انتشار اخبار محاکمه و محکومیت "رابرتز اسمیت" نظامی استرالیایی به اتهام کشتار حداقل ۴ تبعه افغان از جمله دو نوجوان در دوران حضور خود در افغانستان، مولد دغدغههای تازهای درخصوص جنایات گسترده نیروهای ناتو و متحدان آنها در افغانستان، عراق و دیگر نقاط دنیا بوده است. بدون شک هزاران پرونده در این خصوص وجود دارد که بسیاری از آنها عامدانه توسط دادگاههای جنایی و مدنی اروپا سانسور میشود. یک قاضی استرالیایی اخیرا در حکمی گفت اتهامات مبنی بر اینکه رابرتز اسمیت سرباز با سابقه و کهنه کار استرالیایی در واقع «یک جنایتکار جنگی، یک دروغگو و یک آزارگر» در افغانستان بوده، از اساس صحیح است! این اولین باری است که یک دادگاه استرالیایی اتهامات جنایات جنگی توسط نیروهای استرالیایی را ارزیابی میکند، پیشاپیش بسیاری پیشبینی میکنند که در سالهای آینده شاهد موارد بیشتری خواهیم بود. در سال ۲۰۲۰، یک تحقیق مهم به نام گزارش بریتون، «شواهد معتبری» دریافت که سربازان استرالیایی به طور غیرقانونی ۳۹ نفر را در افغانستان کشتهاند.
"رابرتز اسمیت"، عامدانه یک نوجوان افغان را با شلیک گلوله به قتل رسانده و یک شهروند افغان دیگر را نیز با دستانی بسته، از ارتفاعی بلند به پایین پرتاب کرده که منجر به جان دادن وی شده است. نکته قابل تامل اینکه محاکمه رابرتز اسمیت، در یک دادگاه مدنی! صورت گرفته نه یک دادگاه نظامی! به نظر میرسد در ماورای صحنهسازیهای تبلیغاتی صورت گرفته (پس از اثبات جرم محرز کهنه سرباز استرالیایی)، حقایق تلخ دیگری خودنمایی میکند که نمیتوان به سادگی از کنار آنها گذشت! یکی از این موارد، مربوط به عدم تناسب مجازات قاتلان با جرایم تکاندهنده ایست که در افغانستان مرتکب شدهاند. سلب عناوین افتخار، قطعا حداقلیترین و بیخاصیتترین مجازاتی است که در این خصوص میتوان در نظر گرفت!