العرب، نزدیک به عربستان سعودی نوشت: مجامع دیپلماتیک عربی بعید میدانند که تصمیم بحرین برای عادی سازی روابط با اسرائیل بدون چراغ سبزی از سوی عربستان سعودی اتخاذ شده باشد، چرا که عربستان به روند عادی سازی که امارات و بحرین در پیش گرفته اند، اعتراضی نکرده است.
در ادامه این مطلب آمده است: این مجامع تصریح کردند که پیوستن بحرین به روند عادی سازی در نسخه جدید آن، نشان داد که اقدام امارات با درکی از سوی عربستان و کشورهای عربی مواجه شده است و این دولتها دریافته اند که به ناچار باید مساله عادی سازی را در زمان مناسب مطرح کنند. در این میان شرایط عربستان سعودی با دیگر دولتهای عربی متفاوت است، به این دلیل که مبدع طرح صلح عربی است که در سال ۲۰۰۲ مطرح شد و نیازمند اقداماتی است تا به طور کامل اجرایی شود و لازمه آن، طرح ایجاد دو دولت است. افزون بر اینکه عربستان بعنوان مرکز ثقل دینی، از شرایط حساسی برخوردار است، که انجام هر گونه اقدام آن در این باره، سعودیها را در معرض حملاتی از سوی جهان اسلام قرار میدهد.
در روز جمعه، بحرین بعنوان دومین هم پیمان عربستان در خلیج فارس، پس از امارات، از عادی سازی روابط خود با اسرائیل خبر داد و همین مساله، ریاض را در معرض فشارهای زیادی از سوی رئیس جمهور آمریکا قرار داد، تا عربستان را نیز وادار به ورود به مسیر عادی سازی کند.
به عقیده مستشار بحرینی و وزیر خارجه سابق این کشور، شیخ خالد بن احمد آل خلیفه، توافق عادی سازی روابط بحرین با اسرائیل، به نفع امنیت منطقه و استقرار و شکوفایی آن بوده و یک پیام مثبت و تشویق کننده را به ملت اسرائیل میرساند، مبنی بر اینکه صلح عادلانه و فراگیر با ملت فلسطین، بهترین راه است.»
تحولی که ترامپ آن را تاریخی توصیف کرد، بدون تایید ساکت ریاض، که از نفوذ زیادی در بحرین برخوردار است، صورت نمیگرفت. عربستان، بزرگترین اقتصاد در جهان عرب را دارد، از این رو، در سال ۲۰۱۸ متعهد شد که کمکهای مالی به ارزش ۱۰ میلیارد دلار را به بحرین اعطا کند، که درگیر مشکلات مالی است.
همچنین مارک شنایر، خاخام آمریکایی و نزدیک به سیاستمداران بحرینی میگوید: «من اطمینان دارم که بحرین برای تصمیم اخیر خود، با سعودیها مشورت کرده است، تا به آنها احترام گذاشته باشد».
مسئولان سعودی در مورد این مساله سکوت کردند، اما یک منبع نزدیک به مقامات این کشور خاطر نشان کرد که چراغ سبز عربستان به بحرین، پس از تماسهایی از سوی رئیس جمهور آمریکا، نشان داده شده است. در همین رابطه، ترامپ به روزنامه نگاران گفت: «با پادشاه عربستان صحبت کردم و فورا موضوع بحث را به عادی سازی با اسرائیل کشاندیم». رسانههای رسمی عربستان به صورت مستقیم به این مساله نپرداختند، اما از حمایت از راه حل عادلانه و دائمی برای مساله فلسطین، صحبت کردند.
راین بوهل، پژوهشگر موسسه استراتفور در گفتگو با یک روزنامه فرانسوی گفت: عربستان به ارامی در آنچه مسیر عادی سازی میداند، وارد میشود و به مرور، روابط غیر مستقیم با اسرائیل را آشکار میکند، تا زمانی که مردم عربستان سعودی برای تغییر استراتژیک عمیقتری، آماده شوند.
به گفته کریستین دیوان، کارشناس مسائل خاورمیانه، عربستان، بحرین را بعنوان میدانی برای آزمودن سیاستهای آینده خود به کار گرفته است. اما محاسبات عربستان برای عادی سازی روابط با اسرائیل، کاملا با دولتهای کوچک حاشیه خلیج فارس، متفاوت خواهد بود.