فضای سیاسی عراق هر روز ابعاد پیچیدهای به خود میگیرد. سرانجام پس از 50 روز، کمیساریای عالی عراق، نتایج نهایی انتخابات پارلمانی این کشور را اعلام کرد؛ انتخاباتی که با حواشی گوناگونی همراه بوده و پیچیدهترین انتخابات عراق در دوره پساصدام و از سال 2003 به این طرف محسوب میشود.
بر اساس اعلام کمسیاریای عالی انتخابات عراق، جریان سائرون به رهبری مقتدی صدر با کسب 73 کرسی، جایگاه اول را حفظ کرده است و پس از آن ائتلاف سُنی تقدم بهرهبری «محمد حلبوسی» 37 کرسی را کسب کرد که با پیوستن برخی افراد مستقل احتمال افزایش کرسی آن به 45 کرسی نیز وجود دارد. ائتلاف دولت قانون بهرهبری نوری المالکی نیز با کسب 33 کرسی در جایگاه سوم قرار گرفت.
حزب دموکرات کردستان عراق با کسب 31 کرسی در جایگاه چهارم و ائتلاف فتح به رهبری هادی العامری با کسب 17 کرسی در جایگاه پنجم قرار گرفت. ائتلاف کردستان عراق هم 17 کرسی را از آن خود کرد. «إشراقة کانون» وابسته به عتبات نیز 6 کرسی به دست آورد.
ائتلاف نیروهای حکومت به رهبری عمار حکیم هم توانست 4 کرسی کسب کند. نیروهای «العقد الوطنی» و ائتلاف «جنبش حسم للاصلاح» به ترتیب 4 و 3 کرسی به دست آوردند. جنبش بابلیون نیز با 4 کرسی و ائتلاف «جماهیرنا هویتنا» 3 کرسی و جبهه ترکمن 2 کرسی را از آن خود کردند. جنبش امتداد نیز توانست 9 کرسی در این دور از انتخابات کسب کند.
با اعلام نتایج نهایی، تنها 5 کرسی تغییر کرد. بنابراین کمیساریای عالی اعلام کرده که پس از تحقیق و بازشماری آرای انتخابات اخیر ثابت شد که تقلبی در اعلام نتایج رخ نداده است.
اعلام نتیجه نهایی انتخابات با واکنشهای گسترده در محافل سیاسی و رسانهای و همچنین افکار عمومی عراق مواجه شده است. گروه عراقی «چارچوب هماهنگی شیعیان» ساعاتی پس از اعلام نتایج نهایی انتخابات پارلمانی عراق در بیانیهای اعلام کرد که «هرگز نتایج اعلامی را قبول نخواهند کرد؛ چرا که بدون شک کمیسیون انتخابات این نتایج را از قبل آماده کرده بود».
چهارچوب هماهنگی شیعیان، متشکل از دولت قانون به رهبری نوری مالکی، فتح به رهبری هادی عامری، جریان حکمت به رهبری سید عمار حکیم، ائتلاف نصر به رهبری حیدرالعبادی، عقد وطنی به رهبری فالح فیاض، حزب فضیله به رهبری عمار فضیله و جریان حقوق به رهبری حسین مونس است که پیش از انتخابات عراق و با هدف هماهنگیهای لازم تشکیل شده است. چهارچوب هماهنگی که یکی از دو قطب اصلی بیت شیعی در کنار جریان صدر است، براساس آخرین نتایج اعلامی، به صورت مستقیم 60 کرسی پارلمان را در اختیار دارد که با پیوستن برخی افراد مستقل و نزدیک به خود سهم خود در پارلمان را میتواند تا 75 کرسی ارتقاء دهد.
تا به این لحظه اعلام نتایج نهایی انتخابات پارلمانی نه تنها نتوانسته است فضای سیاسی ابهامآلود و پیچیده عراق را تعدیل کند، بلکه به دنبال واکنشهای جریانات سیاسی و افکار عمومی عراق و در کنار آن جوسازیهای گسترده و هوشمندانهای که توسط برخی محافل سیاسی و رسانهای مخرب منطقه و بینالملل در حال شکلگیری است، بر پیچیدگی اوضاع افزوده شده است.
از منظر منافع و امنیت ملی، وضعیت به وجود آمده نه تنها به نفع کشور و مردم عراق نیست بلکه علاوه بر آن موجب گسترش اختلافات داخلی و در نتیجه آغاز مرحله جدیدی از بحران، ناامنی و بیثباتی سیاسی و امنیتی در عراق میشود؛ چیزی که به عنوان «وضعیت مطلوب» آمریکا و سایر بازیگران منطقهای و فرامنطقهای بحرانآفرین در عراق محسوب میشود.
انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق اگرچه با حاشیههایی همراه شده است، اما فارغ از تمام حواشی موجود، با کسب اکثریت (53 درصد) کرسیهای پارلمان توسط گفتمان شیعی و مقاومت، باعث عصبانیت آمریکا و شرکای او از جمله عربستان سعودی، امارات، انگلیس و رژیم صهیونیستی شده است.
واقعیت این است که ایالات متحده دست خالی از انتخابات عراق بیرون آمد. خروجی میلیونها دلار سرمایهگذاری مالی، رایزنیهای گسترده با نیروهای سیاسی داخلی، ماهها کار رسانهای و عملیات روانی پیچیده، تنها به راهیابی 9 نفر از لیست اختصاصی و مورد حمایت آمریکا به پارلمان عراق شد!
آنچه درحال حاضر در عراق جریان دارد و فضای سیاسی و میدانی این کشور را برای چندمین بار در سالهای اخیر مستعد تنش و درگیری کرده است، وضعیتی است که ناشی از سیاستهای آمریکا در دوره پساانتخابات شکل گرفته است. از فردای انتخابات عراق که شکست ایالات متحده در آن کاملاً محرز بود، تیم امنیتی رئیس جمهور آمریکا با همراهی سازمان سیا و همکاری برخی سرویسهای اطلاعاتی در منطقه، به طور جدی توطئه «ناامنسازی و بیثبات کردن عراق» را با کارویژههای تعریف شده در دستور کار قرار دادهاند.
عراق مانند سابق از شرایط مناسبی برای ادامه حضور آمریکاییها در این کشور برخوردار نیست. ناامنسازی عراق که به دو مورد از مصادیق عینی و جدید آن اشاره شد، توطئهای است که آمریکاییها آن را برای بقاء حضور و نفوذ نظامی، سیاسی و امنیتی در دو سطح سختافزاری و نرمافزاری آمریکا در عراق دنبال میکنند.
امروز جامعه عراقی به ویژه احزاب و گروههای سیاسی و بالاخص جریانهای شیعی بیش از هر زمان دیگری به اتحاد و انسجام و هوشیاری در قبال توطئهای که در این کشور در حال شکلگیری است، احتیاج دارند. دولت آمریکا برای پیشبرد توطئههایی که باعث گسترش ناامنی و بیثباتی در عراق شود، روی «غفلت» افکار عمومی و گروههای مختلف سیاسی اعم از شیعه و سنی حساب ویژهای باز کرده است.
ناامنسازی عراق که احیای داعش و فعالسازی هستههای خاموش و غیرفعال گروههای تروریستی، پدیده خطرناکی است که هرگونه پیامد و عواقب احتمالی ناشی از آن در وهله نخست متوجه کشور و ملت عراق است. این موضوع در عین حال که باعث ابقاء حضور و نفوذ نظامی آمریکا در عراق میشود، در عرصه اقتصادی نیز پیامدبار بوده و به طور کلی باعث عقبافتادگی پروژههای عمرانی و برنامههای بازسازی و تعطیلی فعالیتهای اقتصادی در عراق شده و جذابیت این کشور را برای سرمایهگذاری خارجی از بین میبرد. این در حالی است که از نظر سیاسی نیز باعث ایجاد یک نوع بلاتکلیفی سیاسی و خلاء حاکمیتی در عراق میشود.
مردم و گروههای مختلفی عراقی به ویژه جریانهای شیعی و نیروهای امنیتی و حشدالشعبی بیشازپیش باید ضمن اتحاد راهبردی و حفظ هوشیاری، با اتخاذ تدابیر هوشمندانه و دقیق مسیر پیشبرد پروژههای ناامنساز را ناهموار و مسدود سازند. از نظر ایران نیز هر اقدامی که برهمزننده نظم و امنیت و مخل ثبات و آرامش در عراق است و به اختلافات و بلاتکلیفی سیاسی دامن میزند، به شدت محکوم است و باید از وقوع آن جلوگیری نمود.