بحران کرونا چشم اندازهای سیاسی در خاورمیانه را تغییر داد٬ زیرا بازیگران غیر دولتی در عراق٬سوریه و لبنان در پی ناتوانی دولت‌ها در رفع نیازهای اجتماعی و بهداشتی ناشی از ویروس کرونا٬ اقدام به پر کردن شکاف‌های ناشی از ناتوانی دولت ها کردند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بصیرت، به نقل از پایگاه الخلیج الجدید، روزهای ابتدایی ویروس جهانی «کوید19» بود که به جای اینکه بیماری کرونا عامل همگرایی بین کشورها باشد، عامل نبردهای ژئوپلیتیک ، سیاسی ، قومی و فرقه ای در خاورمیانه شد.
بحران کرونا چشم اندازهای سیاسی در خاورمیانه را تغییر داد٬ زیرا بازیگران غیر دولتی در عراق٬سوریه و لبنان در پی ناتوانی دولت‌ها در رفع نیازهای اجتماعی و بهداشتی ناشی از ویروس کرونا٬ اقدام به پر کردن شکاف‌های ناشی از ناتوانی دولت ها کردند.
احتمال می رود که پتانسیل سازمان های غیر دولتی و گروه های افراطی، مسایل امنیتی را ایجاد کند تا جایی که عناصر مسلح در تظاهر به ناتوانایی دولت‌ها در تامین نیازهای اجتماعی و بهداشتی به نفع خود سوء استفاده می‌کنند.
در این میان نقش عناصر مسلح اهمیت زیادی یافت، زیرا کشورهایی همانند عربستان وامارات از این بیماری برای اداره برنامه آشوب گرانه خود در خاورمیانه سوء استفاده کردند.
امارات تلاش کرده از این ویروس به عنوان عاملی برای استمرار همگرایی نسبی خود با ایران استفاده کند که با هدف حمایت از خود در کشمکش نظامی میان ایران و آمریکا و جلوگیری از تبدیل شدن امارات به عرصه‌ای برای این تقابل دنبال می شود. به همین علت در حالی که آمریکا اقدام به مانع تراشی در استقراض 5 میلیارد دلاری ایران از صندوق بین‌المللی پول برای مبارزه با کرونا کرد، امارات یکی از اولین کشورهایی است که کمک های بهداشتی را به ایران گسیل کرد. این تلاش ها باعث برقراری تماس تلفنی بین عبدالله بن زاید وزیر خارجه امارات و محمد جواد ظریف همتای ایرانی وی در 15 مارس گذشته شد.
امارات همگرایی با ایران را از سال گذشته و در جریان اعزام هیئتی امنیتی از مرزبانان دریایی به تهران برای بررسی امنیت دریایی خود آغاز کرد. ابوظبی در ادامه 700 میلیون دلار از دارایی های بلوکه شده ایران را آزاد کرد که مغایر با تلاش های آمریکا برای تحمیل فشارهای بیشتر به اقتصاد ایران بود.
با این وجود حمایت امارات از شورشیان لیبی به رهبری« خلیفه حفتر»٬ نقش این کشور در اقدامات بشردوستانه در خاورمیانه را نقض کرد، زیرا در شرایطی که کشورها به دنبال تقویت زیرساخت‌های بهداشتی خود بودند، حفتر از هیچ تلاشی برای هدف قرار دادن بیمارستان ها و مراکز درمانی دریغ نکرد.
عربستان بر خلاف امارات به تنش آفرینی با ایران ادامه داده و به دنبال ایجاد همگرایی با تهران بر نیامد و تلاش کرد تهران را مسئول مستقیم انتشار ویروس کرونا معرفی کند. این اقدام باعث شد عربستان هزینه های بیشتری را بپردازد.
ویروس کرونا که رکود اقتصادی جهانی و افت قیمت نفت را به دنبال داشت٬ بازوان مالی پادشاهی عربستان سعودی را تضعیف کرد.
آنچه اوضاع عربستان را بدتر کرد، جنگ نفتی با روسیه بود که منجر به فروپاشی بازارهای نفتی٬ افت شدید قیمت نفت و تضعیف صنعت نفت شیل در ایالت متحده آمریکا شد که همین امر روابط عربستان با آمریکا را به خطر انداخت.
با وجود سازگاری بیشتر عربستان با سیاست آمریکا نسبت به امارات٬ این کشور به دلیل فشار به اقتصاد واشنگتن و افت صنعت نفت شیل در ایالات متحده مورد تهدید آمریکا قرار گرفت و این یک دستاورد برای امارات شد، زیرا ابوظبی با اعلام افزایش تولید نفت خود در جنگ قیمت با ریاض قرار گرفت. این جنگ قیمت نفت ،با توافق کاهش تولید بین اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت «اوپک» و تولید کنندگان غیر اوپک از جمله روسیه و گروه 20 متوقف شد.
تناقض سیاسی عربستان و امارات با سیاست آمریکا ناشی از تلاش آنها برای اطمینان از کنترل کامل آنها بر کشمکش های منطقه‌ای است، آن هم در شرایطی که خاورمیانه درگیر مبارزه با بیماری کرونا و پیامدهای حاصل از بیماری کرونا هستند.
