اکنون زمان آشکارسازی ابعاد فاجعه بار این توافق فرا رسیده است. در این معادله "فن در لاین"که برخی تحلیلگران از آن به عنوان مهره اصلی بازی واشنگتن در اتحادیه اروپا یاد می کنند، امتیازاتی به کاخ سفید داده که آورده ای جز "تراز منفی تجاری"برای اروپاییان نخواهد داشت!
اروپاییان در شوک ناشی از توافق تعرفه ای با کاخ سفید به سر می برند! صورت مسئله گویاست: مقامات اروپایی در راستای جلوگیری از روند تصاعدی وضع تعرفه های گمرکی از سوی واشنگتن پای یک توافق بسیار بد را با دولت ترامپ امضا کرده اند. در این توافق نه تنها خبری از وضع تعرفه های صفردرصدی بر کالاهای اروپایی نیست، بلکه دامنه گسترده تری از کالاهای اروپایی مشمول تعرفه های گمرکی آمریکا میشوند! تنها مزیت ظاهری این توافق در میزان اعمال تعرفه هاست: جایی که آمریکا میزان چنین تعرفههایی را از 20 تا 30 درصد به 15 درصد کاهش داده است! نکته حائز اهمیت اینکه اروپا با پذیرش این توافق به این تعرفه ها در بلندمدت رسمیت داده و حتی اگر ترامپ کاخ سفید را ترک کند کماکان قاره سبز در تب و تاب ناشی از بحران تعرفه ها به سر خواهد برد!
توافقی که اصلاً قابل دفاع نیست
اگرچه «اورزولا فن در لاین » رییس کمیسیون اتحادیه اروپا اصرار دارد که به بهترین توافق ممکن با آمریکا بر سر تعرفه ها رسیده، اما رهبران دو اقتصاد بزرگ اروپایی در واکنش به توافق تجاری بروکسل و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، همنوایی تراژیکی را سردادهاند. فردریش مرتز، صدراعظم آلمان، گفت که این توافق «به صورت اساسی» امور مالی کشورش را «تخریب» خواهد کرد. فرانسوا بایرو، نخستوزیر فرانسه هم گفته که توافق چیزی همچون «تسلیم شدن» است. این اظهارات در حالی صورت می گیرد که طی چند روز اخیر مقامات آلمانی و فرانسوی ترجیح داده بودند در این خصوص سکوت کنند. اما اکنون زمان آشکارسازی ابعاد فاجعه بار این توافق فرا رسیده است. در این معادله "فن در لاین"که برخی تحلیلگران از آن به عنوان مهره اصلی بازی واشنگتن در اتحادیه اروپا یاد می کنند، امتیازاتی به کاخ سفید داده که آورده ای جز "تراز منفی تجاری"برای اروپاییان نخواهد داشت! اروپاییان تصور می کردند پس از همراهی مطلق با سیاستهای اقتصادی-نظامی دولت ترامپ در بطن پیمان ناتو ( پیمانی جمعی که 28 کشور اروپایی عضو آن هستند ) شاهد انعطاف پذیری خارق العاده آمریکا در مذاکرات تعرفه ای خواهند بود، اما آنچه هم اکنون حاصل شده بدترین سناریوی ممکن است!
خودکشی به جای مرگ!
در بقیه کشورهای عضو اتحادیه هم استقبال چندانی از توافق نشد، اما بعضی از آنها توجیه کرده اند که این توافق یک طرفه، با همهی بدی که دارد از جنگ اقتصادی تمام عیار بهتر است. بنا به این توافق، بیشتر صادرات اتحادیه اروپا به آمریکا شامل پانزده درصد تعرفه میشود. ترامپ پیشتر خواستار تعرفهای سی درصدی برای اتحادیه اروپا شده بود. در قبال کاهش تعرفهها، اتحادیه اروپا متعهد شده که از آمریکا انرژی تهیه کند و بعضی از مالیاتها بر واردات کالاهای آمریکایی را بردارد. به عبارت بهتر در اینجا دیگر تعرفه های صفردرصدی معنایی ندارد! به نظر می رسد اروپاییان از ترس مرگ به تب نیز راضی نشده اند: آنها عملاً خودکشی اقتصادی کرده اند تا مبادا با فعالسازی ظرفیتهای اقتصادی و تجاری مشترک خود اقدامی در مواجهه با این نبرد تعرفه ای صورت دهند!
توافق فاجعه بار در زمین گلف
رئیس کمیسیون اروپا و رئیس جمهوری آمریکا در باشگاه گلف ترامپ در اسکاتلند با هم دیدار کرده، به توافق رسیدند. پس از آن دیدار، فن درلاین در مواضعی مضحکانه این توافق را «عظیم» توصیف کرد و ترامپ نیز (طبیعتاً) مدعی شد که این توافق باعث نزدیکی بیشتر آمریکا و اتحادیه اروپا خواهد شد! استقبال رئیس جمهور آمریکا از توافقی که دارای سود یکطرفه برای واشنگتن و ضرر متقابل برای اروپاست چندان جای تعجب ندارد! با این حال مقامات اروپایی شاهد شکل گیری منظومه ای هستند که تعهدات اقتصادی آنها را در میان مدت و درازمدت نسبت به آن سوی آتلانتیک افزایش می دهد.
تصویب ذلیلانه یک توافق
نکته مهم تر به روند تصویب نهایی این توافق باز می گردد. این توافق حالا باید به تصویب ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا برسد. هر کدام از این کشورها منافع مختلفی دارند و وابستگی اقتصادشان به صادرات به آمریکا هم با دیگری فرق دارد. هرچند هیچکدام از این کشورها به نظر نمیرسد که بخواهند جلوی تصویب این توافق را بگیرند، اما کسی هم برای تصویب این توافق ننگین جشن نگرفته است. فردریش مرتز صدراعظم آلمان هشدار داده که اقتصاد آمریکا و کشورهای اروپایی بر اثر این توافق آسیب خواهد دید، اما در عین حال گفته که تیم مذاکرهکنندهی اتحادیه نمیتوانستند دستاورد بیشتری در قبال رئیس جمهوری داشته باشند که میخواهد با شرکای تجاری عمدهی خود توازنی دوباره خلق کند. بایرو نخست وزیر فرانسه، از این هم ناامیدتر بود، او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «مردمی آزاد که بر اساس ارزشهای مشترکشان اتحادی تشکیل میدهند تا از منافع مشترکشان دفاع کنند، اگر تن به تسلیم دهند آن روز برایشان، روزی تیره است.»
نخستوزیر مجارستان، «ویکتور اوربان»، که از همپیمانان نزدیک آقای ترامپ است گفت که رئیسجمهوری آمریکا فن در لاین ( رئیس کمیسیون اروپا) را یک لقمهی چپ کرده است. پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا نیز گفته است که «بدون هیچ اشتیاقی» از این توافق حمایت میکند.
اروپا قدرت دفاع از منافع خود را ندارد
در هفتههای اخیر که مذاکرات دو طرف داشت به نتیجه میرسید، بعضی از رهبران اروپایی میخواستند از «قانون ضد اجبار اقتصادی» برای فشار بر ترامپ استفاده کنند. آنها میخواستند با این روش دسترسی شرکتهای آمریکایی به بازارهای اروپا را محدود کنند. اما با نزدیک شدن زمان اعمال تعرفهی سی درصدی، اتحادیه اروپا از طرف اعضایش با آمریکا به توافق رسید. توافقی که ضررش کمتر از آن چیزی است که اول کار ترامپ پیشنهاد کرده بود، اما در ماهیت ضررساز بودن آن کمترین شک و شبهه ای وجود ندارد. اروپا بازی را به بدترین نحو ممکن باخته است! حتی این توافق را نمی توان کنترل کننده خسارت تلقی کرد زیرا در بطن آن پذیرش اصل پرداخت خسارت از سوی اروپا تضمین شده است! کلیات توافق تصویب شده و قرار است که جزییات آن بعداً در گفتوگوهای فنی قطعی شود. منتقدان داخلی این توافق در آمریکا نیز میگویند که قبلا و بدون تعرفه، صنایع مختلف از جمله هوانوردی و داروسازی در دو طرف شکوفا شده بودند. به گفته آنها این توافق چند «سیاست بد » را پابرجا نگه میدارد. از جمله «سیاستهای دیجیتال تبعیضآمیز» و «بازپرداختهای ناعادلانه در صنعت داروسازی».