نشست خبری چهل و دومین جشنواره فیلم فجر با حدود 45 دقیقه تاخیر و با پخش سرود جمهوری اسلامی ایران آغاز شد و پس از آن مرتضی یراق بافان آیاتی از کلام الله مجید را قرائت کرد.
چهل و دومین جشنواره فیلم فجر همانند سالهای گذشته از روز پنجشنبه 12 بهمن ماه کار خود را با نمایش 33 فیلم سینمایی در سینماهای سراسر کشور آغاز خواهد کرد. امسال، برج میلاد به عنوان خانه جشنواره انتخاب شده و میزبان اهالی رسانه خواهد بود. بلیط فروشی فیلمها در اکرانهای مردمی نیز از روز گذشته آغاز شد.
امسال بعد از مدتها قرار است مراسم افتتاحیهای برای جشنواره فیلم فجر تدارک دیده شود که این مراسم شامگاه چهارشنبه 11 بهمن ماه در تالار وحدت خواهد بود.
قرعهکشی آثار راه یافته به جشنواره فیلم فجر جمعه گذشته انجام شد تا 33 فیلم راه یافته روز و سانس اکران خود را بدانند. براین اساس، فیلم افتتاحیه جشنواره «دروغهای زیبا» است و آخرین سانس نیز متعلق به فیلم سینمایی «شور عاشقی» خواهد بود.
در ابتدای نشست پوسترهای بخش بین الملل، جلوگاه شرق، مسابقات آسیایی کشورهای اسلامی، سینمای سعادت، جاده کمربند، پوستر فلسطین با عنوان «روح و دم»، بازار بین الملل، نگاه نو، با طراحی حمیدرضا بیدقی رونمایی شد.
بعد از رونمایی امینی درباره برگزاری این دوره جشنواره گفت: امسال جشنواره پرشور و پررونقی را به واسطه آثار زیبایی که خانواده سینما تولید کردند خواهیم داشت. جشنواره شلوغی داریم و با توجه به تقاضای بالای حضور فیلمسازان محترم، هیئت انتخاب کار سختی را داشت. 106 اثر رسید که در 45 روز بازبینی شد. 22 اثر به سودای سیمرغ راه پیدا کرد، بخش فیلم اولیها به جشنواره اضافه شد و میزبان 12 اثر هستیم و 4 پویانمایی نیز حضور خواهند داشت.
وی افزود: اتفاق خوبی که پیشبینی میکنیم این است که آثار در اقلیمهای مختلف کشور ساخته شده و منتقدین سینما با مجموعه فیلمهایی روبه رو هستند که در جغرافیای مختلف و با مضامین مختلف ساخته شدند. در حوزههای طنز، دفاع مقدس، کودک و نوجوان و .... فیلمهای متنوعی را شاهدیم. شاهد جشنواره پررنگی از مضامین مختلف در ژانرهای مختلف را شاهدیم و به نظرم هیئت داوران کار سختی را پیشرو خواهد داشت.
امینی تصریح کرد: موضوع دیگر، برنامهریزی برای ناوگان اکران مردمی است. اکران سینماهای مردمی از ساعت 16 آغاز خواهد شد و صبحها خالی است. با توجه به حضور 4 پویانمایی در جشنواره، برنامهریزی سانسهای مدارس را در این ساعات کردیم و اردوهای دانشآموزی میتوانند در این ساعات در سینماها برگزار شوند. بنابراین مهمان ویژه جشنواره امسال، دانشآموزان هستند.
دبیر جشنواره 42 خاطر نشان کرد: در سه بخش دیگر نیز برنامهریزی کردیم که نابینایان، ناشنوایان و عزیزان دارای معلولیت جسمی بتوانند در سینماها حضور پیدا کنند و بتوانند فیلمها را تماشا کنند. با توجه به فیلمهایی که داشتیم در حوزه پویانمایی با آموزش و پرورش هماهنگ شده تا صبحها سانس مدرسه را برنامه ریزی شودتا 5 فیلم را صبح ها نمایش دهیم و در خدمت دانش آموزان باشیم.
وی درباره افتتاحیه جشنواره گفت: چندین سال بود که جشنواره افتتاحیه نداشت اما با توجه به همدلی که بین اهالی سینما وجود دارد، تصمیم گرفتیم روز چهارشنبه در تالار وحدت این مراسم را برگزار کنیم. بزرگداشتها نیز در آیین افتتاحیه برگزار میشود و در خدمت استاد علیقلی پیشکسوت موسیقی، پرویز شیخ طادی، فریبا کوثری و ابوالفضل پورعرب خواهیم بود. در این مراسم بخشی از جوایز نیز تقدیم خواهد شد.
امینی ادامه داد: شعار سال گذشته و امسال ما، اخلاق مداری است. حتما میدانید که در خانه سینما و اصناف که بیش از 30 صنف است، عزیزان ما شبانه روز زحمت میکشند تا به بهار سینمای ایران برسیم. با این حال برخی دلخوریها وجود دارد که نمیتوانند همه فیلمها را ببیند یا بلیط به دستشان نمیرسد. امسال موضوع بلیط را تمهید کردیم و با مدیران محترم خانه سینما برنامهریزی کردیم تا مجموعهای را در اختیار اهالی خانه سینما قرار بدهیم تا پس از ثبت نام، دارای کارت شده و بتوانند همه فیلمها را تماشا کنند. همین کار برای شورای عالی تهیهکنندگان و 4 صنف آن نیز صورت گرفت. سعی کردیم امسال با نظام منظم اکران روبه رو باشیم و حواشی مربوط به بلیط ها را مدیریت کنیم.
وی افزود: روز گذشته که آغاز فروش بلیطهای جشنواره بود، استقبال بسیار خوبی صورت گرفت و از این آشتی ملی با سینما بسیار خوشحال شدیم. این استقبال ویژه انرژی خوبی را برای همه به همراه داشت. خوشحالم که مخاطبان عزیز دوباره به سینماها برمیگردند. از اواسط جشنواره، کارمان را در استان ها نیز آغاز خواهیم کرد و در 30 استان کشور آثار به نمایش درمیآید. همه آثار در استانها به نمایش گذاشته میشود. در حال هماهنگی هستیم تا عوامل فیلمها در استانهای مختلف کشور نیز حضور داشته باشند و بتوانند همراه با مردم فیلمها را تماشا کنند. با توجه به وضعیت اقتصادی و معیشتی همه هماهنگی ها صورتگرفته تا قیمت بلیط ها افزایش پیدا نکند.
امینی به ارائه آمار در بخش بینالملل پرداخت و توضیح داد: در بخش بینالملل، 77 کشور متقاضی حضور شدند و 621 اثر ثبت نام کردند. مشاورین ما در این بخش، نزدیک به 3 ماه درگیر انتخاب فیلمها بودند. بخش سینمای سعادت و جلوه گاه شرق به همراه بخش غیررقابتی جشنواره جشنوارهها از جمله بخشهای مهم این حوزه است.
وی افزود: امسال دوبخش دیگر نیز به بخش بینالملل جشنواره اضافه شده است؛ یکی از این بخشها بخش رقابتی «فلسطین، روح و دم» است که بنابر شرایط خاص مردم فلسطین و ظلمی که علیه آنان وجود دارد، به جشنواره اضافه شده است. بخش پنجم بینالملل نیز کمربند یک جاده است. از کشورهای مختلف، مهمانانی خواهیم داشت و از 16 بهمن ماه میزبان آنان خواهیم بود. باید تاکید کنم که 4 اثر از سینمای ملی در بخش بینالملل حضور خواهند داشت. نشستهای خبری نیز بعداز پایان فیلمها در فضایی مبتنی بر اخلاق و امید برگزار خواهد شد.
امینی گفت: همانطور که میدانید جشنواره فجر جز جشنوارههای الف دنیا و یکی از رویدادهای مهم سینمایی در دنیا است، ما عضو فیاپ هستیم و این موضوع افتخار بزرگی برای سینمای ایران است.
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره امکان استفاده از سامانه شناسا برای اکران فیلمهای فجر توضیح داد: امسال سعی کردیم آثار سینمایی را از کانال سامانه شناسا به سینماداران برسانیم تست شناسا هم انجام شدهاست و همه سینماداران به این سامانه دسترسی دارند. البته به صورت پشتیبان هنوز ناوگان هاردها وجود دارد. امسال برای اولین بار هم در تهران و هم در همه استانها این فناوری استفاده میشود. البته بسته پشتیبان هم داریم که اگر سینمایی مشکل بک آپ یا اینترنت داشت بتواند فیلمها را به نمایش بگذارد.
وی درباره کیفیت بخش بینالملل سال گذشته و امسال توضیح داد: پارسال جشنواره فجر در گرد و غباری برگزار شد و کل دنیا در جبهه رسانه شان دست به دست هم داده بودند که این جشنواره برگزار نشود. البته سال گذشته شرایط بسیار سخت بود اما به لطف همه مردم شریف ایران و عاشقان این خاک، جشنواره برگزار شد.
امینی ادامه داد: سال گذشته در یک جنگ ترکیبی بودیم و تحریم ها حوزه بینالمللی ما را نیز تحت تأثیر قرار داده بود. شرایط سختی داشتیم و عده ای تلاش میکردند هنرمندان را جهت عدم حضور تحت فشار بگذارند. دوستان ما در حوزه بینالملل، آقای فرید زاده و همه همکارانشان سنگ تمام گذاشتند و شاهد حضور مهمانان و داوران از همه دنیا بودیم. از 17 بهمن سال گذشته، اخبار بخش بینالملل در همه رسانهها پررنگ دیده شد و بازار نیز ب قوت تمام برگزار شد.
دبیر جشنواره تصریح کرد: ستاد خبری بخش بینالملل ما در آن روزها سنگ تمام گذاشت که مستندهای آن معلوم است. رسانههای معاند همه تلاش خود را کردند که بگویند بخش بینالملل نبود اما تصاویر و قابها نشان میدهد که بخش بینالملل بود. بخش بینالملل سال گذشته با اقتدار برگزار شد و از آن کاملا دفاع میکنم. امسال نیز همین است و نزدیک به 8 ماه است که دوستان ما زحمت میکشند. برنامهریزیها برای 5 بخش بینالملل انجام شده و همه چیز برای برگزاری آن فراهم است.
وی در مورد حضور انیمیشنها در جشنواره هم گفت: امسال بخش انیمیشن نداریم. پویانماییها حضور دارند و بخش جدیدی برای آنها اضافه نشده است؛ البته باید اشاره کنم که امسال با توجه به حضور تعداد زیادی فیلم اولی در جشنواره، بخش جداگانه ای برایش در نظر گرفتیم، اما فیلمهای پویانمایی بخش جداگانهای ندارند.
امینی درباره جایزه آرای مردمی در جشنواره امسال گفت: همه ما این جایزه را دوست داریم، نه به عنوان دبیر بلکه به عنوان یک مخاطب این حرف را میزنم. با این حال باید بگویم که هنوز هیچ استاندارد منسجم فنی در کشور وجود ندارد که تضمین کند خطایی در این بین رخ نمیدهد. علاوه براین، کدام جشنواره گرید A در دنیا چنین جایزه ای دارد؟ همه ما این جایزه را دوست داریم و به این خواسته احترام میگذاریم اما هنوز هیچ استاندارد فنی منسجمی وجود ندارد.
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره مغفول ماندن بخش فیلم کوتاه و مستند توضیح داد: همانطور که میدانید یک جشنواره بینالمللی به اسم جشنواره فیلم کوتاه تهران برای فیلمسازان کوتاه داریم؛ مخاطب فیلم کوتاه در آن جشنواره آثار را میبیند. همچنین یک جشنواره بینالمللی دیگر برای سینمای مستند داریم که نامش جشنواره سینما حقیقت است. این دو جشنواره مخاطب و بستر دیده شدن دارند. یک جشنواره دیگر هم داریم که متعلق به سینماییها است. سالهاست که به عزیزان ما در فیلم کوتاه و مستند احترام گذاشته میشود و به آنان میگوییم جشن ملی است و شما هم بیایید، اما فراموش نکنید که عزیزان سینمای بلند نیز حق و حقوقی دارند که باید رعایت شود. آثار کوتاه و مستند قبلا اکران شدهاند.
وی افزود: امسال هم همانند سالهای گذشته، آثار برتر جشنواره فیلم کوتاه و آثار برجسته جشنواره حقیقت در سینمای مستند نیز در فجر حضور خواهند داشت. فراموش نکنید که برای آثار کوتاه و مستند قبلا وقت گذاشته شده و آنها به نمایش درآمدهاند. ما طبق سنوات به فیلم کوتاهسازان و مستندسازان احترام گذاشتیم. البته به دلیل حجم بالای مراسم اختتامیه، جوایز بخش اقلام تبلیغی، مستند و کوتاه در افتتاحیه تقدیم برگزیدگان خواهد شد.
امینی به انتقادات نسبت به یکدست بودن هیئت انتخاب و واکنشها به این موضوع واکنش نشان داد و گفت: هر جشنوارهای برای انتخابهایش یکسری سیاست دارد و براساس همانها دست به انتخاب آثارش میزند. این موضوع بدیهی است و در همه کشورها دیده میشود. هیئت انتخاب، هئیت مشاورین دبیر برای انتخاب آثار است. امسال شایسته سالاری صورت گرفته و اینگونه نیست که بگوییم کسانی که سال گذشته بودند، امسال هم هستند.
وی افزود: امسال همه خانواده محترم سینما با میل و رغبت در کنار هم هستند و این موضوع را میتوانید از روی آثار راه یافته به جشنواره متوجه شوید. دقت داشته باشید که هیئت انتخاب نماینده سیاستهای فرهنگی جشنواره است و همه این موضوع را میدانند. برای مثال ما حسین زندباف را در هیئت انتخاب داریم؛ آیا او جناحی است؟ او یک استاد است.
امینی در پاسخ به این سوال که چرا بزرگان سینمای دنیا به جشنواره فجر نمیآیند؟ گفت: در بخشی از صحبتهایم گفتم که در چند سال اخیر فشارهای جهانی برای آسیب زدن به جشنواره چه قدر بالا رفته است. امسال مهمانان خوبی در حوزه بینالملل خواهیم داشت. البته هر سال این طور نبوده که یک چهره مهم بیاید؛ بعضی سالها چهرههای مشهور سینمای دنیا آمدند و برخی سالها خیر. شاید کسانی باشند که دوست داشته باشند به ایران بیایند و دعوت ما را هم پذیرفته باشند اما عدهای شرایط را به آنها سخت میکنند و در نهایت تصمیم میگیرند نیایند.
وی در مورد اکران فیلمها برای نابینایان، ناشنوایان و معلولین جسمی گفت: همه فیلمهایی که برای این گروهها مناسب هستند، استانداردهای لازم برای اکران ویژه را دارند و برای آنها شرایط لازم در استودیوها در حال فراهم سازی است. سینما مگامال برای این دوستان درنظر گرفته شده است.
امینی ادامه داد: من به فراهم نبودن برخی زیرساختها اشاره کردم که باعث میشود سیمرغ مردمی نداشته باشیم؛ عوامل مختلفی برای زیرساخت وجود دارد. یکی از اینها عدالت اکران هست. معتقدم که عدالت اکران وجود ندارد، چرا که بعضی از فیلمها آماده نمیشوند و در برخی از سینماها اکران نمیشوند. همین موضوع باعث میشود که تهیهکنندگان روبه روی هم بایستند. ما برای فیلمسازان خط مشی انتخاب نمیکنیم و فیلمساز براساس علاقه و مخاطب و دغدغهاش فیلم میسازد. فیلمساز هیچوقت برای جایزه فیلم نمیسازد و دغدغه درونی خود را میسازد.