▼حرف روز
فوریتِ شفافیت
«شفافیت» ازجمله موضوعاتی است که در کشور ما موسمی مطرح میشود و دوباره از نظرها دور انگاشته میشود. نحوه مواجهه مجلس با طرح شفافیت آراء نمایندگان که درنهایت به رأی نیاوردن آن منتهی شد، باز گویای کمتوجهی به این موضوع مهم و راهبردی بهحساب میآید. دراینباره تأمل در نکات زیر مهم به نظر میآید.
نکات تحلیلی: 1- مبنای دینی شفافیت: مقام معظم رهبری تکلیف همه بخشهای کشور را درباره شفافیت روشن ساختهاند؛ ایشان بیان میکنند که این شفّافیّتی که حالا سر زبانها است که «آقا شفّاف، شفّاف»، در کلام امیرالمؤمنین است. بعضیها عادت کردهاند هر چیز خوبی که در جامعه اسلامی است را نسبت بدهند به غربیها. واقعاً انسان تعجّب میکند از کوتهفکری بعضیها! برخی میگویند توجّه به مردم، آراء مردم، اهتمام به مردم، ما از غربیها یاد گرفتیم اینها را؛...نخیر، شفّافیّت را امیرالمؤمنین یاد داده؛ میگوید حقّ شما بر من -یعنی حقّی که شما پیش من دارید- [این است که] هیچ رازی را از شما پنهان ندارم، هیچ حرفی را از شما پنهان نکنم، مگر در جنگ و مسائل جنگ و مسائلی که با دشمن طرف هستیم. 2- شفافیت و سرمایه اجتماعی: بدون تردید شفافیت بر سرمایه اجتماعی نظام میافزاید و با این شیوه آگاهسازی افکار عمومی، انگاره ذهنی نادرستی که همهجا و همه افراد را فسادآلود میبیند، اصلاح خواهد کرد. شفافیت ماجرای افشاگریهای خسارتآمیز و بیفایده برخی افراد را نیز بیتأثیر میگذارد؛ چون همهچیز در منظر دید مردم است. جدای از همه اینها، شفافیت تبلیغات سهمگین رسانههای نظام سلطه علیه جمهوری اسلامی را نیز خنثی خواهد کرد.
نکته پایانی: راهبردی بودن سطح شفافیت: انتظار اولیه از نمایندگان مجلس یازدهم آن است که به شفافیت بهعنوان یک موضوع راهبردی و تعیینکننده برای انقلاب و نظام اسلامی بنگرند. مجلس لازم است سامانه شفافیت را در همه بخشهای کشور بهاستثناء موضوعات امنیتی، ساری و جاری سازد؛ برای این ضرورتاً باید از خود شروع کنند. ضمن اینکه یکی از شعارهای اصلی نمایندگان مجلس کنونی، شعار شفافیت بود و توقع میرفت که با فوریت در دستور کار مجلس قرار میگرفت. شفافیت آرا حتماً به نفع استحکام تصمیمات مجلس نیز خواهد بود و رأی آشکار برای نماینده، تأمل و دقت نظر در رأیی که میخواهد بدهد را در پی دارد و درنهایت شفافیت در آرای نمایندگان مجلس، سطح کارشناسی بودن و اتقان قوانین را ارتقا خواهد داد. (نویسنده: عزیز غضنفری)
▼گزارش روز
«بایدن» و مسئله یمن
جو بایدن رئیسجمهور آمریکا در نخستین سخنرانی خود درباره سیاست خارجی این کشور اعلام کرد: «این جنگ (جنگ یمن) یک فاجعه انسانی و استراتژیک ایجاد کرده است، این جنگ میبایست پایان یابد. به تمامی حمایتهای آمریکا از عملیات تهاجمی در جنگ یمن ازجمله فروش تسلیحات مربوط به این درگیری پایان میدهیم». سخنگوی پنتاگون نیز اعلام کرد: «در یمن بزرگترین فاجعه بشری در حال رخ دادن است. بایدن خواستار توقف حمایت از عملیات ائتلاف سعودی شده است.»
گزارههای تحلیلی: 1- قبل از هر چیز باید توجه داشت که متهم اصلی آغاز جنگ تحمیلی علیه یمن، نه عربستان و امارات که دولت ایالاتمتحده است. عربستان و امارات بهعنوان دو ستون اصلی خیمه تجاوز به یمن، تابع سیاستهای آمریکا بوده و هستند. جنگ یمن درست زمانی آغاز شد که دولت دموکرات اوباما بر سر کار بود! دولت دموکرات بایدن امروز بهگونهای صحبت از پایان درگیریها در یمن میکند که انگار دموکراتها از صحنههای شش سال اخیر یمن و مصائبی که بر ملت یمن رفته است، بمبها و تجهیزاتی که بر سر مردم یمن ریخته شده که بخش عمدهای از آنها تولید کمپانیهای اسلحهسازی آمریکا هستند، بهکلی غایب و بیاطلاع بودهاند و نمیدانستند که تجاوز ظالمانه در این شش سال چه بر سر مردم یمن آورده است!؟ 2- اظهارات بایدن پیرامون جنگ یمن از طریق توقف فروش تسلیحات به عربستان سعودی و امارات اگر همراه با «حسن نیت» و «گامهای عملی» و «اقدامات عادلانه» برای تحقق این امر مهم باشد، میتواند موردتوجه قرار گیرد. کما اینکه انصارالله یمن نیز از تصمیم دولت جدید آمریکا استقبال کرده و آن را اقدامی برای پایان جنگ توصیف کرده است. درعینحال، «محمدعلی الحوثی» عضو شورای عالی سیاسی یمن در واکنش به ادعای قطع حمایت آمریکا از ائتلاف سعودی برای توقف حملات به یمن از سوی بایدن نیز گفت: «هر اقدامی که به محاصره یمن پایان ندهد، موردتوجه نخواهد بود. ما جزو کسانی نیستیم که حرفها به هر شکلی که بیان شوند، فریب بخوریم». 3- تهران از هرگونه پیشنهاد و اقدامی که با «جدیت» و «حسننیت» و بدون هرگونه جانبداری از متجاوزان به دنبال پایان جنگ از طریق احترام تمامیت ارضی و منافع مردم یمن و برآورده ساختن مطالبات قانونی و بر حق انصارالله باشد، استقبال میکند. از نظر جمهوری اسلامی، جنگ یمن مصداق یک «تجاوز آشکار و غیرقانونی» است که پایان بخشیدن به آن باید فاقد هرگونه امتیازبخشی به متجاوز در ابعاد سیاسی، نظامی، میدانی و غیره باشد.
جمعبندی: پایان درگیریها در جنگ یمن که ظاهراً یکی از دستورکارهای مهم دولت بایدن است، در صورتی میتواند موردتوجه جدی قرار گیرد که قبل از هر اقدامی، محاصره یمن برداشته شده و در ادامه ضمن پایان درگیریها، عربستان رسماً بهعنوان «متجاوز» در محافل بینالمللی و شورای امنیت معرفی شود. پایان هرگونه جنگی بدون اینکه عاملان آن که مرتکب جنایات جنگی شدهاند، مجازات نشوند، یک پایان ناقص و ناعادلانه خواهد بود. (نویسنده: حمید خوشآیند)
▼ خبر ویژه
مخالفت نماینده کارگران با پیشنهاد مجلس
نماینده کارگران در شورای عالی کار گفت: «شکاف دستمزدی به حدی بزرگ است که افزایش ۱۰۰ درصدی حقوق هم نمیتواند آن را پر کند. مشکلات کارگران از تهیه مواد غذایی هم فراتر رفته است. هزینه سبد معیشت کارگران ۱۰ میلیون تومان است، با حقوق نهایتاً ۳ میلیون تومانی چگونه میتواند زندگی کند؟! [در واکنش به درخواست نمایندگان مجلس برای افزایش ۴۰ درصدی حقوق] از ورود نمایندگان به وادی عدد و رقم گلهمند هستیم و درخواست ما آن است که اصلاً وارد موضوع درصد نشوند. طبق قانون مقدار دستمزد و افزایش میزان دستمزد کارگران در شورای عالی کار مشخص میشود و نمایندگان مجلس عضو شورا نیستند».
▼ اخبار
فرصتهای اقتصادی ایران در روسیه
در سالهایی که با اجرایی شدن تحریمهای همهجانبه آمریکا، ایران از بسیاری از بازارهای تجاری خود محروم شد، اصلیترین برنامه وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت، حول محور صادرات به کشورهای همسایه و منطقه تعریف شد. دراینبین نهایی شدن عضویت ایران در سازمان همکاریهای اقتصادی اوراسیا که در آبان ۹۸ کلید خورد باعث شد، راهی جدید برای صادرات کالاهای غیرنفتی ایرانی به کشورهای همسایه و منطقه که در آسیای میانه و شرق اروپا قرار دارند باز شود. برآوردهای صورت گرفته از فعالیت ایران در حدود ۱۵ ماهی که از عضویت در اوراسیا میگذرد حاکی از آن است که صادرات به روسیه باوجود کاهش کلی صادرات تحت تأثیر کرونا، افزایش یافته و همین موضوع نشاندهنده اهمیت بازار روسیه برای ایران است. باوجود بستر گسترده موجود در این بازار، جزییات آمارهای صادراتی منتشرشده نشان میدهد که همچنان صادرات محصولات کشاورزی و میوه اصلیترین سبد صادراتی ایران به روسیه است و این در حالی است که ایران توان حضور در سایر بازارها را نیز دارد. بر اساس اعلام سازمان توسعه تجارت، فرصتهای صادراتی به روسیه شامل برخی محصولات پتروشیمی، خشکبار، محصولات صنایع غذایی، آبزیان، محصولات لبنی، کفش و چرم، نساجی، مصالح ساختمانی، تجهیزات الکترونیک، دارو، تجهیزات پزشکی، قطعات یدکی اتومبیل و خدمات تجارت الکترونیک است و درصورتیکه این کالاها وارد سبد صادراتی ایران شود، در روسیه خریدار خواهند داشت. در کنار آن شرکتهای دانشبنیان ایرانی نیز برای فعالیت و ارائه خدمات خود فرصت مناسبی در روسیه پیدا خواهند کرد.
تغییر معادلات جهانی با حمله به عینالأسد
«سردار حسین نجات»، جانشین قرارگاه ثارالله در همایش تجمع گردانهای امنیتی سپاه پاکدشت به توانمندیهای نظامی و علمی ایران پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: «جمهوری اسلامی با تکیهبر توان جوانان انقلابی توانسته سیستم پدافندی بسازد که هواپیمای بدون سرنشین را قبل از نفوذ به مرزهای کشور، منهدم کند و یا زمانی که نفتکشهایمان بر روی آبهای موردحمایت آمریکا بود، این کشور از ترس ایران نفتکشها را مصادره نکرد». جانشین قرارگاه ثارالله با اشاره به ترور حاج قاسم توسط آمریکاییها، بیان کرد: «پسازاین اتفاق، موشکهای بلندپرواز ایرانی پایگاه نظامی عینالأسد را هدف قرار دادند و آمریکاییها فقط با پنهانکاری لب به سخن گشودند و همه به ترس آمریکا از ایران پی بردند. روسها پس از حمله ایران به پایگاه نظامی آمریکایی گفتند که شما معادلات جهان را عوض کردید، زیرا که هیچکس توانایی نابودی مراکز نظامی آمریکا را نداشت». وی تأکید کرد: «امروز جمهوری اسلامی در تمامی آمارها پیشرفت داشته و امروز شاهد ترقی و افزایش نرخ رشد علمی ایران در جهان هستیم». جانشین قرارگاه ثارالله با اشاره به گسترش قدرت نظامی کشور افزود: «جوانان ایران اسلامی میتوانند موشک 2 هزار کیلومتر با برد نقطهزن بسازند و همین جوانان هستند که میتوانند موتور خودرو بسازند؛ لذا اگر به همین نیروهای جوان خود اعتماد کنیم، صنعت ما توانایی قبضه کردن بازارهای جهانی را دارد».
نظارت بینالمللی بر انتخابات؛ نقض حاکمیت ملی عراق
نخستوزیر اسبق عراق ضمن مخالفت با نظارت بینالمللی بر انتخابات پارلمانی این کشور، آن را اقدامی بسیار خطرناک و نقض حاکمیت عراق دانست. «نوری المالکی» نخستوزیر اسبق عراق در گفتگو با السومریه عراق، مخالفت خود را با نظارت بینالمللی بر انتخابات پارلمانی این کشور اعلام کرد و گفت: قرار دادن انتخابات تحت نظارت بینالمللی بسیار خطرناک است. وی افزود: هیچ کشوری وجود ندارد که نظارت بینالمللی بر انتخاباتش را بپذیرد زیرا بهمثابه نقض حاکمیت ملی است. المالکی احتمال داد که مصطفی الکاظمی نتواند برای بار دوم پیروز شود. وی درباره اوضاع امنیتی هم بر توان عراق برای اداره امور امنیتی بدون نیاز به نظامیان آمریکایی تأکید کرد. وی مخالفت خود را با وجود سلاح خارج از قانون هم اعلام کرد و درباره سلاح حشدالشعبی هم گفت: «این سلاح خارج از قانون نیست و زیر نظر دولت است. سلاح غیرقانونی زیادی نزد مردمی وجود دارد که مدعی وابستگی به حشدالشعبی دارند».
اخبار کوتاه
◄ مدیر متخلف چند برابر مجازات میشود/ رئیس قوه قضائیه در سفر به استان گیلان گفت: «در برخورد با تخلفاتی که از ناحیه افراد نامدار سر میزند، هیچ رحمی نباید داشت و باید بهشدت با آن مقابله کرد چراکه اگر این افراد در جامعه تخلف کنند، تخلف در جامعه باب میشود. برای پروندههایی چون رشت الکتریک تیم قضایی میگذاریم تا بهسرعت رسیدگی شده و با متخلفان برخورد شود. اجازه نخواهیم داد یک کارخانه هم از کار بیفتد».
◄ چیزهایی عجیبی که از فناوری نانو در کشورمان نمیدانیم!/ اگر یک متر را یک میلیارد بار کوچک کنیم یک نانو میشود. ایران در دنیا رتبه چهارم را در نانو تکنولوژی دارا است. ایران به ۴۸ کشور اروپایی، آمریکایی، آسیایی و آفریقایی محصولات نانو صادر میکند. سهم ایران از ۸۰ میلیارد دلار تولیدات سالانه در جهان تنها ۲۲ میلیون دلار است. نانو تکنولوژی را در ۱۸ حوزه صنعتی به کار گرفتهایم.
◄ بهترین واکنش عراق به ترور شهید سلیمانی/ وزیر خارجه ایران در دیدار همتای عراقی، پایان دادن به حضور نیروهای آمریکایی در منطقه را بهترین واکنش به ترور شهید سلیمانی و همرزمانش دانست. ظریف همچنین ابراز امیدواری کرد توافقات اقتصادی، رفتوآمد تجار و زوار، حملونقل کالا و مطالبات و موضوعات بانکی در سریعترین زمان به نتیجه برسد.
◄ ممنوعيت تردد خودروها از امروز/ جانشین رئیس پلیس راهور نیروی انتظامی خبر داد: «برابر مصوبه امروز کمیته امنیتی انتظامی وزارت کشور از روز شنبه تردد خودروهای غیربومی به استانهای مازندران، گیلان و گلستان ممنوع شد. همچنین تردد خودروهای غیربومی به شهرهای مشهد، اصفهان، شیراز، بندرعباس، بوشهر، جزیره قشم و کیش به دلیل مسافر پذیر بودن از شنبه آینده ممنوع است. رانندگانی که به این مصوبه توجه نکنند مبلغ پنج میلیون ریال جریمه برای پلاک خودرو آنان منظور خواهد شد».
◄ پیشبینی جهش مصرف بنزین در ۱۴۰۰/ «صادقآبادی» معاون وزیر نفت پیشبینی کرد: «متوسط مصرف بنزین در سال ۱۴۰۰ به ۹۵ تا ۱۰۰ میلیون لیتر در روز برسد که این به معنای کاهش ظرفیت صادراتی بنزین کشور خواهد بود. در صورت ادامه این روند در سال ۱۴۰۱، ممکن است دوباره به واردکننده بنزین تبدیل شویم. توسعه CNG کوتاهترین و بهصرفهترین راهحل کاهش مصرف و افزایش صادرات بنزین است».
◄ انسولین ایرانی به بازار میآید/ سخنگوی کمیسیون امور داخلی مجلس خبر داد: «مواد اولیه انسولین داخلیسازی شده و تا ۲ ماه آینده به تولید انبوه میرسد؛ بعد از تأمین نیازهای کشور برای ۱۸ ماه آینده، میتوانیم انسولین ایرانی صادر کنیم».
◄ احکام سیاسی (سؤال 133): آیا ابقای برخی مسئولین با وجود اثبات بیکفایتی آنان، از نظر شرعی جایز است؟ پاسخ: باید طبق مقررات مربوطه اقدام شود.