بانوی جنگی که خیلی زود عقب نشینی کرد

نیکی هیلی نماینده جنجالی آمریکا در سازمان ملل استعفا داد. این خبر از آنجا بسیار مهم است که وی یکی از بازوهای اصلی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در گذر از چند جانبه گرایی به یکجانبه گرایی بوده است. هیلی در حدود یک سال و نیم گذشته در مقام سفیر آمریکا در سازمان ملل به شدت با مناسبات حاکم بر این سازمان و همچنین، نظام بین الملل به جدال پرداخت. وی بارها سازمان ملل را بر سر موضوع اسراییل به ریاکاری متهم کرد و حتی از باج خواهی از کشورها در مساله انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس کوتاهی نکرد. هیلی در آن زمان تهدید کرد اگر در نشست مجمع عمومی سازمان ملل کشورهای عضو به طرح محکومیت آمریکا رای دهند، از کمک های مالی این کشور محروم خواهند شد. با این حال، فقط پنج کشور با امریکا و اسراییل در موضوع انتقال سفارت امریکا به قدس همراهی کردند. هیلی همچنین در تلاش برای تغییر موضع جامعه جهانی در محکومیت خروج آمریکا از پیمان آب و هوایی پاریس و توافق هسته ای با ایران ناکام ماند. اما یکی از مهمترین اهداف نیکی هیلی تلاش برای اجماع سازی جهانی در مخالفت با ایران به ویژه در مورد موشک های ایران بود.

پایان سیاستمدار مخالف موشک های ایران

نیکی هیلی یکی از سیاستمدارانی بود که در کنار بن سلمان و نتانیاهو تلاش زیادی انجام داد تا موشک های ایران را به عنوان یک خطر و تهدید بزرگ جهانی مطرح کند. به همین منظور وی ادعا می کرد که ایران به انصارالله یمن موشک داده است. «نیکی هیلی» 23 آذر 1396 با برگزاری یک کنفرانس خبری مضحک در پایگاهی نظامی، لاشه و تصاویری از اجزای باقی مانده یک موشک را به نمایش گذاشت. وی با ادعای اینکه این لاشه ها و تصاویر، از موشک پرتاب شده از یمن به فرودگاه بین المللی ملک خالد در شهر "ریاض" پایتخت عربستان است، با تکرار ادعای مردود آمریکا گفت: کارشناسان نظامی ما به این نتیجه رسیدند که موشک پرتاب شده به سمت ریاض، ایرانی بوده است. این دیپلمات آمریکایی مدعی شد: دو گواه غیرقابل‌انکار وجود دارد که ثابت می کند ایران تأمین‌کننده موشک حوثی‌ها بوده است؛ اول اینکه اثری از ادوات تثبیت‌کننده در بقایای این موشک کوتاه‌برد نیست و تنها موشک کوتاه‌برد جهان که این ادوات را ندارد "موشک قیام" ساخت ایران است. دوم این‌که علامتی شبیه علامت "گروه صنعتی شهید باقری" ایران روی بقایای این موشک وجود دارد!!

در واقع نیکی هیلی ماموریت داشت تا با طرح انتساب موشک های انصارالله یمن به ایران باعث نوعی اجماع جهانی علیه ایران شود تا پس از توافق هسته ای نوعی برجامه موشکی را نیز بر ایران تحمیل کنند. اما در نهایت وی در این مسیر شکست خورده و مجبور به استعفا شد. در واقع نیکی هیلی در مدتی که نماینده آمریکا در سازمان ملل بود نه تنها نتوانست علیه ایران اجماع سازی کند بلکه حتی موضوع موشکی ایران به دلیل تهدیدات ریاض و تل آویو برای امنیت منطقه ای چندان از سوی حتی متحدان غربی آمریکا نیز مورد استقبال واقع نشد.

دلایل کناره گیری هیلی

اما هرچند ناکامی وی در پروژه اجماع سازی علیه ایران را شاید بتوان یکی از دلایل کناره گیری هیلی نام برد عوامل دیگری نیز وجود دارند:

-ماجرای هسته مقاومت در کاخ سفید

اخیرا مقاله ای در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شد که حکایت از ایجاد هسته مقاومت در دولت ترامپ داشت. در این مقاله آمده بود:«بسیاری از منصوبان ترامپ قول داده اند نهایت تلاش خود را به کار گیرند تا ضمن خنثی سازی اقدامات غلط و تفکرات منحرف ترامپ تا پایان دوره ریاست جمهوری وی، از نهادهای دموکراتیک کشورمحافظت کنند.»برخی این گمانه را مطرح کردند که احتمالا هیلی در خصوص این نامه دست داشته است. اما فضای به ظاهر دور از تنش ترامپ و هیلی مقابل رسانه‌ها، این گمانه را کمی مبهم می‌کرد. هیلی، بلافاصله بعد از مقاله منتشرشده در نیویورک‌تایمز یادداشتی در واشنگتن‌پست منتشر کرد و گفت که نگارنده این مقاله جنجالی او نبوده است. اما باز برخی کارشناسان معتقدند نیکی هیلی همچنان یکی از افراد وابسته به هسته مقاومت در کاخ سفید است.

-ضد روسی بودن هیلی

هرچند که ترامپ و نیکی هیلی در بسیاری از موارد با همدیگر همگام و هم رای بودند اما نقاط افتراقی نیز بین این دو وجود داشت. یکی از نقاط واگرایی بین ترامپ و هیلی مربوط به روسیه و دخالت این کشور در انتخابات آمریکا بود. حتی در مقطعی نیکی هیلی از اعمال دور جدید تحریم‌ها علیه روسیه خبر داد که این موضوع در ادامه از سوی کاخ سفید رد شد. هیلی شاید ضد روس‌ترین چهره دولت ترامپ بود، امری که چندان خوشایند رئیس جمهور نبود.

-حمایت از حقوق زنان

یکی از موضوعات جنجالی در دولت فعلی آمریکا نوع رویکرد و توهین‌های رئیس جمهور به زنان بوده است. این در شرایطی است که علاوه بر ترامپ که به رابطه با زنان متفاوت از جمله یک پورن استار متهم شده، افرادی مانند برت کاوانا که کاندیدای ترامپ برای دادگاه عالی بود و تایید شد، به تعرض به یک زن متهم شده است. هیلی در دسامبر سال گذشته میلادی در خصوص تعرض به زنان، طرف خانم‌ها را گرفته و گفت که باید صدای آنها شنیده شود. او این جواب را در پاسخ به سوالی درباره زنانی که رئیس جمهور را به بدرفتاری جنسی متهم کرده‌ بودند، گفت. در واقع این موضع گیری مسئله ای نبود که با استقبال ترامپ مواجه شود.

-نقض قوانین کاری

برخی گزارش ها حاکی از آن است که نیکی هیلی احتمالاً به دلیل متهم شدن به نقض قوانین کاری از سمت خود استعفا کرده است. طبق گزارش دیلی میل گروه «شهروندان حامی مسئولیت‌پذیری و اخلاق در واشنگتن» پیش از استعفا از نیکی هیلی، به دلیل نقض اخلاق حرفه ای کارکنان دولت و پذیرش پروازهای خصوصی با هواپیماهای مجلل از سه سرمایه‌دار، به طور رسمی شکایت کرده بود. هیلی که به همراه همسرش از این هواپیماها برای پرواز میان کارولینای جنوبی و شهر واشنگتن استفاده کرده بود، سال 2017 در فرم های دولتی به این پروازها اشاره کرده بود. اما چنین پروازهایی تاکنون چند مقام دیگر دولت ترامپ را نیز گرفتار کرده است؛ تا جایی که این موضوع در نهایت به کناره گیری تام پرایس، وزیر بهداشت و خدمات انسانی آمریکا، انجامید. هیلی مدعی شده است به دلیل آنکه با مالکان این هواپیماها روابط شخصی دارد، با استفاده از آنها قوانین اخلاق کاری کارکنان دولت را نقض نکرده است. بر اساس برآورد گروه شهروندان حامی مسئولیت‌پذیری و اخلاق در واشنگتن، هزینه این پروازهای مجلل ده ها هزار دلار بوده است. هیلی مدعی شده هزینه این پروازها 3200 دلار بوده است. این در حالی است که برآوردها نشان می دهد در صورتی که تنها هیلی و همسرش مسافران این هواپیماها بوده اند، پروازهای آنها 24 هزار دلار هزینه در بر داشته است.

-بدهی مالی

همچنین موضوع قابل طرح دیگر درباره استعفای غیرمنتظره هیلی این است که ظاهرا او بدهی مالی زیادی دارد و این خود می‌تواند یک مسئله باشد. او می‌تواند در بخش خصوصی درآمد زیادی کسب کند و این گمانه‌زنی مطرح است که او احتمالا برنامه خود را برای انتخابات ریاست جمهوری 2024 و نه 2020 تنظیم می‌کند. هیلی در گزارش درآمدی سال 2018 خود اعلام کرده که بدهی‌ها و دیون معوقی دارد. او اعلام کرده دو بدهی 25 و 65 هزار دلاری برای کارت‌های اعتباری، بدهی 1 میلیون دلاری وام مسکن و نیز بدهی اعتباری حدود 500 هزار دلاری دارد. با یک فرزند مشغول به تحصیل در کالج و یک فرزند مشغول به تحصیل در دبیرستان، خانواده هیلی باید درآمد بیشتری کسب کنند. هیلی با این سابقه و تخصص اگر به بخش خصوصی برود به طور متوسط درآمدی 7 برابر آنچه که از ادارت دولتی می‌گیرد نصیبش می‌شود و این گونه می‌تواند یک ساله همه قرض‌ها و بدهی‌های خود را صاف کند و برای انتخابات نیز خود را آماده کند. هرچند هیلی اعلام کرد او قصد شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 را ندارد. اما بنا به گفته برخی این بدان معنا نیست که هیلی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 آماده نمی‌کند.

نتیجه

نیکی هیلی را به درستی می توان یار اصلی و دوست صمیمی اسرائیل و دشمن قسم خورده ایران دانست. او از همان روزهای نخست استقرار در نیویورک به سازمان ملل و شورای امنیت به علت آنچه "سرکوب و تبعیض جانب‌دارانه علیه اسراییل" می‌خواند تاخت. هیلی در همان روز نخست ورودش به سازمان ملل متحد (۲۷ ژانویه ۲۰۱۷) به مخالفان سیاست‌های دونالد ترامپ که هنوز از پیروزی او در رای‌گیری نوامبر ۲۰۱۶ متعجب بودند هشدار داد و گفت تیم او "اقتدار و بینش جدیدی" را به سازمان ملل خواهد برد. هیلی حتی در نخستین حضورش در شورای حقوق بشر سازمان ملل به تندی از این شورا خواست که: "گرایش ضد اسرائیلی خود را کنار بگذارد".در ادامه این موضع‌گیری بود که هیلی ۱۶ خرداد (ششم ژوئن ۲۰۱۷) در شورای حقوق بشر گفت: "عضویت در این شورا یک امتیاز مهم محسوب می‌شود و هیچ کشور ناقض حقوق‌بشری نباید اجازه یابد عضو این شورا باشد... نمی‌توان پذیرفت که شورای حقوق بشر هنوز حتی یک مصوبه نیز علیه اقدامات دولت ونزوئلا صادر نکرده درحالی که از ماه مارس تا کنون، پنج قطعنامه مغرضانه علیه اسرائیل در این شورا به تصویب رسیده است. اگر قرار است این شورا اعتباری داشته باشد، لازم است که یکسونگری مزمن خود علیه اسرائیل را کنار بگذارد". انتقادهای تندی که چند ماه بعد به خروج آمریکا از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد منجر شد؛ ضداسراییلی خواندن سازمان ملل متحد از سوی هیلی همواره با رویکرد تهاجمی او نسبت به ایران توام بوده است. به همین دلیل وی بارها ادعاهای زیادی در مورد برنامه موشکی ایران مطرح کرد. نیکی هیلی در مسیری حرکت می کرد که سرانجامِ آن تبدیل شدن وی با بانوی جنگ در آمریکا بود اما در نهایت وی در این مسیر نتوانست دوام بیاورد و سقوط کرد.