جوانی و شیوه پیغمبری

این تک بیت برای همه ما آشناست که می‌گوید: «در جوانی پاک بودن شیوه پیغمبریست؛ ورنه هر گبری به پیری می‌شود پرهیزکار»؛ دلیل اینکه پاک بودن در جوان اینقدر مهم به نظر می‌رسد چیست؟ در حقیقت جوانی، دوره‌ای طلایی و سرنوشت‌ساز در زندگی هر فرد است. این مرحله، زمانی است که شخصیت فرد شکل می‌گیرد و مسیر آینده او مشخص می‌شود. در این دوران، مفاهیمی مانند کرامت و عزت نفس، نقش بسیار مهمی در تصمیم‌گیری‌ها، رفتار‌ها و تعاملات اجتماعی دارند. عزت نفس به‌معنای داشتن ارزش و احترام به خود است و کرامت، نوعی بزرگواری درونی است که فرد را از رفتار‌های ناپسند و تحقیرآمیز دور نگه می‌دارد. این ویژگی، تأثیر مستقیمی بر موفقیت‌های فردی، اجتماعی و حرفه‌ای دارند و می‌توانند کیفیت زندگی را افزایش دهند. در واقع زندگی با کیفیت نیاز به عناصری دارد که از دوره جوانی باید آن‌را به‌دست بیاوریم. جوان روی عزت نفس خود حساس است و با همین عزت نفس می‌خواهد در مسیر زندگی خود پیش رود. ناپاکی بزرگ‌ترین ضربه را به عزت نفس انسان می‌زند. عزت نفس به این معناست که فرد خود را شایسته احترام بداند و برای ارزش‌های خود ایستادگی کند. افراد دارای عزت نفس بالا، به خود و توانایی‌های‌شان ایمان دارند، در حالی‌که افراد با عزت نفس پایین، معمولاً دچار شک و تردید نسبت به ارزش‌های خود می‌شوند. عزت نفس بر تصمیم‌گیری‌ها، روابط اجتماعی، سلامت روانی و حتی موفقیت شغلی اثر می‌گذارد. جوانی که عزت نفس دارد، به راحتی تحت تأثیر فشار‌های اجتماعی قرار نمی‌گیرد و تصمیم‌های درستی اتخاذ می‌کند. او به‌جای تلاش برای جلب تأیید دیگران، مسیر خود را بر اساس اهداف و ارزش‌های شخصی تعیین می‌کند. عزت نفس بالا باعث می‌شود فرد در تعاملات اجتماعی موفق‌تر باشد. کسی که خود را ارزشمند می‌داند، احترام دیگران را نیز جلب می‌کند.

در کنار عزت نفس ما نیاز به کرامت و شخصیت داریم. گرچه در محاورات روزمان می‌گوییم موی سپید احترام لازم دارد، اما یک جوان به شدت نیازمند احترام، ارزشمندی و کرامت است تا بتواند اهداف خود را محقق کند و شخصیت خود را قوی نگاه دارد. کرامت نیز مفهومی گسترده‌تر از عزت نفس است و به‌معنای شرافت و بزرگواری ذاتی هر انسان تلقی می‌شود. جوانانی که کرامت خود را حفظ می‌کنند، از رفتار‌های ناپسند، وابستگی‌های ناسالم و تصمیم‌های غلط دوری می‌کنند. کرامت انسانی فرد را از ورود به روابط زیان‌آور، انجام کار‌های غیر اخلاقی و افتادن در دام وسوسه‌ها حفظ می‌کند. جوانانی که به کرامت خود پایبندند، همواره در تلاشند تا شخصیت و جایگاه خود را در جامعه ارتقا دهند. از دیدگاه دینی، پاک بودن باعث قرب الهی و برکت در زندگی می‌شود. از طرفی جوان دوست دارد که خدا او را دوست داشته باشد. خداوند در قرآن می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ» (بقره/۲۲۲) یعنی خداوند کسانی را که توبه می‌کنند و پاکیزه‌اند، دوست دارد. یکی از فواید پاک بودن در جوان الگو شدن برای دیگران است. حضرت علی‌اکبر (ع) به واسطه همین پاکی در حد عصمت الگوی تمام بشریت است.