قرآن كريم از خرافات با عنوان «اساطير» ياد كرده است؛ چنانكه میفرمايد: «… يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلا أَسَاطِيرُ الأوَّلِينَ»؛ و كافران میگويند اينها افسانههای پيشینيان است. در سورهها و آيات ديگر، مانند انفال، 31؛ نحل، 24؛ مؤمنون، 83؛ فرقان، 5؛ احقاف،17؛ قلم،15 و مطفّفين،13؛ كلمه «اساطير» به معنای افسانهها و خرافات آمده است كه غالباً از ناحيه كفّار و مشركان به پيامبر اكرم(ص) و كتاب مقدّس قرآن كريم نسبت داده میشده است.
قرآن كريم همواره با پديده شوم خرافات مبارزه كرده و با سخنان و اعمال بيهوده مخالف است و در شرايطی برقلب پاک پيامبر گرامی(ص) نازل شد كه مسائل خرافی و بیاساس و افسانههای خيالی و بیپايه، جامعه آن روز حجاز را به تسخير خود درآورده بودند و مردم به شدّت گرفتار خرافات و مسائل بیاساس جاهليّت بودند و زنجيرهای جهل و گرايش به افسانهها و اساطير بر دست و پای آنها تنيده شده بود و به زندگی پست و ذلّتباری تن داده بودند. قرآن كريم میفرمايد: «و (مشركان) سهمی از آنچه خداوند آفريد، از زراعت و چهارپايان برای او قرار دادند و گفتند: به گمان آنها اين مال خداست و اين مال شركای ما (بتها) است، آنچه مال شركای آنها بود به خدا نمیرسيد، ولی آنچه مال خدا بود به شركایشان میرسيد… .»
خرافات، اساطير و اباطيل در هر جامعهای میتواند تأثيرات بسيار منفی و ناهنجاری را به دنبال داشته باشد. عقبماندگی از جهات مختلف، ركود، بیهويتی، انحرافات اخلاقی و عقيدتی، شرک به خدا، غفلت و.. از محصولات و دستاوردهای خرافات و افسانههای بیاساس است و جوامع بشری هرچه از نظر علم و فرهنگ عقب مانده باشند، به همان نسبت خرافات و اوهام در ميان آنان زيادتر خواهد بود.
خداوند تبارک و تعالی برای از بين بردن خرافات و اوهام و از طرفی نشر و گسترش حقايق و معارف الهی پيامبران فراوانی را مبعوث فرموده و به آنها مأموريت داده كه انسانها را با حقايق آشنا کنند. ما در هر امّتی رسولی برانگيختيم كه «خدای يكتا را بپرستيد؛ و از طاغوت اجتناب كنيد!» خداوند گروهی را هدايت كرد و گروهی ضلالت و گمراهی دامانشان را گرفت، پس در روی زمين بگرديد و ببينيد عاقبت تكذيبكنندگان چگونه
بود.
همچنين يكی ديگر از راههای جلوگيری از ترويج خرافات، امر به معروف و نهی از منكر است؛ زيرا گرايش به خرافات از منكرات به حساب میآيد؛ چنانكه قرآن كريم میفرمايد: «وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»؛ بايد از ميان شما، جمعی دعوت به نيكی، و امر به معروف و نهی از منكر كنند! و آنها همان رستگارانند.