حضرت علی (ع) بر اساس قرآن و سیره نبوی (ص) آرزوی تحقق جامعهای مبتنی بر مجاهدت را داشتند و به یقین پیروان حقیقی حضرت برای رسیدن به مطلوب، امیرمؤمنان (ع) تا پای دار رفتند و رنجهای فراوانی کشیدند. وجود نازنین علی (ع) مجاهد به معنای قرآنی بودند و در نهجالبلاغه در اهمیت و علاقهمندی عناصر جامعه مجاهدت سخن گفته شده است. چنانکه پس از پیروزی در جنگ بصره (جنگ جمل) یکی از یاران امام (ع) گفت: «دوست داشتم برادرم با ما بود و میدید که چگونه خدا تو را بر دشمنانت پیروز کرد.» امام (ع) پرسید: «آیا فکر و دل برادرت با ما بود؟» گفت: «آری.»
امام (ع) فرمود: «پس او هم در این جنگ با ما بود، بلکه با ما در این نبرد شریکاند. آنهایی که حضور ندارند در صلب پدران و رحم مادران میباشند؛ ولی باما هم عقیده و آرمانند به زودی متولد میشوند، و دین و ایمان به وسیله آنان تقویت میشود.» (خطبه ۱۲)
یا وقتی خبر تهاجم سربازان معاویه به شهر انبار و سستی مردم به امام رسید، حضرت در اهمیت و آثار مجاهدت و البته مذمت و سرزنش کسانی که نه تنها علاقهای به مجاهدت ندارند؛ بلکه از میدان جهاد به بهانههای گوناگون فرار میکنند، میفرمایند: «جهاد در راه خدا دری از درهای بهشت است که خدا آن را به سوی دوستان مخصوص خود گشوده است. جهاد با لباس تقوا، و زره محکم و سپر مطمئن خداوند است.» (خطبه ۲۷) در قسمتی از خطبه ۱۸۲ پس از شهادت تعدادی از یاران حضرت، ازجمله عمار؛ ایشان دست بر ریش مبارکشان گرفتند و زمانی طولانی گریستند و سپس در وصف همان یاران فرمودند: «دریغا، از برادرانم که قرآن را خواندند و بر اساس آن قضاوت کردند در واجبات الهی اندیشه کرده و آنها را بر پا داشتند. سنتهای الهی را زنده و بدعتها را نابود کردند؛ دعوت جهاد را پذیرفته و به رهبر خود اطمینان داشته و از او پیروی کردند.» سپس با بانگ بلند فرمودند: «جهاد، جهاد بندگان خدا، من امروز لشکر آماده میکنم کسی که میخواهد به سوی خدا رود، همراه ما خارج شود.» حضرت به درستی جایگاه و آثار و برکات مجاهدت و عواقب ترک و بیانگیزگی در آن را بیان کردهاند. هر چند وقتی از «جهاد» سخن گفته میشود، جنگ نظامی به اذهان متبادر میشود؛ اما جهاد ابعاد و اقسام گوناگونی دارد و مهم شناخت جامعه نسبت به مصداق و علاقهمندی به مجاهدت است. جامعه مجاهد توانایی پاسداری از سرمایههای مادی و معنوی خویش را دارد و اگر ملتی عشق به جهاد را در خود پرورش دهد؛ یعنی عشق به استقلال و آزادگی و حرکت به قلههای پیشرفت و ایستادگی و تکیه بر داشتههای خود را دارد و طبیعی است که چنین جامعهای در تراز الگو بودن قرار میگیرد و بدخواهان جسارت هجوم و حتی طمع به آن را نخواهند کرد. امام (ره) که خود یک مجاهد در مکتب علی (ع) بودند، میگویند: «فرهنگ جهادی رمز استقلال و خودکفایی ملتهاست.»
رهبر معظم انقلاب نیز میفرمایند: «اگر روحیه جهادی و شهادتطلبی نبود، ملت ایران نمیتوانست در برابر قدرتهای بزرگ ایستادگی کند.» در نتیجه اشتیاق جامعه علوی به مجاهدت در راه خدا و آرمانهای الهی و انسانی، یعنی شکوفایی عدالت، آزادی و عزت جامعه و این چیزی است که انقلاب اسلامی بهعنوان آرمانهای بزرگ همه پیامبران و اهل بیت (ع) دنبال میکند و ان شاءالله ما جزء کسانی باشیم که در این میدان شیرین حضور داشته و کمک کنیم تا آرمانهای مقدس محقق شود. ان شاءالله
