▼حرف روز
اخلال در پیام راهبردی!
در روزهای اخیر به بهانه سفر رئیس مجلس به مسکو و تحویل نامه رهبر معظم انقلاب به نماینده پوتین، شاهد اظهار نظراتی از سوی برخی از وزرای دولت و سایر چهرههای رسانهای و سیاسی جریان سیاسی خاص درباره روابط ایران و روسیه بودیم. طرح این موضوع دستمایه تحلیل و بررسی مناسبات تاریخی ایران و روسیه و یادآوری جنگهای روسیه و ایران و این نتیجهگیری شد که روسیه نیز به میزان آمریکا قابلاعتماد نیست و اگر میخواهیم به وصیت امام(ره) در سیاست خارجی عامل باشیم، لازم است به الزامات سیاست «نه شرقی، نه غربی» وفادار باشیم.
نکات تحلیلی: 1- قیاس دو موضوع و دو پدیده زمانی موجه و درست است که جنس آنها یکی باشد. آیا سیاستورزی روسیه امروز در مقابل جمهوری اسلامی همانند آمریکای خبیث یا حتی روسیه سابق است؟ آمریکا پس از مرور چهار دهه از عمر انقلاب و استحکام پایههای قدرت ایران اسلامی، هنوز هم به دنبال براندازی نظام و برگرداندن ایران به مدار غرب است؛ اما روسیه به دنبال شریکی راهبردی در منطقه در برابر آمریکاست و با همین انگیزه دعوت به همکاری مشترک ایران در برابر گروههای تروریستی غربگرا در سوریه را میپذیرد و در تغییر صحنه توازن نظامی منطقه در کنار ایران نقشآفرینی میکند. 2- اساساً روابط ایران و روسیه در دو دهه گذشته، بهویژه با روی کار آمدن «ولادیمیر پوتین» از یکسو و بنبستهای مکرری که در روابط ایران و غرب به دلیل زیادهخواهیها و عدم پایبندیهای غرب به معاهدات هستهای پدید آمد، متفاوت بوده است. روسیه در روند مذاکرات هستهای همواره درصدد سایش خواسته غرب بوده و امروز روند تحولات منطقهای و جهانی بهگونهای است که ایران و روسیه با احساس داشتن دشمن مشترکی مثل آمریکا، خود را در یک جبهه میبینند. 3- دشمنی مشترک آمریکا و اروپا با هر دو کشور نیز یکی دیگر از عوامل تقویت این روابط بهحساب میآید.
نکته راهبردی: به نظر میرسد جریان غربگرای داخلی با طرح مجدد مذاکره با آمریکا و اروپا، حتی به قیمت قرار دادن مؤلفههای قدرت بازدارندهای همانند قدرت موشکی و نفوذ منطقهای روی میز مذاکره، نهتنها نگران به خطر افتادن سیاست «نه شرقی و نه غربی» نظام جمهوری اسلامی نیست، بلکه مأموریت دارد بسترهای فکری و سیاسی بازگشت ایران به مدار آمریکا و غرب را فراهم نماید. ایجاد اخلال در مسیر ارسال پیام اتحاد راهبردی با روسیه در برابر دشمن مشترک، یکی از این تدارک زمینههاست! (نویسنده: فتحالله پریشان)
▼گزارش روز
همراهان دیروز و برائتجویان امروز!
«محسن هاشمی»، رئیس دورهای شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در گفتگو با ایلنا با اذعان به اینکه اصلاحطلبان از سال ۹۲ تا ۹۸ تقریباً بخشهای اصلی انتخاباتی یعنی دولت، مجلس و شوراها را در اختیار داشتند، گفته است: «مشکل فعلی آقای روحانی بیشتر در ایجاد انسجام و هماهنگی درون دولت است نه مسائل حاکمیتی».
گزارههای تحلیلی: چرا حزب کارگزاران سازندگی خود را سهیم این ناکارآمدی و نارضایتی مردم نمیداند؟ 1- حزب کارگزاران سازندگی از سال ۷۴، با اعلامیه 16 نفر از وزرای دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی آغاز به کار کرد و در جریان دولت دوم خرداد، به تحقق برخی اهداف در راستای راه و روش دولت سازندگی رسید؛ اما این قطعاً هدف غایی آنها نبود. 2- با روی کار آمدن دولت یازدهم به ریاست جمهوری «حسن روحانی» و معاون اولی «اسحاق جهانگیری» که رئیس شورای مرکزی حزب مذکور بود، این حزب توانست هدف غایی خود را در قدرت پیگیری کند و با رأی ٢٤ میلیونی روحانی در دوره دوم، به تصور اینکه خواستههایش در عرصه بینالمللی حل شده و روابط حسنه با قدرتهای جهانی برقرار شده و زمان پیگیری جدیتر منافع فرا رسیده است، به دنبال سهم خواهی بیشتر در دولت برآمد که این رویه طولی نکشید که به اصطکاک تیم همراه روحانی با این حزب سیاسی حامی انجامید. 3- حزب کارگزاران در ششم شهریور ۹۷ با انتشار یک بیانیه شدیداللحن، دولت را مورد هجمه قرار داد و دولت روحانی را فاقد گفتمان و «استراتژی اقتصادی» روشن توصیف و اعلام کرد: «فقدان استراتژی اقتصادی در دولت، آن را به مجمعی از بروکراتهای بیانگیزه بدل ساخته است که دولت را نه بهعنوان مغز متفکر توسعه ملی که بهعنوان یک اداره کاغذبازی تحلیل میکنند و تقلیل میدهند». این اصطکاکها روزبهروز افزایش یافت بهگونهای که تا سر حد برائت از دولت روحانی، بهویژه با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست جمهوری 1400 پیش میرود.
نکته پایانی: اعتراف به خطای کنشگران جریانات سیاسی حامی روحانی در انتخاباتهای گذشته توانسته بیشازپیش فضای انتخابات 1400 را شفافتر نماید. کنارهگیری همراهان دیروز آقای روحانی از قبول مسئولیت، با عقلانیت سیاسی مورد ادعای این جریانات در تناقض آشکار است. این سبک رفتار حکایت از منفعتطلبی حزبی و عدم بلوغ سیاسی در آستانه انتخابات 1400 دارد. (نویسنده: حسین عباسیان)
▼ خبر ویژه
سفره خود را با مردم یکی کنید!
محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام عصر دیروز در تربتجام گفت: «امروز ایران بهواسطه مذاکرات هستهای یکطرف و همه قدرتهای جهانی طرف دیگر بر سر یک میز نشستند و این عزت و اقتدار مرهون صبر و استقامت خانواده شهدا، ایثارگران، آزادگان و نعمت ولایتفقیه است». رضایی با بیان اینکه یک عدهای نباید با جناحبازی و قبیلهگرایی به تقسیم غنائم مشغول شوند، گفت: «امروز به نیمه این راه رسیدیم و زمان متوقف شدن نیست، نیمه دوم این مسیر پرافتخار یعنی درست کردن اقتصاد و فرهنگ و دستیابی به علم و فناوری است». دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ثروتهای عظیم ازجمله داشتن معدن، مرز، امام و مردم خوبی که در این شرایط تحریم اقتصادی دندان روی جگر گذاشتند، اضافه کرد: «این گرانی بیحسابوکتاب، تورم لجامگسیخته و اوضاع نابسامان بورس همه از ناکارآمدی برخی دولتمردانی است که 5 سال است نسبت به ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی رهبر معظم انقلاب غافل شدهاند». رضایی افزود: «دولتمردان باید سفره خود را با مردم یکی کنند جدایی سفره دولتمردان با مردم مرام و مکتب شهدا نبوده است، خدمترسانی را از زندگی مردم جدا کردند که اتفاق خطرناکی است و سرمایهداری لجامگسیخته وارد کشور شده است».
▼ اخبار
طرحی برای خانهدار کردن ایرانیان
طرح جهش تولید و تأمین مسکن با هدف احداث سالانه یکمیلیون واحد مسکونی هماکنون در دستور بررسی مجلس قرار دارد و پنج ماده از آن به تصویب رسیده است. این طرح بر اساس سه محور اصلی تأمین منابع مالی ساخت، تأمین زمین و مصالح ساختمانی، برنامهریزی شده است. طبق آخرین اعلام نمایندگان، تمامی اراضی که وزارت راه و شهرسازی متولی آن است و قابلیت اجرایی شدن طرح جهش تولید و تأمین مسکن را دارند احصا شده و با هدف اجاره ۹۹ ساله در اختیار انبوهسازان و سازندگان قرار میگیرد. مجلس قرار است دولت را به پرداخت سالانه ۱۶۰ هزار میلیارد تومان برای اجرای طرح جهش تولید و تأمین مسکن مکلف کند. این در حالی است که کل بودجه عمرانی کشور در سال ۱۳۹۸ بالغ بر ۶۷ هزار میلیارد تومان بود. سید البرز حسینی، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه در طرح جهش تولید و تأمین مسکن دولت مکلف شده تا سالانه یکمیلیون واحد مسکن بسازد، تصریح کرد: «حدود ۵۰۰ هزار واحد مسکونی توسط بنیاد مسکن و بخش خصوصی ساخته میشود و با اعتباراتی که از محل صندوق ملی مسکن دیده شده دولت نیز برای تسهیل ساخت باقی مساکن اقدام خواهد کرد».
آمریکا دست از سر یمن برنمیدارد
«تیموتی لیندر کینگ»، فرستاده ویژه آمریکا روز پنجشنبه در دیدار با منصور هادی رئیسجمهور مستعفی یمن در ریاض بدون اشاره به اقدامات کشورش در بحرانی شدن اوضاع در این کشور، مدعی شد که «مداخله ایران [در یمن] باعث تنش، درگیری و بیثباتی در این کشور شده است». شبکه الحره (وابسته به وزارت خارجه آمریکا) به نقل از این مقام آمریکایی گزارش داد که واشنگتن از تلاشهای دولت مستعفی یمن در عدن حمایت میکند. رفتار این روزهای آمریکا در خصوص یمن مصداق بارز ضربالمثل معروف با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن است. پنجشنبه هفته گذشته، «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا در سخنرانی خود با انتقاد از اوضاع انسانی در یمن گفته بود: «جنگ علیه یمن باید متوقف شود و ما همه حمایتهای خود از عملیاتهای تهاجمی در آنجا را متوقف میکنیم». ادعای دولت بایدن مبنی بر تلاش برای توقف جنگ در یمن که تا کمتر از دو ماه دیگر وارد هفتمین سال خود خواهد شد، در حالی است که این جنگ با چراغ سبز دولت باراک اوباما که بایدن معاون او بوده، آغاز شد. دولت سابق آمریکا به ریاست دونالد ترامپ در جنگ ششساله ائتلاف عربستان سودی علیه یمن، حمایت نامحدودی از فروش تسلیحات مدرن گرفته تا ارائه کمکهای مستشاری و اطلاعاتی به این ائتلاف متجاوز ارائه کرده است که در نتیجه آن، ۱۶۸۰۲ یمنی جانباختهاند که ۳۷۵۳ نفر آنها کودک هستند. همچنین میانگین جمعیت زیر خط فقر در این کشور به ۸۵ درصد رسیده و به دلیل حمله و محاصره ائتلاف سعودی، ۲۰ میلیون یمنی از فقدان امنیت غذایی در رنج هستند.
آشکار شدن اختلافات در کابینه رژیم صهیونیستی
پس از آنکه نخستوزیر رژیم صهیونیستی یک فرد نزدیک به خود را برای مذاکره با دولت آمریکا درباره پرونده هستهای ایران تعیین کرد، وزیر جنگ این رژیم بهشدت اقدام یکجانبه او را مورد انتقاد قرار داد. دو روز پیش اعلام شد که نتانیاهو، مئیر بن شابات را بهعنوان مسئول مذاکره با دولت بایدن درباره موضوع توافق هستهای با ایران معرفی کرده و بن شبات با «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید طی یک تماس ویدئویی طولانیمدت درباره ایران و دیگر موضوعات رایزنی کرده است. بنی گانتز در این خصوص گفت: «ما در یک سیستم ریاست جمهوری نیستیم! نتانیاهو مانند یک شاه اداره امور را بر عهده دارد ازاینرو تلاش خواهم کرد تا تمام سازمانها در این خصوص (انتخاب مئیر بن شبات) اظهارنظر کنند». وزیر جنگ رژیم صهیونیستی همچنین به اختلافات خود با نتانیاهو بر سر موضوع مقابله با کرونا اشاره کرد و افزود، نخستوزیر این رژیم تنها به خاطر منافع سیاسی خود تصمیماتی را در ارتباط با کرونا اتخاذ میکند و سعی دارد به مدت دو هفته و تا زمان برگزاری انتخابات قرنطینه سراسری اعلام کند.
اخبار کوتاه
◄ راز شکستناپذیری سپاه/ «سرلشکر سلامی» فرمانده کل سپاه گفت: «هیچ صحنهای برای سپاه بنبست ندارد و هنر ما شکستن قدرتهای استکباری است. جنگهای بزرگ ما باقی است. سپاه در دامنه قلهای است که از آن قله ولیفقیه با تدابیر نورانی خود چشمههای حکمت را جاری میکند و فرمولهای غلبه را میآموزاند، با این منطق، سپاه در هیچ صحنهای شکست نمیخورد».
◄ از اپوزیسیون و مخالف خوب شانس آوردیم!/ سخنگوی سازمان غذا و دارو با اشاره به انتشار تصویر مجعولی مبنی بر درخواست دفتر مقام معظم رهبری برای در اختیار قرار گرفتن واکسن فایزر، نوشت: «جمهوری اسلامی از هر چیز و هر جا شانس نیاورده باشه انصافاً از اپوزیسیون و مخالف و معاند، بخت و اقبال، همراهش بوده و هست!».
◄ شیخ عیسی قاسم: جنبش مردمی بحرین ادامه خواهد یافت/ رهبر نهضت اسلامی بحرین تأکید کرد: «مطالبه اساسی مردم بحرین، تغییرات ریشهای و اساسی در حاکمیت است. رژیم منامه در برخورد با اعتراضات مسالمتآمیز مردم بحرین با خشم و غضب رفتار کرد و همه مقدسات اسلامی را هدف قرار داد، آنها از نظامیان سعودی برای ریشهکنی انقلاب بحرین کمک گرفتند. البته جنبش مردمی بحرین تا زمانی که شرایط کشور اصلاح نشود، ادامه خواهد یافت».
◄ اولین دستاورد اقتصادی رئیسی از سفر به عراق/ در پی سفر رئیس قوه قضائیه به کشور عراق، وزارت حملونقل عراق با صدور دستورالعملی در ارتباط با موضوع ترانزیت کالا، دستور استفاده از گذرگاههای زمینی و مهمی ازجمله «زرباطیه»، «المنذریه»، «طریبیل»، «القائم»، «سفوان» و «عرعر» را برای ترانزیت صادر کرد.
◄ تقدیر حريرچي از فرماندهان سپاه/ معاون کل وزیر بهداشت گفت: «ما از بسیج و سپاه تشکر میکنیم که همکاری بسیار خوبی انجام دادند، یعنی واقعاً خجالت میکشیدم که فرماندهان بزرگ این نیروها در دفتر ما، دفتر وزیر و دفتر معاونین وزیر نشستهاند با فرمان حضرت آقا، این بزرگواران میگفتند ما تحت امر شما هستیم، بگویید در این جنگ باید چکار کنیم، شما بگویید که ما انجام دهیم».
◄ آثار برجام در کاهش نگاه به شرق/ سخنگوی هیئترئیسه مجلس گفت: «در قضایای برجام بسیاری از قرارها با شرق کمرنگ شد و آثار اقتصادی برای ما داشت. ما میخواهیم بگوییم اینبار تحت هیچ شرایطی این اتفاق نخواهد افتاد».
◄ احکام سیاسی (سؤال 139): در صورت تعارض معاهدات بینالمللی با احکام شرع، آیا پایبندی بر این معاهدات الزامی است؟ پاسخ: در فرض سؤال، این نوع تعهدات لازمالاجرا نمیباشد، بلکه پایبندی به آنها غیرمجاز است.