چهارم شعبان، روز شکفتن گل معطر ابوالفضل(س) و روز جانباز بر جانبازان پر افتخار مبارک باد
اکنون ۴۶ سال از دوران سیاه پهلوی گذشته و نسل جدید که آن زمان را ندیدهاند، تصور درستی از اوضاع پیش از انقلاب ندارند؛ از این رو در گفتوگو با «خسرو معتضد» مورخ و روزنامهنگار تحولی که در سایه انقلاب اسلامی در ایران رخ داده است را بررسی کردیم، که در ادامه ماحصل آن را میخوانید!
ایران پسا انقلاب اسلامی چه تفاوتی با ایران دوران دیکتاتوری پهلوی دارد؟
در طول ۴۶ سال گذشته، کارهای بزرگی انجام شده است. برای نمونه، جنوب تهران که در گذشته وضعیت بسیار نامناسبی داشت، امروز به منطقهای مدرن تبدیل شده است. شهرکهای هنری، دانشگاه شریعتی و فرهنگسرای بهمن نمونههایی از این پیشرفتها هستند. همچنین، پروژههای عمرانی بزرگی در سراسر کشور اجرا شده است؛ از تونلسازی در مسیر اردبیل و گیلان گرفته تا گسترش شبکه راهآهن که تقریباً به سراسر کشور رسیده است. مازندران یکی از نمونههای بارز این پیشرفتهاست. من هر سال دو بار به مازندران سفر میکنم و هر بار شاهد تغییرات چشمگیری در این منطقه هستم. شهرها به هم پیوستهاند و توسعه زیرساختها آن را به منطقهای زیبا و شبیه به سوئیس تبدیل کرده است. مردم سرمایههای خود را وارد عرصه کردهاند و در حال ساختوساز هستند. از مهمترین دستاوردهای انقلاب، گسترش آموزش عالی است. در گذشته، دانشجویان ایرانی برای تحصیل به اروپا میرفتند و بسیاری از آنها تحت تأثیر ایدئولوژیهای کمونیستی یا فاشیستی قرار میگرفتند؛ اما امروز، دانشگاههای متعددی در سراسر کشور وجود دارند که فرصت تحصیل را برای همه فراهم کردهاند. دانشگاه آزاد اسلامی یکی از بزرگترین دستاوردهای انقلاب است که توانسته در نقاط گوناگون کشور، حتی شهرهای کوچک، شعبه ایجاد کند. در حوزه زیرساختها نیز پیشرفتهای چشمگیری داشتهایم. این پیشرفتها زندگی مردم را بهبود بخشیدهاند و سطح رفاه عمومی را افزایش دادهاند.
تغییرات اجتماعی پس از انقلاب اسلامی را چگونه ارزیابی میکنید؟
یکی از بزرگترین دستاوردهای انقلاب، ایجاد فرصتهای برابر برای طبقات پایین جامعه است. انقلاب اسلامی توانست فاصله طبقاتی را کاهش داده و به مردم عادی فرصت دهد تا در عرصههای گونا گون پیشرفت کنند. برای نمونه، در گذشته، بسیاری از مناطق کشور از امکانات آموزشی و بهداشتی محروم بودند؛ اما امروز، دانشگاهها و مراکز بهداشتی در نقاط گوناگون کشور گسترش یافتهاند. این تغییرات، تأثیرات مثبتی بر زندگی مردم داشتهاند و سطح رفاه عمومی را افزایش دادهاند.
یکی از موضوعات دیگر که دوران پسا انقلاب اسلامی مورد توجه است تفاوت انتخابات پیش و پس از انقلاب مردم ایران در سال ۱۳۵۷ است، دیدگاه شما در این زمینه چگونه است؟
انتخابات در زمان شاه، بیشتر جنبه فرمایشی داشت. افراد از پیش تعیین میشدند و مردم نقشی در انتخاب نمایندگان نداشتند؛ اما امروز مردمسالاری دینی در کشور حاکم است و همه مردم میتوانند در تعیین سرنوشت خود مشارکت کنند. با این حال، من از عملکرد برخی نمایندگان مجلس ناراضی هستم. وظیفه اصلی نمایندگان، دفاع از حقوق مردم است. این در حالی است که برخی از آنها به جای رسیدگی به مشکلات مردم، به مسائل حاشیهای توجه دارند.
آینده ایران را چگونه میبینید؟
من به آینده ایران امیدوارم. کشور ما ظرفیتهای فراوانی دارد؛ از منابع طبیعی گرفته تا نیروی انسانی متخصص. اگر برخی مشکلات مدیریتی برطرف شوند، ایران میتواند به یکی از پیشرفتهترین کشورهای جهان تبدیل شود. انقلاب اسلامی، تحولی بنیادین در تاریخ ایران بود و با وجود همه مشکلات، دستاوردهای بزرگی داشته است. امیدوارم که با تلاش همه مردم و مسئولان، آیندهای روشنتر برای کشور رقم بخورد.