نشریه اخبار و تحلیل‌ها سه‌شنبه 6 آذر

پایگاه بصیرت

دو روی یک سکه
از قدیم گفته‌اند «سکه دو رو دارد»؛ این ضرب‌المثلی است که در زندگی انسان گسترده شده و موضوعات بسیاری را شامل می‌شود. از حرف گرفته تا عمل انسان‌ها و زندگی آنها می‌تواند دو رو داشته باشد. رویی زیبا و رویی زشت، رویی غلط و رویی صحیح. اظهارات چندی پیش جناب آقای ظریف درباره وجود پولشویی سازمان‌یافته در کشور واکنش‌های بسیاری را در جامعه و در میان نخبگان ایجاد کرد. از واکنش نمایندگان و مسئولان کشور گرفته تا رسانه‌ها و مردم. حرف منتقدان این بود که آقای وزیر ناپختگی کرده و گرای فشار و تحریم به غرب داده است. در مقابل طرفداران وی، از حرف‌هایش دفاع می‌کنند و این سخنان را حق و بجا می‌دانند و به منتقدان حمله‌ور می‌شوند که چرا چنین برداشت کرده‌اید و می‌گویید: او وزیر خارجه ما است یا نماینده FATF در ایران! و... . زمانی که موضوع تصویب قانون منع پولشویی و تأمین مالی تروریسم در مجلس بررسی می‌شد، برخی نمایندگان خطاب به مخالفان CFT می‌گفتند: مگر شما پولشویی می‌کنید که نگران هستید! فارغ از اینکه این نوع سخن گفتن نشانه ضعف منطق و تدبیر موافقان تصویب بود و البته تهمتی غیر مستقیم به مخالفان هم محسوب می‌شد.
امّا سخنان ظریف فرصتی را ایجاد کرد که مخالفان تصویب بتوانند خود را از این تهمت دور کنند و به وجود پولشویی در کشور واکنش نشان دهند. به عبارتی، این اعتراضات نشان داد مخالفان FATF پولشویی نمی‌کنند و مخالفتشان از محدود شدن اختیارات‌شان نیست. حالا توپ در زمین کسانی است که ادعا دارند مخالفان FATF پولشویی می‌کنند. این همان روی دومی است که موافقان FATF و مدافعان ظریف به آن توجه نمی‌کنند و عامدانه ذهن‌ها را از نقد سخنان محمدجواد ظریف به خود وی معطوف می‌کنند. روی دومی که روی سخنش لجاجت و جنگ با یک شخص نیست؛ بلکه اثبات نبود پولشویی سازمان‌یافته در کشور است و رد هرگونه ارتباط بین مخالفت با FATF و پولشویی محسوب می‌شود.
واقعاً چرا موافقان هنوز طیف مقابل خود را کاسب و دلال تحریم می‌دانند؟ و چرا گوش‌‌های‌شان را گرفته‌اند تا پیام این مخالفت را نشنوند؟! و چرا به جای تدبیر صحیح برای حل مسئله به دنبال غوغاسالاری و جوسازی هستند؟

▼ گزارش روز

تجربه تاریخی
«ما ۱۳ نفر بودیم از خانم‌های اندیمشکی که در ستاد کربلا که بیرون شهر بود برای رزمندگان لباس می‌دوختیم، با صدای هواپیماها از حیاط خانه آمدیم بیرون، همه گیج بودیم نمی‌دانستیم باید چه کار کنیم و کجا برویم. می‌گفتیم: حالا ما چه کار کنیم؟ خیلی‌ها می‌گفتند: اگر برویم واقعاً هیچ‌کسی در اندیمشک نیست، همه کشته شده‌اند و فقط ما مانده‌ایم... تا دو روز با بچه‌ها بسیج شدیم از روی دیوارها، از روی پشت بام‌ها، از روی درخت‌ها تکه‌تکه‌های خون و گوشت که پودر شده بودند را جمع می‌کردیم و می‌گذاشتیم توی جعبه و می‌بردیم معراج شهداء که ببریم خاک کنیم. خیلی سرباز در آنجا شهید شدند که هیچ نام و نشانی هم نداشتند.» این جملات روایت تنها یکی از کسانی است که 4 آذر 1365 در اندیمشک بوده و به یاد دارد، جنگنده‌های رژیم دیکتاتور بعثی بیش از 100 دقیقه به صورت مداوم، پایگاه چهارم شکاری، مناطق مسکونی، میدان راه‌آهن، ایستگاه راه‌آهن، بازار روز کالا و تره‌بار، پادگان دوکوهه، دبیرستان شریعتی، سد و نیروگاه دز، بیمارستان شهید بهشتی و... در این شهر را بمباران کردند، حمله  بی‌رحمانه‌ای که در آن دست‌کم 300 نفر از هموطنان‌مان به شهادت رسیدند و 800 نفر دیگر مجروح شدند. این روزها سالگرد این جنایت جنگی است که اگر چه نزدیک به 32 سال پیش در این شهر عزیز به وقوع پیوست؛ اما امروز دیگر به دلیل قدرت بازدارندگی و سامانه‌های دفاعی و نظامی کاملاً بومی جمهوری اسلامی ایران تکرار نمی‌شود. چه مسئله‌ای از این روشن‌تر که اگر امروز ما دوست نداریم چنین اتفاق تلخ و ناگواری بار دیگر در ایران اسلامی تکرار شود، باید هرگونه مذاکره و معامله بر سر توان دفاعی کشور و سامانه‌های دفاع موشکی با هر طرف خارجی، خواه آمریکا و خواه اروپا را به منزله خط قرمز خود بدانیم و اجازه ورود به این مباحث را به هیچ طرف خارجی ندهیم! و نگذاریم برخی در داخل با جملات به ظاهر زیبایی، چون «جهان امروز، جهان گفتمان است نه موشک»، توان دفاعی یک کشور بزرگ 80 میلیونی را از کار بیندازند!

چه کسی شهردار تهران می‌شود؟
اصلاح‌طلبان گویا هرچه بیشتر درباره پیروز حناچی از دستگاه‌های نظارتی کسب اطلاع می‌کنند، بیشتر درباره تأیید صلاحیت او ناامید می‌شوند. همچنان که رئیس کمیسیون عمران شورا تأکید کرد: «شواهد نشان می‌دهد در تأیید حکم آقای حناچی مشکلی وجود دارد؛ چرا که اگر قرار بر تأیید بود، ظرف مهلت 10 روز حکم شهرداری تأیید شده بود.» این در حالی است که سخنگوی شورای شهر در صفحه شخصی‌اش نوشت، شواهد، قراین و برخی مذاکرات نشان می‌دهد فرایند صدور حکم شهردار منتخب از سوی وزیر محترم کشور، با تنگناهایی روبه‌رو است و حکم شهردار منتخب به‌سرعت صادر نخواهد شد. نکته جالب اینکه برخی از اعضای شورای شهر تهران نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها از احتمال صرف نظر کردن از حناچی برای شهرداری تهران نیز سخن گفته‌اند. با وجود این، محمد خاتمی که اصرار اولیه او برای شهردار شدن حناچی در نهایت به رأی بیشترش در شورای شهر تهران منجر شده، به تازگی برای تعیین جانشینی پیروز حناچی فعال شده است. این گزینه به اعتقاد خاتمی می‌تواند در حال حاضر حکم گزینه ذخیره را داشته باشد و در نهایت در صورت تأیید نشدن صلاحیت پیروز حناچی به مثابه گزینه جانشین مطرح شود؛ اما بر اساس برخی اخبار از نزدیکان رئیس دولت اصلاحات، گزینه بعدی محمد خاتمی، نصرالله جهانگرد است. نصرالله جهانگرد که 61 ساله است، در حال حاضر معاون فناوری و نوآوری محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات است.

▼ اخبار
1ـ نگرانی یک جریان سیاسی از ثبات بازار ارز!
روزنامه «آرمان» در مطلبی با عنوان «دولت را برای کاهش نرخ ارز تحت فشار نگذارید» نوشت: «رسانه‌های دولت کاهش مقطعی نرخ ارزها در بازار ایران را برای خود یک دستاورد تلقی می‌کنند و رسانه‌های گروهی داخلی نیز مداوم بر این طبل می‌کوبند که روند کاهشی قیمت سکه و دلار همچنان ادامه دارد. در حالی که منابع معتبر بین‌المللی، چیز دیگری درباره آینده اقتصاد ایران می‌گویند؛ بنابراین در شرایط فعلی امکان کاهش نرخ ارز تا زمانی که تنش‌های موجود در روابط خارجی کشور برطرف نشود و ارتباطات اقتصاد ایران با بازارهای مالی و به ‌ویژه بازارهای سرمایه جهان برقرار نشود، تغییری در اوضاع فعلی اصولاً غیرقابل تصور است.» ناخشنودی اصلاح‌طلبان از کاهش نرخ ارز و بازخورد مثبت این روند در بازار و افکار عمومی در حالی است که «حسین راغفر» کارشناس اقتصادی اصلاح‌طلب چندی پیش گفته بود: «نوسانات بازار ارز مربوط به مافیایی در داخل کشور است و هدف آن این است که القا کند موضع‌گیری‌های رئیس‌جمهور آمریکاست که می‌تواند اقتصاد ایران را متلاطم سازد.»

2ـ مزایای برجام نزدیک به صفر است
سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در سومین سمینار همکاری‌های هسته‌ای ایران با بیان اینکه «اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا، بهره‌مندی ایران از مزایای برجام را به صفر نزدیک کرده است»، گفت: برجام متعلق به آمریکا یا ایران نیست، بلکه توافقی بین‌المللی است. این در حالی است که آمریکا این قطعنامه را نقض کرده و دیگر کشورها را در صورت پیروی از آن مجازات می‌کند. وی اقدامات اتحادیه اروپا در راستای حفاظت از برجام را تحسین کرد و گفت: این مسئله نشان می‌دهد اروپا از نظر سیاسی در مسیر درستی قرار دارد؛ اما واقعیت این است که هنوز راهکارهای عملی و سازوکارهایی که ایران بتواند از مزایای اقتصادی برجام بهره‌مند شده و سبب شود تحریم‌های آمریکا این توافق را از بین نبرد، محقق نشده است. عراقچی با بیان اینکه توازن «بده بستان» برجام از بین رفته است، هشدار داد: اگر ایران از مزایای برجام بهره‌مند نشود، این توافق زنده نمی‌ماند.

3ـ بازداشت عوامل نفوذی در حوزه کنترل جمعیت
یکی از نهادهای امنیتی کشور با همکاری دستگاه قضایی تعدادی از عوامل نفوذی در حوزه کنترل جمعیت را بازداشت و احضار کرده است. این افراد با اقدامات شبکه‌ای خود، در پوشش فعالیت‌های علمی اقدام به نفوذ در دستگاه‌های گوناگون حاکمیتی و مانع‌آفرینی در برابر اجرای صحیح سیاست‌های کلی نظام در زمینه جمعیت کرده‌اند. «م.ب» که مدت‌ها با عنوان پژوهشگر فعالیت می‌کرد و دوتابعیتی نیز هست، بازداشت شده و برخی افراد نیز چندین مرتبه احضار شده‌اند. این افراد با نفوذ در برخی نهادها مانند وزارت علوم، وزارت بهداشت، مرکز پژوهش‌های مجلس، سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار، مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری و... مانع تحقق صحیح سیاست‌های کلی نظام می‌شدند.

4ـ ممنوع‌الخروج شدن سه آمریکایی به دلیل جرایم اقتصادی
روزنامه آمریکایی «نیویورک‌‌تایمز» در گزارشی اعلام کرد، چین سه شهروند آمریکایی را ممنوع‌الخروج کرده است. بر اساس گزارش این رسانه آمریکایی، این افراد آمریکایی‌تبار که یک زن و دو فرزند ارشد وی هستند و به ظن ارتکاب «جرایم اقتصادی» از خروج از چین منع شده‌اند، در ماه ژوئن سال جاری میلادی وارد چین شده بودند و اکنون از سوی پلیس چین، ممنوع‌الخروج اعلام شده‌اند تا از این طریق پدر آنها که مدیر پیشین یک بانک دولتی چین بوده است، به اتهام فوق به پکن بازگردد. روزنامه «نیویورک‌تایمز» در ادامه مدعی شد، مادر این خانواده هم اکنون در مکان سرّی موسوم به «زندان سیاه» به سر می‌بَرد.

▼ اخبار کوتاه
◄ به نوشته «واشنگتن‌پست» شرکت جنرال موتورز آمریکا از طرح خود برای تعطیلی چندین کارخانه تولیدی این شرکت در سراسر آمریکا و همچنین کاهش دستمزد کارگران و تعدادی از نیروی کار خود خبر داد. براساس این گزارش، این شرکت خودروساز بزرگ آمریکایی که در دیترویت مستقر است، قصد دارد خط تولید کادیلاک سی‌تی 6 و بیوک لاکراس در دیترویت، خط تولید شورولت کروز در اوهایو، همچنین کارخانه تولید شورولت ایمپالا در انتاریوی کانادا و دو کارخانه دیگر در میشیگان و بالتیمور را متوقف کند. این شرکت همچنین قصد دارد 15 درصد از نیروی کار خود را کاهش دهد.
◄ خلیل حمد‌ان، عضو شورای رهبری جنبش امل لبنان با بیان اینکه کنفرانس وحدت اسلامی بیان‌کننده اهمیت وحدت جهان اسلام در شرایطی است که دشمن صهیونیستی کشتار مسلمانان را افزایش داده است، ابراز داشت: مسئله فلسطین از دستور کار جهان عرب خارج شده و این در حالی است که امروز باید اتحاد خود در مقابل دشمن صهیونیستی را بیشتر کنیم؛ چرا که این رژیم روی دیگر جریان تکفیری است. وی همچنین خواستار ایستادگی جهان اسلام در برابر تحریم‌های ظالمانه علیه ایران شد و افزود: ایران به علت حمایت از قدس تحریم شده است.
◄ اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین گفت: با وجود شرایط سخت صادرات در تحریم‌ها و بخشنامه‌های اخیر دولت، 20 روز است که صادرات را تعطیل کرده و کاری انجام نمی‌دهیم. وی افزود: در هفته‌های اخیر، حداقل سه بار تقاضای دیدار با وزیر صنعت، معدن و تجارت داده شده؛ اما اعلام کرده‌اند برای ملاقات فرصت ندارند، وقتی برای صادرکننده فرصت ندارند پس بهتر است صادرکننده برود و استراحت کند.
◄ به گزارش شبکه «روسیا الیوم» وعی لیوی، فرمانده «یگان ۳۰۰» در ارتش رژیم صهیونیستی خواستار ترور دبیرکل حزب‌الله لبنان شد و گفت: شخصیت و تجارب نظامی سیدحسن نصرالله، او را به فرد مهمی تبدیل کرده است، در نتیجه هدف قرار دادن او به تمامی حزبش از بالاترین فرمانده تا کوچک‌ترین سرباز لطمه می‌زند و در نتیجه روحیه جنگی دشمن آسیب می‌بیند.
◄ روزنامه‌ «وال‌استریت‌ژورنال» نوشت: کشورهای اروپایی قصد دارند به منظور جلوگیری از تحریم مستقیم کانال ویژه مبادلات مالی با ایران، مالکیت این ساختار را به طور مستقیم به دولت‌های اروپایی مشارکت‌کننده در این طرح واگذار کنند. دیپلمات‌ها می‌گویند فرانسه و آلمان قرار است میزبان نهادی شوند که وظیفه تسهیل مبادلات مالی با ایران را به عهده خواهد گرفت.