضوع دروغ افکنی و خشونت‌پراکنی و باوجود قوانین باز دارنده رسانه خودشان) قرار نمی‌گیرد؟ 
این نحوه برخورد دوگانه با فیک نیوز‌ها در کشور‌هایی مانند انگلستان و آمریکا که بستر این شبکه‌ها در آنجا قرار دارد اصل اصالت رفتار حرفه‌ای رسانه‌ای را با چالش روبه‌رو کرده و خود نیز دچار تناقض‌گویی‌های مکرر شده‌اند.