اما اگر بر فرض مثال قرار باشد شرایط دریافت آن مانند شرایط اخذ وام باشد، یعنی رقم 5 میلیارد دلار مورد نظر تحت عنوان وام به ایران پرداخت شود، دریافت این وام نه تنها، امتیازی برای ما محسوب نمی شود، بلکه برای ما یک نقطه ضعف به شمار می رود.
در روزهای گذشته حرف و حدیث های زیادی درباره تبعات اقتصادی دریافت وام ۵ میلیارد دلاری از صندوق بین المللی پول مطرح شد باید پذیرفت در حال حاضر نمی توان پاسخ دقیقی به این سوال داد چرا که وام پرداختی صندوق بین المللی پول برخلاف وام های دیگر هیچ نوع برنامه اصلاحات ساختاری به همراه ندارد، بنابراین نمی توان این وام را با وام های اتخاذ شده از سوی کشورهای دیگری چون اکوادور یا اردن مقایسه کرد. مسئله اصلی این است که صندوق بین المللی پول بعد از اعطای وام از تمام کشورها من جمله ما می خواهد که سیاست های اقتصادی و سیاست هایی که به وسیله آن حساب جاری کشور مثبت نگه داشته می شود از سوی کشور وام گیرنده به آن ها توضیح داده شود. این موضوع تا حد زیادی می تواند برای اقتصاد ما، مساله نگران کننده ای باشد، چرا که با توجه به سوء نیتی که در دنیای غرب در تعامل با جمهوری اسلامی وجود دارد از این منظر باید به آن ها به دیده تردید نگریست، اما تا زمانی که صندوق بین المللی پول اساسا با پرداخت وام موافقت نکند که در حال حاضر این موافقت صورت نگرفته و تا زمانی که ما با بانک جهانی در نحوه بازپرداخت وام به توافق نرسیم و بین ما و آن ها دراین باره مذاکره نهایی صورت نگیرد، اساسا صحبت درباره اینکه وام گرفتن درست یا غلط است قابلیت بحث ندارد. چرا که در حال حاضر نسبت به نحوه بازپرداخت آن آگاهی خاصی نداریم و حتی نمی دانیم اصلا این وام در نهایت به ایران داده می شود یا نه؟ یا برای مثال قرار است این وام از کدام منبع به ما داده شود. اگر این وام از محل منابع خود جمهوری اسلامی ایران به ما پرداخت شود بهترین حالت است اما اگر بر فرض مثال قرار باشد شرایط دریافت آن مانند شرایط اخذ وام باشد، یعنی رقم 5 میلیارد دلار مورد نظر تحت عنوان وام به ایران پرداخت شود، دریافت این وام نه تنها، امتیازی برای ما محسوب نمی شود، بلکه برای ما یک نقطه ضعف به شمار می رود.
نقش آمریکا در عدم پرداخت وام به ایران
اگر پرداخت این وام مستقیما به نظر نهایی یا خواست آمریکا مشروط باشد ممکن بود این کشور راسا مانع از پرداخت این وام به ایران شود. اما آمریکا به تنهایی چنین توانی ندارد اگرچه آنها بیشترین سهم را در IMF دارند اما اگر همه کشورها بخصوص کشورهای اروپایی درباره پرداخت وام به ایران متحد باشند و با پرداخت وام به ایران موافقت کنند آن زمان دیگر مخالفت آمریکا با تصیم سایر کشورها، چندان اثر گذار نیست. در صورت تصویب پرداخت وام به ایران، ساز و کار پرداخت ها به گونه ای است که صندوق بین المللی پول با باز کردن یک اکانت مجزا برای ایران از این طریق، وام مدنظر را به ایران پرداخت می کند، پس بانک ها به بهانه یا دلیل وجود تحریم ها نمی توانند مانع از پرداخت این وام به ایران شوند.
تعهدات ایجاد شده
وام صندوق بین المللی پول هیچ تعهدی را برای کشورهای وام گیرنده در زمینه اصلاحات ساختاری ایجاد نکرده و با گرفتن این وام نیازی به اجرای هیچ برنامه اصلاح ساختاری موازی نیز وجود ندارد اما تعهدی که در این میان نگران کننده است این نکته است که برنامه کشورهای وام گیرنده در زمینه تراز نگاه داشتن حساب جاری باید به صندوق بین المللی پول ارائه شود. این موضوع ممکن است به صورت یک انحراف عمل کرده و از آن برخلاف آنچه IMF ادعا می کند برای مداخله در امور داخلی کشورهای وام گیرنده استفاده شود، لذا در برابر این موضوع باید تدابیری اندیشیده شود. یعنی زمانی که برنامه بازپرداخت به ما داده می شود و باید نسبت به پذیرش وام و تعهدات بعدی آن تصمیم گیری کنیم تا بتوانیم درست ترین راهکار و راهبرد را اتخاذ کنیم. در حال حاضر که نه وامی در کار است و نه موافقتی در کار است و طبیعتا برنامه بازپرداختی هم به ما داده نشده است لذا اساسا اظهار نگرانی یا خوشحالی درباره این وام موضوعیت ندارد.
