در روزهای اخیر واردات خودروهای خارجی به کشور پس از چهار سال ممنوعیت، آزاد شد و وزیر صمت از تصویب کلیات واردات خودرو در هیئت دولت پیرو پیگیریهای این وزارتخانه خبر داد. در این زمینه جزئیات و چگونگی آییننامه واردات خودرو هنوز اطلاع رسانی نشده است.
با آزاد شدن واردات خودرو میتوان انتظار داشت در اندک زمانی قیمت خودروهای داخلی واقعی شود.
علی خاکساری، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس صنعت خودرو در خصوص اقدام دولت سیزدهم در واردات خودروهای خارجی به «راهبرد معاصر» گفت: در وهله اول باید از این اقدام خوب آقای رئیسی تشکر کرد. واردات خودرو یک امر بسیار مهم و مثبت اقتصادی برای کشور است و اگر هرچه زودتر واردات خودرو بدون هیچ گونه محدودیت و شرطی اتفاق بیفتد میتواند گامی مثبتی در جهت بهتر شدن اقتصاد کشور باشد و این اقدام میتواند منجر به غرور ملی و حفظ محیط زیست و جان مردم شود.
وی افزود: واردات خودرو بعد از 2 دهه در حال اتفاق افتادن است، گرچه ما قبلا هم واردات داشتهایم ولی به صورت مشروط بوده است که فقط عدهای خاص از ان سود میبردهاند و سود آن به مردم نمیرسید.
خاکساری با بیان اینکه واردات خودرو یک امر اقتصادی است گفت: همانطور که ما طرفدار صادرات هستیم باید به دنبال واردات هم باشیم. به خصوص در کشور ما که در حوزه خودروسازی در این 3 دهه حرفی برای گفتن نداشتهایم. یعنی ما ظرفیتهای مهندسی خوبی داریم اما مدیریت ما به دلایل منافع شخصی و گروهی خودش اجازه نداده است که مردم به حق خودشان برسند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، واردات خودرو را مثبت دانست و تاکید کرد واردات باید غیر انحصاری و غیر رانتی باشد و در ادامه افزود: باید اجازه بدهند شرایط، مصوبات و آیین نامه ها به گونهای باشد که واردات به سادگی توسط افراد، سازمانها، شرکت های خصوصی صورت بگیرد. اگر آیین نامه به گونه ای نوشته شود که هیچ شرایط رانتی و غیر رقابتی در آن وجود نداشته باشد اتفاق مثبت اقتصادی و اجتماعی برای کشور خواهد بود.
این کارشناس صنعت خودرو با ابراز نگرانی از اقدامات برخی مسئولان در امر خودروسازی گفت: من از نگاه مسئولان وزارت صنعت به حوزه خودروسازی نگران هستم و از وابستگی که نسبت به قطعهسازان دارند و فکر نمیکنم آنها به راحتی موافق واردات باشد.
وی ادامه داد: امیدوارم شرایط به گونهای فراهم شود که هر گونه واردات از هر کشوری و حتی واردات خودروهای دسته دوم گرچه اساسا شاید خوب نباشد اما با توجه به مشکلاتی که در خودروسازی داریم صورت بگیرد. تقریبا همه خودروهایی که در کشور هستند به نوعی ارابه های مرگ حساب میشوند ، برای جمع کردن اینها باید اجازه بدهیم واردات صورت گیرد تا مردم به نوعی به حق خودشان برسند.
خاکساری با تاکید بر اینکه واردات خودرو سبب کاهش قیمت خودروهای داخلی میشود و مردم را ترغیب به استفاده از خودروهای با کیفیت میکند گفت: قطعا واردات بسیار میتواند به مردم و اقتصاد کشور کمک کند. اگر واردات واقعی بدون قید و شرط انجام شود کسی به سمت خودروهای داخلی نمیرود. به عبارتی قیمت خودروهای داخلی به صفر میرسد. نیاز کشور 20 میلیون خودروی واقعی با کیفیت است در نتیجه اگر واردات به سمتی برود که شرایط رانتی پیدا نکند و در انحصار یک گروه خاص مثل خودروسازان و قطعهسازان قرار نگیرد و هر شخص یا سازمانی بتواند نیازهای کشور را از خارج تامین کند قطعا قیمت خودروهای داخلی کاهشی و به سمت صفر میل پیدا میکند.
خاکساری بیان داشت: قیمت خودرو باید به سمتی برود که مردم بتوانند با درآمد 4 تا 6 ماه خود یک خودروی مناسب روز بخرند. بنابراین به نظر من برخی خودروهای داخلی به هیچ وجه نباید تولید شوند حتی با قیمت 2 میلیون تومان چون نه کیفیت و نه ایمنی لازم را دارند.
وی در پاسخ به این سئوال که با واردات آیا صنعت خودروسازی داخلی زمینگیر نمیشود گفت: هیچ اتفاقی در این حوزه رخ نخواهد داد. حدود 50 الی 60 هزار نفر در سایپا و ایران خودرو کار میکنند و بسیاری از آنها کارهای غیرتولیدی انجام میدهند بنابراین اگر ما مسیر درستی را طی کنیم آنها متضرر نخواهند شد. ضمن اینکه ما باید اجازه دهیم در کنار واردات خودرو شرکت های خارجی بدون دخالت ایران خودرو و سایپا و بدون دخالت و نفوذ قطعهسازان خاصی که اقتصاد کشور را بیچاره کرده اند بیایند در کشور خودرو تولید کنند و این مهندسان و کارگران بیکار شده به سمت تولید خودروهای خارجی با کیفیت بروند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: در دنیا این یک امر عادی است که وقتی یک تولید کننده نمیتواند تولید با کیفیت و با صرفه اقتصادی داشته باشد باید از بازار خارج شود. به هر حال با این شرایط تبعات آن قابل کنترل است ویا بهتر بگویم تبعات آن کمتر از این تبعاتی است که ما الان داریم. یعنی به نسبت کشته شده هایی که ما در تصادفات جاده ای داریم این تبعات عملا هیچ محسوب میشود.
خاکساری خاطرنشان کرد: برخی مدیران سابق شرکت های خودروسازی در فساد مالی گرفتار شده و شرایطی را بوجود آورده اند که در دستگاه قضایی پرونده دارند از این رو، با این ساختار مدیریتی امکان رقابت با خودروهای را خارجی ندارند.
وی افزود: باید سیاستگذاری خودرو از جمله واردات، قیمت گذاری و توزیع به طور مستقل انجام شود. ایران خودرو وسایپا هم میتوانند اصلاح ساختار، مدیریت و مالکیت انجام دهند و خودشان را با بازار جدید وفق دهند و به سمت محصولاتی با تولید صرفه اقتصادی و با کیفیت بروند و یا کلا از بازار خارج شوند.
این کارشناس خودرو در پایان اظهار کرد: اگر ما به دنبال غرور ملی و عدالت اجتماعی هستیم باید واردات بدون قید و شرط و بدون محدودیت در تعداد، در نوع خودرو ونوع کشور داشته باشیم و اگر این کار به درستی انجام شود ایران خودرو و سایپا با مدیریت جدید اقتصادی که مجبور هستند به سمتش بروند میتوانند کم کم به بازار برگردند.