خطر انسان‌هایی که شاخ دارند، اما عقل ندارند!

در تقویم تاریخی انقلاب اسلامی مورخ ۱۵ آبان‌ماه ۱۳۶۲، جمعی از مسئولان و دست‌اندرکاران بنیاد شهید به همراه خانواده شهدای حمله موشکی شهر‌های نهاوند، مسجدسلیمان، اندیمشک، بهبهان و اعضای واحد‌های گوناگون سپاه با امام خمینی (ره) ملاقات داشتند. حضرت امام راحل جمله‌ای از شهید مدرس نقل می‌کنند: «ابن سینا گفته است که من از گاو می‌ترسم برای اینکه شاخ دارد و عقل ندارد.» حضرت امام (ره) درباره این جمله چند نکته آموزنده را یادآور می‌شوند که از جهاتی برای امروز هم درس است.

۱ـ منظور از کلمه «شاخ» عنصر دخیل در قدرت است. به عبارتی، به هر عنصر متشکله قدرت می‌توان اطلاق کرد؛ یعنی هرچه به منزله ابزار قدرت تلقی شود، از قبیل وسایل نظامی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و... به دلیل اینکه اهل تهذیب نفس نیستند و هوای نفس بر آنها غلبه دارد، نمی‌توانند از ابزار قدرت با عقلانیت استفاده کنند. 

۲ـ امام راحل در همین سخنان مصادیق آن را در جهان معاصر و جامعه خودمان ذکر می‌کنند و می‌فرمایند: «نکته‌ای هست که هم برای عزیزان سپاه و هم برای سایر قوای مسلح ما و هم برای همه‌کس مفید است و وضع دنیا را هم با این نکته می‌شود سنجید، این است که قدرت اگر به دست اشخاص غیر مهذب برسد، خطر دارد. قدرت خودش یک کمال است. خدای تبارک و تعالی قادر است، لکن چنانچه قدرت به دست اشخاص فاسد برسد همین کمال را به فساد می‌کشاند. دنیای امروز گرفتار این است که قدرت در دست اشخاصی است که از انسانیت بهره ندارند.»

۳ـ امروزه بسیاری از گرفتاری‌های بشریت در جهان معاصر از اینجا ناشی می‌شود که از عقل استفاده نمی‌کنند و مصادیق فراوانی را می‌شود برای آن ذکر کرد. از زمانی که استعمارگران جهان را برای خودشان به گونه‌ای تعریف و به کشور‌های مرکز و کشور‌های پیرامون تقسیم کردند و سلطه‌گری خودشان را به جهان القا کردند.

۴ـ بر عکس آن، اگر قدرت و ابزار‌های آن در دست انسان سالم، مهذب، با تقوا و متعهد باشد، صلح، امنیت، خدمت به مردم و انسانیت تحقق پیدا می‌کند. حضرت امام راحل در همین بیانات‌شان تصریح کردند و فرمودند: «قدرت اگر در دست انسان کامل باشد، کمال برای ملت‌ها ایجاد می‌کند و اگر قدرت در دست انبیاء باشد باعث می‌شود که سلامت در جهان تحقق پیدا کند، کمال در جهان تحقق پیدا بکند و چنانچه در دست زورمندان باشد که عاقل نیستند و مهذب نیستند، مصیبت به بار می‌آورد.»

۵ـ نکته دیگری هم امام (ره) در ادامه فرمایشات‌شان یادآور می‌شوند: «انگیزه در عمل است.» ایشان می‌فرمایند: «آن چیزی که میزان عمل است انگیزه عمل است، معنای عمل است» و در ادامه توصیه و تأکید دارند که: «همه انسان‌ها باید توجه به این معنا داشته باشند که قدرت را به جای خودش اعمال کنند. انبیاء قدرت‌شان را به محل خودش انجام می‌دادند، حضرت موسی عصایش را می‌برد با فرعون مقابله می‌کرد، با دیگران با محبت بود، پیامبر اکرم (ص) قدرت خودشان را برای سرکوبی اشخاصی که از جهات آدمیت خارج شده‌اند، از مرز انسانیت خارج شده‌اند و مردم را دارند به تباهی می‌کشند اعمال می‌کرد.»