فرزانی: خنثی‌سازی تحریم‌ها با گسترش روابط بانکی و پولی با کشور‌های مسلمان منطقه

به گزارش بصیرت، محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی نگاه ویژه‌ای به توسعه روابط ایران در عرصه بانکی و پولی با کشور‌های مختلف از جمله کشور‌های مسلمان همسایه دارد. در گفتگوی پیش رو کارشناس و تحلیلگر بانکی و اقتصادی نگاهی دارد به دستاورد‌های سفر اخیر رئیس کل بانک مرکزی به نشست روسای بانک مرکزی کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی.

حجت‌الله فرزانی کارشناس و تحلیلگر بانکی و اقتصادی در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی بصیرت در پاسخ به این پرسش که همکاری نظام بانکی کشور با بانک‌های اسلامی کشور‌های مسلمان در راستای افزایش همکاری‌های بانکی و تعهد بیشتر به اجرای عقود اسلامی در نظام بانکی چه دستاورد‌هایی به دنبال دارد، گفت: در خصوص قوانین بانکداری در سطح جهان دو رویکرد وجود دارد رویکرد اول مبتنی بر قوانین بانکداری بین‌الملل است، اما رویکرد بعدی که در برخی بانک‌های اسلامی وجود دارد جدای از رویکردی که در عرصه بین‌الملل وجود دارد قواعد شرعی و شریعت که اصطلاحا از آن به عنوان دستورات اسلامی و جهان‌بینی مکتب اسلامی یاد می‌شود در مسائل اقتصادی و بانکی مبنای عمل قرار می‌گیرد.

وی در این باره خاطرنشان کرد: خوشبختانه وجود فقه شیعی باعث پویایی در اجرای قوانین و دستورات اقتصاد اسلامی شده است به این خاطر است که مسائل اقتصادی به روز رصد می‌شود و تحت پوشش قرار می‌گیرد.

حجت‌الله فرزانی کارشناس و تحلیلگر اقتصادی افزود: از جمله شیوه‌های رایج بانکداری که می‌تواند مراودات ما را بر مبنای اسلامی تقویت کند مرتبط با بحث تجهیز و تخصیص منابع است که براساس قواعد فقهی و شرعی انجام می‌شود.

وی در این باره افزود: بانکداری اسلامی ناظر بر این موارد فعالیت می‌کند مثلا به عنوان نمونه در بحث سپرده‌پذیری از مردم شرایط فقهی را اعمال می‌کند و در بحث تخصیص منابع و اعطای تسهیلات، باز هم قواعد شرعی اعمال می‌شود.

وی در این باره افزود: از سال ۶۲ که قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب شده و در آن بحث سپرده‌های سرمایه‌گذاری به وکالت از مردم گرفته می‌شود یعنی بانک وکیل مردم است و می‌تواند این منابع را با توجه به وکالتی که از مردم گرفته به فعالیت‌های مولد در قالب عقود تسهیلاتی تخصیص دهد.

حجت‌الله فرزانی خاطر نشان کرد: عقودی که مبنای اسلامی دارند مثل عقد مرابحه، عقد مشارکت مدنی و سایر عقود و یا عقد سلف که در تبصره ذیل ماده سه عملیات بانکی بدون ربا تصویب شده صراحتا بر این نکته تاکید دارد که با توجه به اجرای قواعد فقهی و شرعی می‌توانیم مراودات بین‌المللی بانکی خود را بخصوص با کشور‌های اسلامی هدفمند پیش ببریم.

کارشناس بانکی و اقتصادی افزود: در بحث بانکداری کشور‌های اسلامی وقتی عملیات بانکی انجام می‌دهیم و قواعد اسلامی را رعایت کنیم به دلیل وجود نقاط اشتراک با سایر کشور‌ها و مذاهب اسلامی، در آن زمینه بر مبنای نقاط اشتراک مثل عقد مشارکت مدنی، عقد مرابحه؛ فروش اقساطی می‌توانیم مراودات بانکی داشته باشیم و براساس این اشتراکات سطح همکاری‌های فی مابین را گسترش دهیم.

کارشناس و تحلیلگر بانکی در خصوص سفر اخیر رئیس بانک مرکزی و حضور در نشست کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی گفت: حضور مقامی مثل رئیس کل بانک مرکزی در اجلاسیه روسای بانک‌های مرکزی کشور‌های مسلمان می‌تواند منجر به توافقاتی بین ایران و کشور‌های اسلامی شود؛ لذا بر این مبنا شاهد گسترش روابط اقتصادی و ایجاد روابط کارگزاری بانکی باشیم.

وی در این باره یادآور شد: وقتی روابط کارگزاری بانکی ایجاد شود در زیر شاخه دیپلماسی اقتصادی قرار می‌گیرد. اگر روابط کارگزاری درستی با کشور‌های اسلامی داشته باشیم می‌توانیم امیدوار باشیم مبادلات ایران با دنیا و حتی کشور‌های حوزه اسلامی و منابع حاصل از مبادلات خارجی در اختیار بانک مرکزی کشور قرار بگیرد؛ یعنی با این روند کمک شایان توجهی به خنثی‌سازی تحریم‌ها کرده‌ایم.

کارشناس و تحلیلگر اقتصادی و بانکی خاطر نشان کرد: به عنوان مثال در این مورد اگر اختصاصا ترکیه را مد نظر قرار دهیم می‌دانیم با ترکیه پیمان پولی دو جانبه را داشتیم با توجه به صحبت‌هایی که درخصوص پیمان پولی دو جانبه با ترکیه شده است اگر بانک مرکزی در این موضوع با ترکیه به توافق برسد در بحث ورود منابع حاصل از مراودات تجاری ایران یعنی کالا‌های صادراتی قطعا می‌توانیم آثار تحریم‌ها را خنثی کنیم.

حجت الله فرزانی در پایان گفتگو خاطر نشان کرد: در صورتی که بانک مرکزی موفق به همکاری در این عرصه‌ها با کشور‌های اسلامی شود قطعا راه طولانی تا خنثی‌سازی سریع تحریم‌ها در پیش رو نداریم بخصوص در بخش نظام بانکی و پولی، پس از این جنبه سفر رئیس کل بانک مرکزی به اجلاس روسای بانک‌های مرکزی کشور‌های اسلامی بسیار مثبت ارزیابی می‌شود.