مشهدالرضا سوگوار ‌شهادت سلطان سریر ارتضا

بارگاه ملائک نشین رضوی امروز میعادگاه زائران از سراسر دنیا شده است که یا  خود در این صحن و سرا مشرف شده اند و یا دل راهی این حریم نورانی کرده اند تا در مصیبت شهادت امام رئوف خود رضا رضا گویان بر سرو سینه زنند.

امروز همه از دورو نزدیک بر پنجره فولاد امام رضا (ع) دخیل بسته اند و یا رضا رضا می‌گویند.زائران بی شماری هم خود را با پای پیاده به این آستان ملکوتی رسانده اند و چونان کبوترانی برگرد حرمش طواف می‌کنند.

زائران بسیاری هم در راه حرم در مسیر خیابان‌های منتهی به حرم رضوی در حرکت هستند تا در روز شهادت امام مهربانی‌ها در حرم ملکوتیش عزاداری کنند. هیئت‌های عزادار هم به سمت حرم مطهر امام رضا (ع) در حال سینه زنی و سوگواری هستند.چه شورو چه غوغایی برپا شده است، امروز همه ایران نه،  همه جهان در مشهد می‌تپد.

روایت خبرنگار از حال و هوای حرم رضوی

اینجا ملجا دردمندان و نیازمندانی است که از هر کوی و برزن مشتاقانه و با دلی سوزان، خود را به حرم امن رضوی رسانده اند و در آستان متبرک آن حضرت دل زنگار گرفته خود را صیقل می دهند.

وارد صحن و حریم رضوی که می‌شوی صحن های مختلف حرم رضوی مملو از جمعیت عزادارانی است که با پای پیاده و یا در قالب کاروان های زیارتی خود را به مشهد رسانده اند تا در روز و شب شهادت ثامن الحجج(ع) هم نوا با مجاوران حضرتش به سوگ بنشینند و بیشتر از همیشه دیدن کودکان و نوجوانانی که عاشقانه سینه می زنند و نگاه پر مهرشان به گنبد امام مهربانی ها دوخته شده است، بر دل می نشیند.

در آستانه سالروز شهادت امام رضا (ع) هر لحظه بر تعداد زائران حرم رضوی افزوده می‌شود و موکب‌ها و دسته‌های عزاداری یک به یک وارد حرم امام مهربانی‌ها شده و به عزاداری می‌پردازند. اطراف ضریح حرم امام رضا (ع) نیز همچنان بسته است و زائران از راه دور به امام رضا (ع) سلام داده به زیارت می‌پردازند.

زائران به صورت دسته های منظم عزادار، نزدیک در ورودی مرقد امام رضا(ع) می ایستند و در حالی که بر سینه های خود می کوبند، یکی از مرثیه های امام رضایی را می خوانند و تکرار می کنند و در پایان سینه زنی، دست ها را به نشانه سلام و تحیت به امام مهربانی‌ها(ع)، به سوی ضریح بالا می برند.

موکب های پذیرایی از زائران شبیه موکب های اربعین و همان آرامش و رنگ و بوی همیشگی اش را دارد با دیدن موکب‌ها دلت تنگ می‌شود برای دیدن و نوشیدن یک استکان چای... اینجا یکی چای و نوشیدنی گرم می‌دهد و دیگر اصرار دارد تا کمی تأمل کرده و کفش‌هایت را واکس بزند.

آن طرف‌تر هم بسته‌های فرهنگی و لوح فشرده مداحی‌های پرطرفدار به زوار می‌دهند و برخی دیگر از موکب‌ها فلش زائران را با مداحی‌های متناسب با این ایام پر می‌کنند خلاصه هر طرف که نگاه میکنی عاشقان و دلدادگان امام رضا علیه السلام در حال خدمتند .

غذاهای مخصوص مشهد مثل آش شله مشهدی در هر کدام از این موکب‌ها توزیع می‌شود. برخی هم شربت و کیک و بستنی، حلوا و خرما به زائران می‌دهند. خادمان حرم امام رضا (ع) هم زائران را با گلاب پاشی به سوی حرم هدایت می‌کنند.

دیدن عزادارانی که از برخی کشورهای اسلامی خود را به حرم ثامن الحجج (ع) رسانده‌اند تا ضمن زیارت این امام همام و سوگواری شهادتش عشق و ارادت خود به خاندان عصمت و طهارت به نمایش بگذارند هم در نوع خود بسیار جالب است.

در خیابان شیرازی یا همان بالا خیابان و پایین خیابان دسته جات عزاداری به سمت حرم در حرکتند و با زنجیرزنی و سینه زنی عشق و ارادت خود را به ساحت علی بن موسی الرضا(ع) ابراز می کنند. مهم نیست از کدام دیار و با چه زبانی، تنها به عشق زیارت آمده اند و قدم در را عاشقی مولا گذاشته اند.

از بست نواب صفوی وارد حرم می‌شوم. دسته‌های عزاداری از شهرها و روستاهای مختلف، به ترتیب جلو می‌روند. هر ده قدم یک هیئت ایستاده و مردان و زنانش بر سینه‌هایشان می‌کوبند. کتیبه‌های عزا تمام رواق‌ها و صحن‌ها را سیاه‌پوش کرده است. عطر عود می‌آید از مندیل‌هایی که توی دست خادم‌هاست و زائرها برای تبرک چند دقیقه‌ای کنار مندیل‌ها قدم کوتاه می‌کنند.

هوا، خنکای مطبوعی دارد که باعث شده آن‌هایی که از نفس افتاده‌اند روی قالی‌های سرخ و سه در چهار حرم بنشینند. بقیه مردم هم برای رسیدن به صحن انقلاب سر از پا نمی‌شناسند و ازدحام جمعیت، حرکت را کند کرده است اما چوب‌پرهای سبز و آبی خادم‌ها آن‌قدر خوب و مرتب راه را نشان می‌دهند که هیچ‌کس زمین نمی‌خورَد و با وجود حضور چند میلیونی در یک مکان با حدود مشخص اما حادثه‌ای پیش نمی‌آید.

عراقی‌ها، لبنانی‌ها و بقیه زائران خارجی در ضلع دیگری از حرم و در صحن غدیر جمع شده‌اند و عزاداری آیینی و عربی‌شان به راه است. یک نمایشگاه کوچک اما زیبا و پرمحتوا از کتاب‌های ایرانیِ ترجمه شده به عربی هم کنج صحن برپاست که دل کوچولوهای زائر خارجی را برده و با ذوق، کتاب‌های ترجمه شده کلر ژوبرت را ورق می‌زنند.

صحن آزادی نیز بعد از صحن انقلاب، شلوغ‌ترین نقطه حرم در عزای ثامن الأئمه است که محبان امامِ رئوف برای عرض ارادت حتی دالان‌های آن را هم پر کرده‌اند. و اما صحن قدس که میزبان هیئت‌های عزاداری از خراسان، تبریز و شهرهای بزرگ است پر از عَلَم‌هایی شده که جوانان پرشور و عزادار به نوبت و یا رضا گویان، بلند می‌کنند و بالای سر می‌چرخانند.

در مجموع حال و هوای حرم در شبیه کربلاست و بیشتر از هر نقطه‌ای چایخانه‌ها دل‌ها را به یاد موکب‌های مسیر اربعین، کرب و بلایی کرده‌اند و تبدیل شده‌اند به نقطه عطف حرم  برای میهمانی شاه خراسان، که جای سوزن انداختن ندارند.

خادم‌ها با لباس‌های سبز در چایخانه صحن امام حسن مجتبی (ع) و همچنین در چایخانه صحن کوثر، یک نفس ایستاده‌اند و با چای، شربت، خرما و حلواهای محلی از زائران و مجاوران آستان خورشید هشتم پذیرایی می‌کنند.

با وجود پر شدن محوطه داخلی و خارجی صحن‌های بیشتر مورد توجه، از جمله انقلاب و آزادی اما محوطه‌های خارجی همچنان در حال پذیرش زائرانی است که با اکرام زائران قدیمی، برای عرض ادب به محضر سلطان طوس، جا پیدا کرده‌اند.

سقاخانه اما ازدحام عجیبی دارد که با سقایی خادم‌ها، فشار جمعیت کنترل شده و هیچ لبی، تشنه، به علی بن موسی الرضا (ع) سلام نمی‌دهد.

در مجموع‌، صفوف زیارت فشرده اما بلند است. مردم ساعت‌هاست که برای عرض تحیت رو در رو، سرپا ایستاده‌اند تا نوبت‌شان برسد ولی هیچ‌کس گلایه‌مند نیست و خادم‌ها پیوسته سعی می‌کنند توازن صف‌ها را تا رسیدن به ضریح و پنجره فولاد حفظ کنند و فشار هوا با تهویه مناسب و گلاب‌پاش‌های سیار خادم‌ها کنترل می‌شود و مراسم عزای غریب الغربا به باشکوه‌ترین شکل ممکن یک مجلس بزرگ روضه، برقرار است.