نشریه اخبار و تحلیل‌ها دوشنبه 30 فروردین 1395 شماره 4327

پایگاه بصیرت

▼ حرف روز 
رقابت بر سر ریاست مجلس آینده
با نزدیک شدن به خرداد ماه، مجلس نهم به روزهای پایانی خود می‌رسد و شاهد آغاز به کار مجلس دهم خواهیم بود. انتخابات اردیبهشت ماه نیز تکلیف کرسی‌های باقی‌مانده مجلس را مشخص خواهد کرد تا ۲۹۰ نماینده مجلس آینده مدیریت قوه مقننه را به مدت چهار سال برعهده بگیرند. در این بین انتخاب هیئت‌رئیسه و ریاست مجلس آینده، یکی از مهم‌ترین مباحثی است که در میان احزاب و گروه‌های سیاسی و نمایندگان راه‌یافته به مجلس در حال بررسی و ارزیابی است؛ چراکه این جایگاه می‌تواند تا حدودی جهت‌گیری مجلس را معین کند.
در میان گزینه‌های مطرح برای تصدی کرسی ریاست مجلس، نام دو تن از چهره‌های سیاسی، آقایان علی لاریجانی و محمدرضا عارف بیش از دیگر نمایندگان منتخب به گوش می‌رسد. هر چند ممکن است اصولگرایان گزینه سومی را نیز برای رقابت انتخاب ریاست مجلس مطرح کنند؛ اما به نظر می‌رسد لاریجانی جایگاه مناسب‌تری نسبت به دیگران برای تکیه زدن بر کرسی ریاست داشته باشد و رأی اصولگرایان را در سبد خود جمع کند. به احتمال زیاد رأی بخشی از مستقلین و معتدلینِ راه‌یافته به مجلس نیز به نام وی ثبت خواهد شد. این شرایط سبب شده است تا از وی به منزله مهم‌ترین گزینه ریاست مجلس آینده نام برده شود.
رقیب جدی وی در این میدان محمدرضا عارف، سرلیست اصلاح‌طلبان در انتخابات پایتخت و لیست امید است که توانست با بیشترین آرا، نمایندگی مردم تهران را کسب کند. بی‌شک، عارف مهم‌ترین گزینه اصلاح‌طلبان برای ریاست مجلس خواهد بود. وی که در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 به نفع آقای روحانی کنار رفت، به نظر می‌رسد این بار دیگر حاضر نباشد از کرسی ریاست مجلس انصراف دهد. وی در دیدار با رئیس جبهه مستقلین و اعتدالگرایان، به صراحت اعلام کرده است: «قطعاً کاندیدای ریاست مجلس خواهم شد.» با اعلام آمادگی عارف برای رقابت بر سر ریاست مجلس، شاهد اوج‌گیری رقابت سیاسی در شکل‌گیری مجلس دهم خواهیم بود؛ رقابتی که نتایج دور دوم انتخابات و رأی مستقلین در آن تأثیرگذاری جدی خواهد داشت.

▼ گزارش روز
نگاه متفاوت!
درست یک روز پس از آنکه «وا‌ل‌استریت ژورنال»، «هشدار ایران در مورد فروپاشی برجام» را به دلیل سخنان صریح رئیس کل بانک مرکزی کشورمان در شورای روابط خارجی آمریکا تیتر کرد و «بلومبرگ» به نقل از ولی‌الله سیف نوشت: «تقریباً هیچ عاید ایران نشده است!»، وزیر امور خارجه کشورمان، گزارشی درباره برجام منتشر کرد که روایتی کاملاً متفاوت از برجام دارد! گزارشی که شامل فهرست بلندبالا از تحریم‌های لغوشده از سوی شورای امنیت سازمان ملل، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپاست و عبارات دوست‌داشتنی، همچون «ایالات متحده وفق برجام متعهد به رفع یک رشته تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران بود که در روز اجرایی شدن برجام صورت گرفت»، «در اثر رفع تحریم‌های حوزه مالی، ‌بانکی و بیمه پس از اجرای برجام، سیستم پیام‌رسانی مالی موسوم به سوئیفت که قطع آن به مدت چند سال سبب قطع ارتباط بانکی کشورمان با نظام مالی- پولی بین‌المللی شده بود، مجدداً برقرار شد»، «حساب‌های بانک مرکزی نزد بانک‌های خارجی فعال و وجوه مسدود شده، آزاد شدند» را در دل خود دارد، اما بسیاری از کارشناسان، آن را مطابق آنچه در واقعیت در حال رخ دادن است، نمی‌دانند؛ تا یک بار دیگر اختلاف مواضع از جنس تفاوتی که بین سخنان علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان اتمی کشور و رئیس‌جمهور در ماه‌های گذشته رخ داد، تکرار گردد و بیش از پیش نگرانی درباره چگونگی برخورد با برجام احساس شود.
اختلاف دیدگاه‌هایی که نشان می‌دهد، برای برخی از افراد در درون دولت و برخی رسانه‌ها و جریان‌های خارج از دولت، بیش از آنکه اجرای دقیق برجام و تأمین منافع ملی هدف باشد، نفس برجام اهمیت پیدا کرده است و این سند مشترک همکاری بیش از آنکه به دنبال رفع تحریم‌ها و محدودیت‌ها باشد، به فرصتی برای نزدیک شدن و رفت‌وآمد با اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها تبدیل شده است!

▼ خبر ویژه
نشست بنياد دفاع از دموکراسي درباره ايران پساتحريم
هفته گذشته نشستی در بنیاد دفاع از دموکراسی با موضوع «رژیم‌های ضد دموکراتیک: مقابله یا همزیستی؟» برگزار شد که به اعتقاد رسانه‌های بیگانه، در آن رویکردهای جدید جهانی درباره جمهوری اسلامی ایران پس از دستیابی به توافق هسته‌ای ارائه شد.
بر اساس این گزارش، «الیوت آبرامز» کارشناس سرشناس بخش مطالعات خاورمیانه [غرب آسیا]‌ در شورای روابط خارجی اعلام کرد:‌ «آیا ما خواستار تغییر رژیم در ایران هستیم؟» پاسخ او به پرسش خود این بود: «چگونه می‌شود خواستار تغییر رژیم در ایران نباشیم. البته که خواستار تغییر رژیم در این کشور هستیم.» آبرامز افزود: شواهد جدید زیادی برای تقویت و دفاع از این رویکرد وجود دارد. همچنین مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها نیز گفت:‌‌ آمریکا می‌تواند «از تحریم‌های غیرهسته‌ای برای تنبیه ایران به سبب در پیش گرفتن روند سرکوب‌های داخلی، آزمایش‌های موشکی و تروریسم استفاده کند.» این اظهارنظرها در شرایطی صورت می‌گیرد که پیش از این رهبر معظم انقلاب اسلامی مکرراً بر این نکته تأکید داشته‌اند که هدف اصلی دشمنان، موجودیت نظام اسلامی است و مسائلی همچون پرونده هسته‌ای، حقوق بشر و ... بهانه‌ای بیش نیست.

 ▼ اخبار
1- شکست سیاست ضد ایرانی عربستان در نشست فریز نفتی
در پی کارشکنی عربستان در نشست فریز نفتی، این نشست به نتیجه نرسید و 16 کشور تولیدکننده نفت نتوانستند بر سر ایجاد محدودیت در عرضه نفت به توافق برسند. پیشتر ولیعهد عربستان و وزیر دفاع این کشور گفته بود اگر ایران حاضر به محدود کردن تولید نفت خود نشود، عربستان نیز چنین محدودیتی را برای تولید خود نخواهد پذیرفت. مقامات سعودی در حالی خواستار مشارکت ایران در این طرح شده بودند که پیشتر با حضور نماینده ایران در نشست دوحه به دلیل تأکید ایران بر بازپس‌گیری سهم خود از بازار مخالفت کرده بودند. رژیم آل‌سعود در سیاست تحریم نفتی غرب علیه ایران که با هدف کاهش درآمدهای نفتی ایران اتخاذ شد، نقش قابل توجهی داشت. ایران معتقد است پیش از پیوستن به طرح فریز نفتی، کشورهایی که سهم این کشور را تصاحب کرده‌اند باید تولید خود را کاهش دهند و امکان افزایش صادرات نفت ایران به رقم قبل از تحریم‌ها را فراهم کنند. ایران پیش از تحریم ها بیش از 5/2 میلیون بشکه در روز نفت صادر می‌کرد.
2- اتهام پارلمان عربی به ایران و حزب‌الله
در ادامه فضاسازی‌هایی که با هدایت سعودی‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت آغاز شده، پارلمان عربی پس از نشست روز یکشنبه خود در قاهره با انتشار بیانیه‌ای، ایران و حزب‌الله را به مداخله در امور کشورهای عرب متهم کرد. در این بیانیه آمده است، پارلمان عربی هرگونه مداخله خارجی در هر یک از کشورهای عربی را که امنیت این کشورها را خدشه‌دار کند، رد می‌کند. احمدبن‌محمد الجروان، رئیس این پارلمان، حزب‌الله لبنان را یک گروه تروریستی خواند و مدعی شد، بسیاری از سازمان‌های عربی و همچنین سازمان همکاری‌های اسلامی نیز همین عقیده را دارند. این بیانیه از این هم فراتر رفته و در آن از ایران خواسته شده است: در ارتباط با ادعای اشغال جزایر ابوموسی، تنب کوچک و تنب بزرگ، با امارات متحده از طریق مذاکره و حسن‌نیت، موضوع را حل‌وفصل کند یا موضوع به یک دادگاه بین‌المللی ارجاع شود.
3- ایران به سرعت در حال قدرتمند شدن است
اندیشکده «امریکن اینترپرایز» که بارها با انتشار مقالاتی از دولتمردان آمریکایی خواسته بود مانع اتحاد ایران و روسیه شوند، در جدیدترین گزارش خود، به موضوع ارسال سامانه دفاعی اس 300 از سوی روسیه به ایران پرداخته و با اشاره به گسترش روابط نظامی و سیاسی تهران و مسکو، نوشته است: اکنون زمان تشکیل ائتلاف بین‌المللی به منظور تنبیه ایران و روسیه است. باید تحریم‌های یک‌جانبه علیه مقامات روسی و ایرانی و افراد حقیقی و حقوقی که اقدام به تجارت تسلیحات و تجهیزات ممنوعه شورای امنیت می‌کنند، اعمال شود؛ چراکه وقت بسیار تنگ است، ایران به سرعت در حال قدرتمند شدن است و باید اکنون جلویش را بگیریم.
4- مي‌خواستند شورش خیابانی را جايگزين انتقال نرم قدرت کنند
غلامعلي حدادعادل گفت: از مهم‌ترين زيان‌هاي فتنه ۸۸ براي کشور اين بود که مي‌خواست با شورش خياباني از انتقال نرم قدرت جلوگيري کند، اما سرمايه ما اين است که اگر روزي نتيجه به نفع‌ ما نبود، انتقال نرم قدرت از بين نرود. وی در جمع مسئولان بسيج دانشجويي سراسر کشور گفت: انتخابات مجلس دهم را باید ادامه انتخابات رياست جمهوري يازدهم عنوان کرد و تحليل انتخابات مجلس دهم در سه لايه گفتماني، مديريتي و تبليغاتي بيان مي‌شود و گفتمان‌هايي که در زمان انتخابات مطرح مي‌شود، بسيار در آراي مردم و به‌ويژه قشر خاکستري مؤثر است.

▼ اخبار کوتاه
◄مدیرکل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی‌های وزارت کار با اشاره به اینکه قصد اعزام ۱۰ هزار نیروی کار ایرانی به خارج از کشور در سال ۹۵ را داریم، گفت: در طول سال‌های گذشته صرف‌نظر از صدور خدمات فنی و مهندسی در قالب شرکت‌های پیمانکاری، به طور میانگین سالیانه بین دو تا چهار هزار نیروی کار ایرانی اعزام شده که این میزان به دلیل تحریم‌های حاکم بر اقتصاد و بازار کار کشور متغیر بوده است.
◄در روز‌های گذشته قیمت برنج ایرانی افزایش یافته و هر کیلوگرم از این محصول تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش می‌رسد و مسئولان در این زمینه پاسخگو نیستند. گفتنی است، رئیس اتاق اصناف، مسئولیت نظارت بر قیمت برنج را به دلیل اینکه شامل قیمت‌گذاری مصوب نیست، برعهده وزارت جهاد کشاورزی می‌داند که این وزارتخانه نیز واکنشی نسبت به این افزایش قیمت نداشته است.
◄در حالی که رسانه‌های بزرگ خبری، از جمله «رویترز»، «وال‌استریت» و «بلومبرگ» اظهارات رئیس بانک مرکزی را درباره برجام و اینکه ایران تاکنون نتیجه لغو تحریم‌ها را ندیده و آمریکا باید زمینه دسترسی ایران به نظام بانکی جهانی را فراهم کند، در صفحه نخست خود قرار دادند، رسانه‌های اصلاح‌طلب و وابسته به جریان دولت، حتی روزنامه رسمی دولت نیز در این‌باره سکوت کردند.
◄محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام طی یادداشتی با اشاره به رفتار عربستان سعودی در اضافه کردن چهار بند اهانت‌آمیز به بیانیه پایانی اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، این مسئله را بدعتی نوین دانسته و نوشته است: رفتار عربستان سعودی از مرز شرارت به مرز دیوانگی رسیده است و اگر این دیوانه شرور تنبیه نشود، این اهانت‌ها ادامه خواهد داشت.
◄خبرگزاری «رویترز» در گزارشی به صادرات لوازم ‌آرایشی به ایران و موانع حقوقی و فرهنگی موجود در این مسیر با وجود «رفع تحریم‌ها» پرداخت و نوشت: ایران چنان مکانی پرسود برای فروش لوازم آرایشی غربی است که حتی نام‌های تجاری معتبر خارجی حاضر به ارائه حق امتیاز به شرکایی در داخل این کشور هستند.
◄خبرگزاری «رویترز» با اشاره به سفر هیئت اروپایی به ایران گزارش داد، ایران به دنبال استفاده از نفوذ اتحادیه اروپا برای فشار به واشنگتن و امتیازگیری از این کشور است. رویترز نوشت: ایران از اتحادیه اروپا درخواست کرده است که به واشنگتن برای دسترسی اقتصاد ایران به نظام مالی جهانی فشار بیاورد.