ماه مبارک «رمضان»، یکی از مهم‌ترین و بابرکت‌ترین ماه‌ها در اسلام است که با نزول قرآن و فراهم آوردن فرصت‌های بسیار برای بندگی و تقرب به خداوند، جایگاه ویژه‌ای در روح، جسم و عمل مسلمانان دارد. این ماه «شهرالله» است و تنها ماهی است که نامش در قرآن کریم به منزله ماهی برای هدایت مردم و جداکننده حق و باطل، رحمت و برکت نازل شده است. نام «رمضان» نیز معانی عمیقی دارد. واژه «رمضان» از ریشه «رمضاء» گرفته شده که به‌معنای شدت حرارت است. در زمان نام‌گذاری این ماه، این ماه معمولاً در فصل گرما قرار داشت؛ بنابراین به این نام مشهور شد؛ اما معنای این نام فراتر از شدت گرماست. در روایتی از پیامبر (ص) آمده است: «إنَّما سُمِّیَ الرَّمَضانُ لأِنَّهُ یُرمِضُ الذُّنُوبَ»؛ یعنی رمضان نامیده شده است؛ زیرا گناهان را می‌سوزاند. این معنا با اهداف خداوند برای روزه‌داری، هماهنگ است و نشان می‌دهد که در این ماه، دل‌های روزه‌داران از عبادت عاشقانه خداوند، حرارت تفکر در امر آخرت و موعظه گرم می‌شود. ماه رمضان همچنین ماه امتحان الهی شناخته می‌شود. روزه‌داران در این ماه با تحمل گرسنگی و تشنگی، خود را در برابر امتحان قرار می‌دهند و از این طریق به حقایق زندگی و هستی پی می‌برند. این ماه فرصتی است برای تجدید ایمان، توبه و نزدیک شدن به خداوند. ماه رمضان نه تنها به‌دلیل نزول قرآن، بلکه به‌دلیل ارزش‌های معنوی و اخلاقی که در آن وجود دارد، اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. این ماه فرصتی برای کسب ملکه تقوا، پرهیز از گناهان و نزدیک شدن به خداوند است. در این ماه، مؤمنان به‌عنوان مهمانان خدا دعوت شده‌اند و باید از این فرصت برای تقویت ایمان و کسب مقامات معنوی استفاده کنند. با توجه به همه این دلایل، ماه مبارک رمضان یکی از مقدس‌ترین و با برکت‌ترین ماه‌های سال شناخته می‌شود و هر کسی که در این ماه با صدق و خلوص اعمال دینی را انجام دهد، می‌تواند از برکات فراوان آن بهره‌مند شود. این ماه فرصتی است برای تجدید ایمان، توبه و نزدیک شدن به خداوند و انسان‌ها باید از این فرصت گرانبها بهره‌مند شوند.
روزی رسول اکرم (ص) خطبه‌ای در هفته آخر ماه شعبان داشتند درباره موقعیت عظیم ماه مبارک رمضان و.... در پایان این خطبه امیرالمؤمنین علی (ع) از جا برخاست و عرض کرد: «یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ»؛ای رسول خدا! چه عملی در این ماه افضل اعمال است؟ پیامبر اسلام (ص) فرمودند: «الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ»؛ پرهیز از گناهان [افضل اعمال این ماه است]. آری، ماه مبارک رمضان یک درس عملی و تمرین روحی می‌شود برای انسان و می‌تواند او را تا ماه رمضان سال آینده پاک و مطهر از آلودگی‌های اخلاقی و عملی نگه دارد. به‌دست آوردن ملکه تقوا مقصود اصلی از ایجاب صیام بوده است! یکی از دلایل عمده عظمت ماه رمضان، نزول قرآن در این ماه است که به تربیت انسان‌ها و رشد ایمان‌شان کمک می‌کند. ماه رمضان در واقع ماه عاشقان خداست که به‌دنبال ایجاد ملکه تقوا برای بندگی و پاکیزگی بیشتر و بهشتی شدن در دنیا و آخرت هستند.