بایدن برخلاف ترامپ، به خاطر نفت سعودی یا معاملات تسلیحاتی حاضر به انجام هر کاری برای ریاض نخواهد شد و چشمش را بر مسائل حقوق بشری و مسائل دیگری از این دست که جزو حساسیتهای دموکراتها در سیاست خارجیشان است، نخواهد بست.
پیام تبریک سران سعودی، امارات، بحرین و حتی مصر که به عنوان رژیمهای مرتجع عربی شناخته میشوند، به جو بایدن رئیس جمهور جدید آمریکا، جز از سر ناچاری نمیتواند باشد. در روزهای گذشته نیز ترکیالفیصل رئیس پیشین دستگاه اطلاعاتی عربستان نیز همزمان با افزایش احتمال پیروزی بایدن در انتخابات، طی مصاحبهای صریحاً اعلام کرده بود که «این چیزی نیست که مطلوب عربستان باشد و برای همین «وحشت و اضطراب سعودی را فرا گرفته است». از سوی دیگر عبدالخالق عبدالله مشاور، ولی عهد ابوظبی نیز در صفحه شخصی خود نوشته بود: «اگر جو بایدن نامزد دموکرات پیروز شود، پیروزیاش ضعیف بوده و قانع کننده نیست و ناخرسندی و خشمگین شدن و شکایت؛ حق ترامپ است». البته این صحبتها بی دلیل هم نیست؛ امثال بن سلمان و شیوخ امارات و بحرین روی چهار سال دوم ترامپ حساب ویژهای باز کرده بودند. چهار سالی که دیگر تکرار نخواهد شد. بسیار بعید است در دو ماه باقی مانده از عمر دولت ترامپ هم آنطور که عربستان میخواهد کاری صورت گیرد.
تجربه چهار سال اخیر و همچنین رویکردها و سیاستهای منطقهای رژیمهای مرتجع عربی نشان میدهد که یک رئیس جمهور رادیکال، «مهاجم» و نامتعادل مانند ترامپ، بیشتر باب میل حکام مرتجع عربی بوده است تا یک فرد دموکرات مانند بایدن؛ البته این به معنای ستایش دمکراتها و بایدن نیست. برای عربستان سعودی و امارات و بحرین، شکست ترامپ- بزرگترین حامی رژیمهای مذکور در اقدامات مخربانه و تقابل با ایران- موضوع کمی نیست. ترس حکام مرتجع عربی از این است که مبادا بایدن در سیاستهای منطقهای آمریکا در خلیج فارس و غربآسیا و جمهوری اسلامی ایران تجدیدنظر کند و با اتخاذ رویکردهای «مألوفی» ابتدای فعالیت خود را از انتهای ریاست جمهوری اوباما آغاز کند.
مطمئناً با استقرار دولت دموکرات بایدن در کاخ سفید، پروندههای مربوط به سعودی که در دوره ترامپ بسته یا نادیده شده بود و یا ترامپ چندان اعتنایی به آنها نمیکرد، مجدداً باز خواهد شد. مسائل مربوط به حقوق بشر و قتل خاشقچی، حمله به یمن، معاملات گسترده سلاح و قیمت نفت از جمله موضوعاتی هستند که در دوره بایدن مورد بازخوانی و تجدیدنظر قرار خواهد گرفت. کما اینکه بایدن در تبلیغات خود هم در این خصوص اعلام موضع نموده و تکلیف خود را با سطح و میزان حمایت و شراکت آمریکا با عربستان مشخص کرده است. در این زمینه جو بایدن در دوران تبلیغاتیاش و با صدور بیانیهای به مناسبت سالگرد قتل خاشقچی صریحاً اعلام کرده بود، «دو سال پیش عوامل عربستان که گفته میشود به دستور محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی صورت گرفته، جمال خاشقچی منتقد و خبرنگار سعودی را ترور کردند. (درصورت پیروزی در انتخابات) ما در روابط خود با عربستان تجدید نظر خواهیم کرد و به حمایت آمریکا از عربستان در جنگ یمن پایان خواهیم داد. تعهد آمریکا به ارزشهای دموکراتیک و حقوق بشر حتی با نزدیکترین شرکای امنیتی در اولویت خواهد بود».
البته رویکرد متفاوت بایدن در قبال عربستان و سایر رژیمهای عربی به تضعیف یا تیرگی روابط سیاسی و اقتصادی منجر نخواهد شد، چرا که این، گزینه مطلوبی برای آمریکا نیست. فقط مناسبات دو طرف که در دوره ترامپ بر اثر روحیات خاص ترامپ از حالت طبیعی خارج شده بود، ضابطهمند و واقعی خواهد شد. بایدن برخلاف ترامپ، به خاطر نفت سعودی یا معاملات تسلیحاتی حاضر به انجام هر کاری برای ریاض نخواهد شد و چشمش را بر مسائل حقوق بشری و مسائل دیگری از این دست که جزو حساسیتهای دموکراتها در سیاست خارجیشان است، نخواهد بست. در این سو عربستان هم چارهای جز گردن نهادن و کرنش در مقابل خواستههای دولت دموکرات در آمریکا نخواهد داشت؛ بنابراین استمرار رفتارها و سیستهای افراطی ترامپ در مقابل ایران و حمایتهای بیچون و چرا از حکام سعودی و امارات و بحرین که دو وجه بارز سیاستهای آمریکا در چهار سال اخیر بود و عربستان و بقیه رژیمهای مرتجع عربی هم انتظار دارند، این سیاستها در دوره بایدن تا حدود زیادی متوقف خواهد شد. همچنان که «بن رودِز» معاون پیشین امنیت ملی آمریکا میگوید: «واشنگتن نه زمان و نه آن سرمایه سیاسی در خارج را در اختیار دارد که یکسال اول دولت تازه را برای طراحی رویکردی در برابر ایران هدر دهد که بتواند کشورهای عربی خلیج فارس را خشنود کند؛ آن هم کشورهایی که رئیس جمهور دمکرات پیشین را تضعیف کردند»؛ این، موضوعی است که دقیقاً برخلاف سیاستها و دیدگاههای ریاض، ابوظبی و منامه است.