همه باید سرباز امام شویم!

غور و بررسی عمیق و دقیق در احوالات شخصی شهید صدر پرده از این واقعیت کنار می‌زند که شهید صدر برای اسلام و انقلاب اسلامی از خود عبور کرده بود و این اوج جامعه‌پذیری و تربیت شدن در مکتب دین است. بزرگی ضمن نقل خاطره‌ای از خودگذشتگی شهید صدر در امر مرجعیت که قله اهتمام و تلاش یک طالب علوم دینی در حوزه‌های علمیه پس از سپری کردن نقد عمر است، بیان می‌کند: «موقعی که ایشان کتاب «الفتاوی الواضحه» را به‌عنوان رساله عملیه منتشر کرد، به شاگردان اصلی‌شان که مروج مرجعیت ایشان بودند، می‌گوید به‌شرطی من این مرجعیت را قبول می‌کنم که اگر در میانه کار کسی پیدا شد که از من برای پیروزی اسلام اولی‌تر باشد، همه ما باید او را تبلیغ کنیم. بعد سرش را پایین برد و با تأمل بالا آورد و فرمود مانند مرجعیت آیت‌الله خمینی که اگر اسلام با مرجعیت ایشان پیروز شد، همه ما باید سرباز امام شویم... بعد از انقلاب هم آن جمله معروف شهید صدر است که می‌گوید: «ذوبوا فی‌الامام‌الخمینی، کما ذاب هو فی‌الاسلام»؛ ذوب شوید در امام خمینی همان‌طور که امام در اهداف اسلام ذوب شد. (۱)

به هر دلیل بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب، نامه‌های بسیاری در پشتیبانی از انقلاب، خطاب به ملت ایران داد. بعد از اینکه ایشان تصمیم گرفت در عراق تا پای شهادت بماند، دستور داد که آیت‌الله سیدمحمود شاهرودی که از شاگردان برجسته‌اش بود، از عراق مهاجرت کند و به ایران بیاید. به ایشان هم نامه‌ای خطاب به امام خمینی (ره) داد و ایشان را رابط خود و نهضت امام خمینی (ره) قرار داد تا آیت‌الله شاهرودی ادامه‌دهنده مکتب فکری شهید صدر باشد. حقیقتاً هم آیت‌الله شاهرودی در کنار امام و رهبری و در تعمیق اندیشه‌های فقهی حکومتی شهید صدر سنگ تمام گذاشت. البته جامعیت شخصیت شهید صدر در کنار توانمندی و سعه علمی باعث شد که ایشان به یکی یا دو تا از شاخه‌های علمی و دینی بسنده نکند. تأملات عمیقی در اقتصاد دارد که همچنان می‌توان گفت از آثار انگشت‌شمار علمی با رویکرد اسلامی است. اندیشه اقتصاد اسلامی که شهید صدر در کتاب «اقتصادنا»‌ی خود آورده است، بر پایه چرخه تولید، بازتولید، توزیع، بازتوزیع و با محوریت بهره‌مندی از منابع اولیه ثروت و اقتصاد مردمی است. امروز رد این اقتصاد را در اندیشه رهبر فرزانه انقلاب موسوم به «اقتصاد مقاومتی» می‌توان دید. شهید صدر به‌خوبی از عهده تبیین مکتب اقتصادی اسلام برآمده است و اصول قانون اساسی، اصل ۴۳، ۴۴، ۴۵ و آن شاخصه‌های اقتصاد اسلامی به‌ویژه سیاست‌های اصل ۴۴ که به‌وسیله رهبری ابلاغ شد، اینها کاملاً با اندیشه‌های اقتصادی شهید صدر انطباق دارد. مبتنی بر مطالب اقتصادنای شهید صدر می‌توان رونق و جهشی به امر مهم تولید داد. مبانی نظری این نظریه کاملاً مشخص است، منتها در سیاست‌گذاری و خط‌مشی‌گذاری و در قوانین و مقررات و چرخه تولید و بازتولید و توزیع و بازتوزیع باید به شکل عملیاتی برای آن یک قرارگاه اقتصادی فعالی تشکیل داد و ظرفیت‌های ملی و مردمی و نخبگان اجتماعی در کنار ظرفیت‌های دولت اسلامی باید برای یک نهضت تولیدی بسیج شود.

 منابع:
۱‌ـ گفت‌و‌گو با عضو مجلس خبرگان رهبری حجت‌الاسلام والمسلمین عباس کعبی، «شهید صدر؛ نابغه مبارز»