راهی که ایران را می‌سازد...

فرمایش تازه رهبر انقلاب درباره ضرورت پرهیز همگانی از اسراف - در آب، نان، گاز، بنزین و همه ارزاق عمومی - تأکید چندباره‌ای است بر یکی از بنیادی‌ترین الزامات پیشرفت کشور: مدیریت درست منابع و پرهیز از اسراف. پیش از این نیز رهبر انقلاب در پیام‌های نوروزی ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۷ به صورت مداوم و با تاکید و صراحت، توصیه به پرهیز از اسراف و صرفه‌جویی نمودند. در سال ۱۳۸۸ نیز ایشان شعار سال را "... اصلاح الگوی مصرف" نام نهادند. تاکید بر این راهبرد، به این جهت است که مهمترین چالش اقتصاد ایران، نه کمبود منابع، بلکه اتلاف و استفاده غیربهینه از داشته‌های موجود است. در شرایطی که امکان ایجاد درآمد یا جذب گسترده سرمایه خارجی وجود ندارد، باید زیست مردم و دولت (بخصوص شرکت‌ها و موسسات دولتی و نفتی) اصلاح شود و از داشته‌های موجود بیشترین بازده گرفته شود.

موضوع پرهیز از اسراف، محدود به مسائل مادی و تئوری نیست و در صورت تحقق، رضایت خداوند را نیز به همراه دارد و باعث نزول برکات آسمان و زمین می‌شود.

در آن سو تجربه سال‌های گذشته نشان داده، مشکل اصلی خودِ تحریم نیست، بلکه نحوه مواجهه ما با آن است. از این منظر، مسیر درست، کم‌اثر کردن تحریم و قرار دادن مذاکره در جایگاه طبیعی خود، یعنی پس از تقویت توان داخلی است. در قلب این مسیر، رشد تولید و افزایش بهره‌وری قرار دارد و نقطه شروع آن چیزی است که رهبر انقلاب بر آن تأکید کردند: پرهیز از اسراف و استفاده درست از منابع.

در کشور‌های در حال‌توسعه، حدود یک‌سوم رشد اقتصادی از محل بهره‌وری و صرفه‌جویی تأمین می‌شود، اما در ایران طبق گزارش‌های رسمی، رشد بهره‌وری نزدیک صفر بوده است. وضعیت ما نه در بهره‌وری که در پرهیز از اسراف نیز در همه ابعاد آن، بسیار نامطلوب است. این یعنی بخش بزرگی از ظرفیت کشور بلااستفاده مانده و بخشی که حائز ارزش افزوده گردیده، حیف و میل می‌شود.

برآورد‌های کارشناسی نشان می‌دهد با فقط ۱۰ درصد کاهش هزینه‌های غیرضرور می‌تواند بخش قابل‌توجهی از کسری بودجه را جبران کرد. اقدامی که نه نیازمند توافق خارجی است، نه نیازمند رفع تحریم. تنها نیازمند نظارت، اراده مدیریتی و اصلاح ساختار‌های دولت و زیست مردم است.